شیفتگی غرب از معنویت شرقی

به گزارش خبرنگار مهر، اشتیاق برای احیای مجدد معنویت در غرب آغاز شد و ادامه پیدا کرد و شکلهای مختلفی به خود گرفت. در این میان برخی از آنها بقدری با اهمیت هستند که نیازمند یک کاوش مستقل - هر چند به صورت مختصر - هستند.

نخست آنکه علاقه به آنچه که به طور کلی معنویت شرقی نامیده می شود برگرفته از آموزه‌ های هندی خاور دور، جهان اسلام، ودانتا، تائویسم، ذن، بودیسم و صوفیسم بوده است. معنویت شرقی تنها در چند سال اخیر غرب را شیفته خود نکرده است. برخوردهای که در قرون وسطی میان مسیحیت و یهودیت با اسلام صورت گرفتند در این میان نقشی مهم داشتند. به علاوه در دوران مدرن چهره‌هایی مانند گوته، بلیک و امرسون پیدا شدند که علاقه خود را به تصوف و هندوئیسم به نمایش گذاشتند.

در طول این قرن این جذابیت مسیرعکس به خود گرفت به‌طوری‌که طی دهه‌های گذشته معنویت شرقی در هر دو گونه حقیقت و تردید به صورت بخشی از دورنمای غربی درآمد. تحریف آموزه های شرقی از سوی شرق شناسان و برخی جامعه شناسان در اینجا مورد بررسی و بحث قرار می گیرند. آنچه که در مورد این معنویت شرقی بسیار قابل توجه است حضور ارزشهایی است که از دهه های آغازین این قرن توسط چهره های سرشناسی مانند رنه گنون، سوزوکی و آناندا کوماراسوامی آغاز شد و تاکنون ادامه داشته است.

معرفی حقیقی باورهای شرقی در غرب در آثار مکتب سنتگرایی گنون، کوماراسوامی، شوان، پالیس، لینگز و دیگران بسیار مشهود است. این چهره‌ها نه فقط به معرفی آموزه‌های شرقی در پاسخگویی به شبهات بر آمدند که به دفاع و تلاش برای بقای سنت غربی در هر شرایط مکانی و زمانی اقدام کردند.

در هر حال فراگیری احیای معنویت در غرب و نقش معنویت شرقی بخصوص از نوع صحیح و اصیل آن توسط مکاتب سنتی حداکثر اهمیت در آثار دانشمندان غربی را یافته است. چهره‌هایی مانند ماسینیون، کربن، زیمر، الیاده و دیگران که باید از آنها یاد کرد در دوره های مختلف معاصر غرب،  تا جایی که به معنویت مرتبط بود، با توجه به آثار اصلی معنویت شرقی در جهت تشریح و تاویل آن  تلاش نمودند.

آنچه که آنها از آن استفاده کردند، گنجینه ذی قیمت معنویت شرقی در غرب بود که البته نیازمند جدیت محققان و علاقمندان در دور نگه داشتن تحریف و انحراف در درک صحیح از مفاهیم شرقی است چه به صورت مشارکت در یکی از روشهای معنویت شرقی و یا کمک به آموزش و احیاء معنویت به دنیای غرب.

یکی از تلاشهای مهم در جهت اشتیاق به معنویت کوشش برای تجدید نظر در معنویت مسیحی علی رغم تمامی مقاومتهایی که در دنیای مدرن بر ضد مذهب و معنویت وجود دارند قلمداد می شود. برخی از گمراهان غربی به دنیای متفکران مسیحی بازگشت نموده و با ورود مجدد به کلیسای مسیحی در غرب، تبدیل به راست کیشانی شدند که حضور قلبی مومنان حقیقی را در صفوف نمازگزاران مشاهده کردند.