به گزارش خبرگزاری مهر، یادداشتی از حجتالاسلام علیآقا پیروز مدیر گروه مدیریت اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در ادامه میآید:
برخی اندیشمندان، مسئله مندی و مسئله محوری را در فضای پژوهش مطرح و دنبال میکنند این موضوع اگر چه به خودی خود گامی ارزشمند در جهت ارتقا تحقیقات و رفع مشکلات نظام جمهوری اسلامی به شمار میرود اما الزاماتی دارد که میبایست مطمح نظر قرار گیرد:
اول اینکه مسئله محوری نیازمند شناسایی مسائل اجتماعی و شناخت دقیق ابعاد و زوایای مسئله است که این امر بدون ارتباط و تعامل با دستگاههای نظام امکان پذیر نیست. مسئله یابی فرایندی رفت و برگشتی و تکامل یابنده برای کشف مسائل اجتماعی است که شامل احساس مسئله، کشف موقعیت مسئله و صورت بندی مسئله میشود. برای این منظور تحقیقات میدانی، مطالعه اسناد معتبر، رجوع به نخبگان و جلسات بارش فکری ضروری است. در سطح پژوهشگاه، زمینه تعامل با دستگاههای نظام فراهم نگردیده و برای رصد و نیز شناخت مسائل و صورت بندی آنها تدبیری اتخاذ نشده است. البته تعداد اندکی از محققان به صورت فردی با ورود به دستگاههای نظام، توانسته اند این مهم را انجام دهند اما کار سازمانی محسوب نمیشود.
دوم آن که بخش قابل توجهی از مشکلات و مسائل منتظر راه حل نمیمانند و به سرعت با پاسخهای سطحی مرتفع میشوند یا لاینحل میمانند یا تبدیل به معضل میشوند و این مستلزم تسریع در پاسخگویی است باید دید که آیا فرآیندهای موجود در پژوهشگاه اجازه پاسخ گویی به مسائل را در اسرع وقت میدهد یا خیر؟ فرآیندهای موجود به گونهای است که از طرح مسئله و تصویب طرح نامه در شورای علمی گروه تا اجرای طرح و ارزیابی و آماده سازی و چاپ چیزی حدود حداقل پنج سال زمان میبرد. و این تأخیر از وقت حاجت، محصول پژوهشی را از حیز انتفاع ساقط میکند.
مسئله محوری مستلزم کار گروهی و توجه به ابعاد مختلف مسئله است، زیرا غالب مسائل اجتماعی ماهیتی چند بُعدی و میان رشتهای دارند که تنها با یک رشته تخصصی قابل حل نیستند، لازمه این کار آن است که تحقیقات به صورت میان رشتهای و با حضور صاحب نظران رشتههای مختلف برگزار شود و این خود نیازمند مکانیزمی است که در پژوهشگاه تعریف نشده است.
مسئله محوری و انجام تحقیقات کاربردی از نظر رتبه، متاخر از تحقیقات بنیادین است تحقیقاتی که در آن مبانی و اصول مشخص شده باشد به گونهای که بتوان با ابتناء بر آن، مسائل کاربردی را مورد پژوهش قرار داد به نظر میرسد که تحقیقات بنیادین به حدی از اشباع نرسیده که متّکای تحقیقات کاربردی قرار گیرد نتیجه آن که اگر برای حل مسائل از تحقیقات بنیادین نتوانیم بهره گیری کنیم؛ پاسخها به مسائل فاقد تعمّق لازم بوده و سطحی تلقی میشوند. بنابر این لازم است تحقیقات بنیادین در حد قابل قبولی باشد.
نظر شما