فلسفه گریه و عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) چیست؟

به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام والمسلمین وحید واحدجوان استاد عرفان اسلامی و مدیرگروه اخلاق و منابع اسلامی دانشکده معارف و اندیشه اسلامی دانشگاه تهران، مطلبی درباره فلسفه گریه و عزاداری حضرت سیدالشهدا (ع) نوشته است که در ادامه می‌خوانید؛

امام حسین علیه السلام با هدف متعالی خود، به شهادت رسید. اصحاب و اهل بیت ایشان نیز او را همراهی کردند. بارها امام فرمود اینها با من کار دارند، هر کس می‌خواهد برود اما کسانی که ماندند، عاقلانه و عاشقانه ماندند و به بالاترین خوشبختی و سعادت رسیدند.

از سوی دیگر، دشمن پست و زبون، جنایات بزرگی مرتکب شد که دل هر انسان آزاده ای را به درد آورده، اشکش را جاری می‌کند. در این میان، امامان معصوم علیهم السلام، با قول و عمل، همه را تشویق به گریه و عزاداری بر مصائب امام حسین علیه السلام کردند.

فلسفه عزاداری و رمز تأکید ائمّه اطهار علیهم‌السلام بر حفظ آن، وقتی روشن‌‏تر می‌‏شود که بدانیم شیعیان در عصر صدور این روایات به شدت در سختی به سر می‌‏بردند و تحت فشارهای گوناگون حکومت امویان و عباسیان چنان گرفتار بودند که قدرت بر انجام کوچک‌ترین فعالیت و حرکت سیاسی و اجتماعی نداشتند. مجالس عزای امام حسین علیه‌السلام آنان را نجات داد و در پناه آن، تشکّل و انسجام تازه‌ای یافتند.

هر ملت و مکتبی برای بقا و موفقیت خود محتاج عامل وحدت است. بهترین عامل وحدت پیروان اهل بیت علیهم‌السلام که می‌تواند توده‌های میلیونی را حول یک محور جمع کند، همین مراسم عزاداری حسینی است.

تأثر و اشک، قلب انسان را با معشوق پیوند می‌دهد و بر این اساس تلاش می‌کند به رنگ معشوق در آید. مجالس عزای امام حسین علیه‌السلام در طول تاریخ و در شرایط مختلف، مجالس تحوّل روحی و مرکز تربیت و تزکیه نفس بوده است.

در این مجالس مردمی که با گریه بر مظلومیّت و مصائب امام حسین علیه‌السلام آن حضرت را الگو قرار می‌‏دهند، در واقع زمینه تطبیق اعمال و کردار خویش و همرنگی و سنخیّت خود را با سیره عملی آن حضرت فراهم می‌‏سازند.
افراد زیادی در این مجالس، دگرگونی عمیقی یافته و تصمیم بر ترک گناه و معصیت گرفته و راه نجات را پیدا کرده‌اند.

این مجالس به آدمی درس عزت، آزادگی، ایثار، فداکاری و درس تقوا و اخلاق می‌‏آموزد. این مجالس مهد پرورش انسان‌های حق طلب و عدالت گستر و شجاع است.

اضافه بر این، در طول تاریخ، این جلسات به مثابه کلاس‌های درس برای مردم بوده و آنان را با معارف و حقایق دینی، تاریخ، رجال، احکام و موضوعات گوناگون دیگر آشنا می‏‌کرد.

بنابراین گریه و عزاداری به این جهت است که پرتوی از روح امام حسین علیه السلام به روح ما بتابد، آنگاه در توحید، عبادت، مراعات حقوق دیگران، راستی و درستی، ایمان و تقوا، مبارزه با ظلم و فساد، آزادی خواهی و زیر بار ذلت و ظلم نرفتن، پیرو امام خود باشیم؛ اگر چنین شد، یک قطره اشک، به اندازه دنیا ارزش پیدا می‌کند.