شناخت بیشتر از مراکز علمی با پیمایش سرمایه فرهنگی دانشجویان

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از معاونت فرهنگی و دانشجویی وزارت بهداشت (مفدا)، دکتر غلامرضا غفاری معاون فرهنگی، اجتماعی وزارت علوم و ناظر طرح «یافته‌های پیمایش ملی سنجش سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور» ضمن قابل اعتماد دانستن اطلاعات این پیمایش، گفت: یکی از مواردی که در موضوع سیاستگذاری ضروری و حیاتی است لزوم توجه به میدان مخاطب و جمعیت هدف با سیاست‌های مورد نظر سیاستگذار و شناخت و آگاهی دقیق از کم و کیف آن است.

وی افزود: «طرح پیمایش ملی سنجش سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور » موجب می‌شود تا شناخت بیشتری از مراکز علمی به دست داده شود و با تحلیل اطلاعات و داده‌های آنان قدم موثری در جهت ارائه طریق و تدوین امور فرهنگی و دانشجویی برداشته شود.

معاون فرهنگی، اجتماعی وزارت علوم درباره شاخص‌های کمّی در موضوع مطالعه و پیمایش سرمایه‌های فرهنگی خاطرنشان کرد: به انجام رساندن این پیمایش اهمیت شناختی بالایی دارد و داده‌های این طرح قابلیت بررسی در ابعاد دیگر و ارائه انواع گزارش‌های مستند کاربرد دارد.

وی گفت: درست است که سرمایه فرهنگی یک پدیده کیفی است و نمی‌توان آن را با عدد و رقم سنجید، اما باید توجه داشته باشیم که هر واقعیت و پدیده‌ای دارای سطوح چندگانه و قابل بررسی است و می‌توان از لحاظ علمی و لایه‌های بیرونی و رویت‌پذیر آن را واکاوی و بررسی کرد. نشان دادن وجوه پنهان‌تر نیاز به تحلیل‌های عمیق‌تری دارد که به تنهایی از عهده یک پیمایش صرف برنمی‌آید.

غفاری ادامه داد:  پیمایش سطح و لایه کمی واقعیت را رصد کرده و بخش‌های نهفته نیازمند تحلیل‌های کیفی است. اما اگر برنامه‌ریزی در مقیاس وسیعی تحلیل و تعریف شود چاره‌ای جز اتکاء به این داده‌های ثبتی وجود ندارد. رصد منطقه‌ای یا استانی در فعالیت‌های موثر کار پیمایشی مهمی است.

ناظر طرح «یافته‌های پیمایش ملی سنجش سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور» یافته‌های به دست آمده در این پیمایش را دقیق و قابل اعتماد دانست و گفت: برای بررسی جمعیت دانشجویی کل کشور و جامعه هدف دانشجویان علوم پزشکی باید ابتدا بدانیم با چه سرمایه‌هایی در عرصه‌های مختلف سروکار داریم و ارزش سرمایه‌های ما در عرصه فرهنگی، اجتماعی، انسانی، نمادین و.. تا چه اندازه است. پس از آن باید سعی کنیم بین این سرمایه‌ها با محیط پیرامونی وی رابطه و پیوند ایجاد کنیم.

وی افزود: افزایش اثرگذاری از طریق مهارت‌های فرهنگی و حرفه‌ای فعالیت موثری است که باعث می‌شود زندگی تحصیلی دانشجویان پربارتر شود. این اقدام مستلزم بهره‌وری و برخورداری از توان سرمایه‌های فرهنگی است تا ذهنیت و ذائقه افراد پرورش پیدا کند. ترکیب عادت‌واره‌ها و ذهنیت افراد و جنبه‌های عینی و کنشی ملموس یکی از فعالیت‌های اساسی معاونت‌های فرهنگی و اجتماعی است تا در قالب‌مجموعه‌های فرهنگی به سمت تجربه زیسته ناظر به آن حرکت کند.

غفاری عنوان کرد: طرح«یافته‌های پیمایش ملی سنجش سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور» این امکان را فراهم می‌کند تا سنجه‌ها و شاخص‌های ذیل سرمایه فرهنگی را در میدان و محیط سنجش کند. این داده‌ها می‌تواند تحلیل شود و در سیاستگذاری‌های فرهنگی و اجتماعی مورد تاکید و برنامه‌ریزی قرار بگیرد. با توجه به داده‌های تولید شده و جمع‌آوری اطلاعات، پیمایش صورت گرفته داده و اطلاعات قابل اعتمادی دارد.

طرح پیمایش ملی سنجش سرمایه فرهنگی دانشجویان دانشگاه‌های پزشکی یک روش تحلیلی و آماری برای ارائه پژوهش، تحلیل داده‌ها، ارائه پایگاه نظری و چارچوب و اهداف آن در دانشگاه‌های علوم پزشکی است.

در این طرح مفهوم سرمایه فرهنگی در قالب سه بعد «سرمایه فرهنگی تجسم‌یافته» (مهارت‌ها و توانایی‌های فرهنگی و هنری)، «سرمایه فرهنگی عینیت‌یافته» (میزان تملک و مصرف کالاهای فرهنگی) و «سرمایه فرهنگی نهادینه شده» (صلاحیت‌های فرهنگی و هنری در قالب مدرک رسمی و معتبر) و با استفاده از حدود ۵۰ معرف درجه یک و دو و ۲۸۶ سوال/مولفه مورد سنجش قرار گرفته است.

جمعیت آماری پژوهش شامل کل دانشجویان علوم پزشکی کشور در نیم‌سال تحصیلی ۹۸-۹۷  ( حدود ۲۰۶ هزار نفر) و با تأکید بر ورودی‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷ (دانشجویان سال اول تا ششم) بوده و حجم نمونه ۱۹ هزار و ۷۰۰ نفر برآورد شد.

با در نظر گرفتن ضریب خطا و همچنین خطای نمونه‌گیری، حجم نمونه به ۲۲ هزار و ۵۰۰ نفر افزایش یافت و با همکاری معاونت‌ فرهنگی و دانشجوی وزارت بهداشت و مشارکت بیش از ۲۰۰ نفر از کارشناسان فرهنگی دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور به عنوان مدیر طرح در دانشگاه و همچنین جمعی از دانشجویان آموزش‌دیده به عنوان پرسشگر در نیمه اول سال ۹۸ اجرا شد.