بی‌توجهی سینماگران و اهالی تلویزیون به وقایع مهم انقلاب

به گزارش خبرنگار مهر، مشکل اصلی از آنجا ناشی می شود که مدیران فعال در زمینه تولید آثار تصویری با مقوله ساخت آثار ماندگار بیگانه اند. یعنی اگر صحبت از حمایت برای فعالیت در ژانری خاص باشد، به خوبی با دادن اعتبار، امکانات و تسهیلات تولید در این زمینه به فعالیت می پردازند. اما وقتی صحبت از ساخت یک اثر بزرگ می شود که نیاز به تحقیق و فعالیت طولانی مدت دارند، منفعلانه عمل می کنند.

در کشور ما برای ساخت فیلم سینمایی یا سریال تلویزیونی فعالان بخش تولید هستند که به صورت خودجوش دست به کار می شوند و با نگارش فیلمنامه در جهت انعکاس یک اتفاق یا بیان ویژگی های شخصیتی مذهبی و سیاسی در راه ساخته شدن اثری تصویری گام برمی دارند و مدیران تلویزیون یا سینما پس از مدتی با چنین پروژه ای همراه می شوند. اینکه مدیران دولتی سفارش ساخت اثری درباره وقایع انقلاب را بدهند، در موارد بسیار معدودی اتفاق افتاده است.

واقعه پانزده خرداد و رحلت حضرت امام خمینی (ره) جزو اتفاقات بسیار مهم دوران انقلاب اسلامی است که تاکنون درباره آن کمتر فیلم یا سریالی ساخته شده است. البته هر سال شبکه های مختلف تلویزیون هنگام فرارسیدن این روزها اقدام به تهیه و پخش برنامه هایی سیاسی، تاریخی یا خبری می کنند، اما مضمون و ساختار این آثار بسیار شبیه به یکدیگرند و هیچ ویژگی خلاقانه ای برای جذب مخاطب عام ندارند.

البته طی چند سال اخیر آثاری در زمینه زندگی حضرت امام (ره) تولید شده یا در حال تولید است، اما تعداد این فیلم ها و سریال ها به اندازه ای اندک هستند که در طول نزدیک به سه دهه که از پیروزی انقلاب اسلامی می گذرد و گسترش قابل توجهی که در زمینه تولید فیلم سینمایی و سریال های تلویزیونی به وجود آمده، تقریبا کاری نشده است.

فیلم ـ مجموعه "صنوبر" به کارگردانی مجتبی راعی که سال 84 همزمان با سالروز رحلت امام (ره) در پنج قسمت متوالی پخش شد، یکی از آثار ساخته شده در همین زمینه است. این اثر که در ابتدا "سال سخت در خمین" نام داشت، بر اساس برنامه قرار بود ابتدا نسخه سینمایی آن روی پرده برود و پس از مدتی سریال آن از تلویزیون پخش شود. اما در عمل این اتفاق نیفتاد و نسخه سینمایی هیچ وقت اکران نشد.

داستان این فیلم ـ سریال بخش کوتاهی از دوران نوجوانی و حدود 13 سالگی حضرت امام (ره) را به تصویر می کشید. دوره ای که به دلیل از بین رفتن قدرت حکومت مرکزی ناامنی در کشور به شکل گسترده به وجود آمده بود و هجوم روس ها از شمال و انگلیس ها از جنوب شرایط نامساعدی را برای مردم به وجود آورده بود.

این سریال از فیلمنامه خوبی برخوردار بود و تسلط راعی بر ابزار تولید باعث شده بود که "صنوبر" در برقراری ارتباط با مخاطب نیز موفق عمل کند. هر چند این مجموعه تلویزیونی به یک اثر تاریخی بیشتر نزدیک شده بود تا سریالی که به طور مشخص زندگی حضرت امام (ره) را به تصویر بکشد. اصولا این مجموعه تلویزیونی سعی کرده بود شرایطی را به تصویر بکشد که باعث شکل گیری مبارزه علیه رژیم شاهنشاهی در کشور شده است.

از حدود سه سال پیش بهروز افخمی نیز اقدام به تهیه فیلمی با عنوان "فرزند صبح" درباره حضرت امام (ره) کرده است. این اثر سینمایی که از ابتدای تولید با مسائل و مشکلات بسیاری مواجه بود و در طول ساخت آن وقفه های به نسبت طولانی به وجود آمد، قصد به تصویر کشیدن تمام مراحل مختلف زندگی امام راحل را از ابتدای تولد تا هنگام رحلت دارد. موضوعی که تاکنون به این شکل مورد توجه سینماگران قرار نگرفته بود.

طی چند سال اخیر اثر دیگری که فعالیت های سیاسی حضرت امام را پیش از سال 42 تا رحلت و اتفاقات پس از آن را در شکلی کاملا رسانه ای، جامع و مخاطب پسند مورد توجه قرار داده، مجموعه مستند "روح الله" است که توسط شبکه تلویزیونی المنار در قالب 10 قسمت 45 دقیقه ای ساخته شده است. این مستند تمام وقایع انقلاب و واکنش هایی که حضرت امام نسبت به آنها داشته اند و نظر افراد مختلف راجع به شخصیت ایشان را به تصویر درآورده است.

بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس و انقلاب و موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره) مراکزی هستند که به صورت تخصصی وظیفه پرداختن به چنین موضوع هایی را دارند، اما به نظر می رسد این دو مرکز چندان در عرصه ساخت فیلم و سریال تلویزیونی فعالیت نمی کنند. در حالی که ارائه آثار تصویری قابل توجه و ماندگار می تواند بسیار تاثیرگذارتر از دیگر رسانه ها باشد.

در حال حاضر شبکه های مختلف تلویزیونی برای ساخت برنامه در مناسبت های مختلف برنامه ریزی می کنند، اما برای در مورد 14 و 15 خرداد این برنامه ریزی محدود می شود به تعدادی برنامه کلیشه ای و نه چندان جذاب که طی سال های گذشته به خاطر تکرار بیش از اندازه کارکرد خود را از دست داده است. در حالی که ساخت فیلم های تلویزیونی باکیفیت و برخوردار از قصه های جذاب می تواند راهکار مناسبی برای انتقال مفاهیم به ذهن مخاطبان باشد.

دیگر اینکه، متولیان عرصه ساخت فیلم سینمایی از جمله بنیاد سینمایی فارابی و انجمن فیلم دفاع مقدس و انقلاب با همکاری سازمان صدا و سیما می توانند آثاری درخور توجه تولید کنند که هم بر پرده سینماها برود و هم در این مناسبت از تلویزیون پخش شود. اگر این کار جدی گرفته شود و با برنامه ریزی دقیق و حساب شده پیش برود و هر سال حداقل دو تا سه فیلم به مرحله تولید برسد، این بخش پس از چند سال می تواند صاحب یک بخش مستقل برای خود شود و تلویزیون مجبور نباشد بی ربط ترین آثار مربوط به این وقایع را پخش کند و سینماها نیز تعطیل شوند.