به گزارش بازرگانی خبرگزاری مهر، دلایل مطالعه تاریخ و تحولات اسلام نیز به ضرورت اطلاع از پیشینه ایران برمی گردد، اتفاقاتی که در ایران پس از اسلام به وقوع پیوست، از مرور روزنامه وار چند خط از سلسله‌های گوناگون بیشتر است و می‌توان جزئیات به وقوع پیوسته در آنها را با امکان همین مطالعه یافت.
همیشه می‌گویند: «ملّتی که تاریخ خویش را نمی‌خوانند و نمی‌دانند، به تکرار آن محکوم هستند» تاریخ اسلام بخش مهمی از تاریخ ایران را تشکیل می‌دهد و خواندن کتاب تاریخی مربوط به ایران قبل و بعد از اسلام می‌تواند دلایل، فواید و ملزومات متعددی را در برداشته باشد.
خواندن کتاب تاریخ، یافتن تمدن و هویت ایرانی است
تاریخ، سرنوشتی کلمه به کلمه برای هزاران یا میلیون‌ها آدم در یک اقلیم خاص است. همانطور که سرنوشت یک شخص در یک کتاب داستان روایت می‌شود، سرنوشت یک قوم خاص با خواندن کتاب تاریخ مشخص می‌شود. ما تا زمانیکه به سراغ کتاب تاریخی مرتبط با عقاید و سرگذشت اقلیم خود نرویم، نمی‌توانیم با بسیاری از حقایق و رسوم موجود کنونی ارتباط برقرار کنیم.
با خواندن کتاب تاریخ ایران علاوه بر آشنایی با وقایعی که در دوره‌های مختلف حکومتی بر ایران و ایرانیان گذشته است می‌توان متوجه این موضوع شد که یک تمدن در یک کشور با تمام فراز و نشیب‌ها در اثر آمیزش فرهنگ‌های مختلف بوجود می‌آید. به طبع، فرهنگی که امروزه از سمت ما به نسل آیندگان منتقل می‌شود فرهنگی است که در طی چندین سال متوالی دچار تغییر و دگرگونی شده است. فرهنگی که در گذشته اجزای مختلفی داشته و در حال حاضر ما با تلفیق فرهنگ اسلامی و مدرنیته آن را بازشناسی می‌کنیم. پس لزوم بررسی تاریخ ایران و تاریخ اسلام، یافتن نقطه تلاقی و درک تغییرات آنها می‌باشد.
تاریخ تمدن اسلامی قابل چشم پوشی نیست
در ابتدای مطلب به این اشاره کردیم که بخش اعظمی از فرهنگ ایرانی ما نشات گرفته از تمدن اسلامی است. فرقی نمی‌کند که این تمدن چند ساله باشد یا فلان تمدن خاص از تمدن اسلامی پیشی گرفته باشد؛ آنچه که مسلم است شما با خواندن کتاب تاریخ اسلام و ایران و به طبع تاریخ تمدن دیگر کشورها به خوبی متوجه می‌شوید که با حذف تمدن اسلامی، بخش بزرگی از تاریخ جهان از بین خواهد رفت.
از این منظر نمی‌توان تمایزی بین عجین شدن تاریخ اسلام با ایران و دیگر نقاط جهان پیدا کرد. تمدن اسلامی مانند یک جامعه بزرگ است که تکتک قوانین شهروندی، اقتصادی و اجتماعی درون آن مو به مو، وضع شده اند. از این رو دین اسلام و تمدن آن را می‌توان فراتر از یک دین دانست. این تمدن در جریان است و به طبع خواندن تاریخ آن بخش بزرگی از مبدا رویدادهای کنونی را معین خواهد نمود.
توانایی تخمین آینده به واسطه خواندن کتاب تاریخی
بسیاری از محققان در زمینه تحقیق و بررسی علوم اجتماعی و تاریخ اتفاق نظر دارند که فرهنگ را باید مانند یک خط موج دار تصور کرد که یک پیک اوج دارد و سپس به پایین می لغزد، اما ابداً از بین نمی‌رود. اگر بخواهیم فرهنگ ایرانی و اسلامی را در کتاب تاریخیهای مرتبط با آنها جستجو کنیم و سپس به حال حاضر و آینده نگاهی داشته باشیم می‌توانیم تلفیق این دو موضوع را تا سالهای بعد نیز به خوبی یکسان بدانیم.
اینکه تاریخ ایرانی و اسلامی و فرهنگ به وجود آمده از عجین شدن هر دو آنها با یکدیگر می‌تواند زمینه ساز نگرش دیگری به آینده باشد. بسیاری از افراد سعی می‌کنند این دو موضوع را از یکدیگر جدا بدانند، در صورتیکه عملاً چنین چیزی امکان پذیر نیست. همانطور که در بخش قبلی اشاره شد اگر یکی از این دو جزء حذف شود بخش زیادی از کتابهای تاریخی سفید و بدون نوشته باقی می‌مانند. وجود دو فرهنگ اسلامی و ایرانی و ارجاعاتی که از آنها در کتاب تاریخیهای محبوب و کمتر خوانده شده وجود دارد، مانند روح و کالبد یک انسان عمل می‌کنند.
چرا اسلام با فرهنگ ایرانی پیوند خورد؟
پاسخ این سوال را می‌توان در کتب تاریخی اسلامی و ایرانی به خوبی پیدا کرد. آنطور که از گفته‌های تاریخ بر می‌آید ما نمی‌توانیم به گسترش اسلام از زمان ظهور خود و رسیدن به ایران و دیگر کشورهای بزرگ دنیا چشم پوشی کنیم. در تاریخ، بسترهای متفاوتی برای ورود دین اسلام به تمامی کشورها بوجود آمد، که اغلب آنها مانند ایران با کشمکش و پیروزی اسلام به انتها رسید.
چنانکه مورخان می‌گویند، بسیاری از آداب و رسوم، تفکرات و قواعد موجود در کشور ایران قبل از اسلام برای پذیرش فرهنگ اسلامی آماده بوده است. از این رو عجین شدن آن با فرهنگ ایرانی در کوتاه‌ترین زمان ممکن، و سپس حکومت اسلامی در ایران تا زمان کنونی (با توجه به حکومت‌هایی که پس از ورود اسلام در ایران بوجود آمده اند) می‌توان اینگونه به جمع بندی رسید که بسیاری از چارچوب‌های فرهنگ ایرانی و اسلامی با هم یکسان هستند.
فهم تاریخ، فهم اکثر علوم و هنرها است
اگر تاریخ ایران و اسلام را کامل بخوانیم و جزء جزء آن را مورد مطالعه قرار دهیم، درک بسیاری از تحولات و ثبات هنری، علمی، اجتماعی، ادبیات داستانی و غیرداستانی و … برایمان سهل خواهد شد. در حقیقت همانطور که در بخش دوم مطلب حاضر به آن اشاره کردیم، تاریخ فقط روایت واقعیت‌های یک جامعه نیست و می‌توان به آن به مثابه کتاب داستانی نگاه کرد که از داخل آن بسیاری از زیر شاخه‌های دیگر ابعاد اجتماعی، فلسفی و فکری بیرون خواهد آمد.
اگر می‌خواهید دسترسی آسان‌تری به کتابهای تاریخ اسلامی و ایرانی داشته باشید، سایت کتابچین بستری آنلاین برای دانلود این دست کتاب‌ها به شمار می‌آید.
منبع:
http://historicalstudy.ihcs.ac.ir/article_972_b4bc5083eac6fafcc0c48a14f40652fa.pdf
این مطلب، یک خبرآگهی بوده و خبرگزاری مهر در محتوای آن هیچ نظری ندارد.
نظر شما