به گزارش خبرنگار مهر در کرج ، حیوانات از بدو خلقت جهان بوده اند و در طول تاریخ در کنار بشر زیسته اند . در این میان بشر گاه از حیوانات بهره غذایی گرفته و گاه از آن به عنوان مرکب، نگهبان، تن پوش و ... بهره برده است . این روند به دلیل سیر زندگی بشر امری کاملا اجتناب ناپذیر و بدیهی بوده است اما در دوران اخیر شیوه ارتباط بشر با حیوانات دستخوش تغییرات قابل توجهی شده است به نحوی که گاه حیوان تا جایگاه مونس و همدم بی مانند انسان ارتقا یافته است و حتی رفتار آنها ملاک تصمیمات برخی افراد می شود .
گرایش به نگهداری حیوانات خانگی در منازل مسکونی بیشتر خاص غربی هاست اما چند سالی است که در ایران به خصوص در کلانشهرها این پدیده به شکل جدید به شیوه غربی به چشم می خورد و گاهی موجبات ناراحتی همشهریان یا ایجاد اختلافات خانوادگی را نیز فراهم می کند .
نگهداری حیواناتی چون سگ، گربه، میمون، خرگوش، سنجاب و انواع پرندگان در آپارتمانهای مسکونی و اختلاط گریزناپذیر بین زندگی انسان و حیوان مشکلاتی را برای خانواده ها ایجاد می کند که در بسیاری از موارد نادیده گرفته شده است .
تحت تاثیر قرار گرفتن زندگی انسان از حیوان نکته ای است که نمی توان به سادگی از آن گذشت ، گرچه به ناچار در دنیای کنونی زندگی انسانها تحت تاثیر مصنوعات ساخته دست خویش قرار گرفته است اما تاثیرپذیری از حیوان چندان قابل توجیه نیست زیرا این وابستگی می تواند باعث ارضا ظاهری نیاز انسان به همدم و در نهایت جدایی انسان از جمع و جامعه شود .
اخبار و اطلاعات متعددی در خصوص تنهایی افراد و عدم گرایش به جمع در بین افراد جامعه ای که این پدیده در آن رواج یافته است به چشم می خورد . روانشناسان در این خصوص معتقدند تامین احساس نیاز به همدم و برآورده شدن صوری و لحظه ای آن با وجود حیوانات در عین قطع شدن روابط انسانی افراد به خصوص در افراد مسن می تواند احساس تنهایی در افراد را افزایش و امید به زندگی را کاهش دهد ،در حالی که در صورت برآورده نشدن این نیاز از طریق وابستگی به حیوانات می توان به سادگی با افزایش ارتباطات اجتماعی و شرکت در اجتماعات مردمی و انجام امور مفید علاوه بر پرکردن اوقات ، فوایدی را نصیب جامعه کرد.
ایجاد مزاحمت ناشی از سر و صدای حاصل از وجود حیوان در واحدهای مسکونی آپارتمانی به خصوص سر وصدای ناشی از وجود سگ در منزل و علاوه بر آن ناراحتی افراد جامعه به دلیل اعتقادات مذهبی حاکم بر جامعه ، این عمل جز ناهنجاریهای اجتماعی محسوب شده و می تواند مزاحمتهای بیش از پیش را برای دیگر افراد ایجاد کند .
در ایران قانونی مبنی بر ممانعت از به همراه داشتن حیوانات در پارک ها و معابر عمومی برای جلوگیری از ایجاد تنش در اجتماع و حمایت از حقوق دیگر شهروندان وضع شده است که بر اساس آن به همراه داشتن حیوان در مجامع عمومی جرم محسوب شده و مجازات دارد .
صرفنظر از موارد یاد شده قیمتهایی که بابت خرید و فروش این حیوانات رد و بدل می شود سرسام آور است . صاحب یک بچه میمون به خبرنگار مهر گفت : میمون عزیزم را وقتی یک ماهه بود 400 هزار تومان خریدم و الان که حدود 9 ماه دارد یک میلیون تومان می ارزد .
وی افزود : روزانه 6 موز، چهار سیب، دو لیتر شیر به علاوه سایر خوراکیهای اعضای خانواده به میمون می دهد که سرجمع این تغذیه کمتر از چهار هزار تومان نیست . این در حالی است که درآمد بسیاری از افراد در جامعه امروز ما به این رقم نمی رسد.
در میان انواع حیوانات خانگی بازار فروش سنجاب، همستر( موجودی شبیه سنجاب اما بدبو)، خرگوش، سگهای فانتزی، گربه های اشرافی معروف به تپلی، لاک پشت و خروسهای جنگی از بقیه داغ تر است .
در تماس تلفنی خبرنگار مهر با یک فروشگاه حیوانات خانگی صاحب فروشگاه که به گفته خود قادر به تهیه و عرضه هر نوع حیوانی است ، اظهار داشت : روزانه بین 4 تا 6 میلیون از محل فروش حیوانات درآمد دارد !
وی افزود : هر نوع حیوانی که مشتری بخواهد می توانیم برای او فراهم کنیم و از آنجا که اغلب مشتریان ما آدمهای پولدار هستند سود خوبی هم عاید ما می شود .
این فروشنده تاکید کرد : ما در مغازه خود همه نوع حیوانی نداریم اما هر چه مشتری بخواهد فراهم می کنیم .
یک شهروند علاقمند به نگهداری حیوانات در این خصوص به مهر گفت : از زمانی که برای پسرم همستر گرفته ام او کنجکاوتر شده و به نظر می رسد ذهن فرزند من باز شده است .
محبوبه کمال حسینی افزود : در همه دنیا حیوانات را در منزل نگه می دارند و ایران نیز از سایر نقاط دنیا استثنا نیست در ثانی نگهداری حیوانات به خانه آدم برکت می دهد از سوی دیگر اوقات فراغت فرزندان ما در ایام تابستان پر می شود .
یک کارشناس امور دینی در خصوص موانع دینی نگهداری حیوان در شرایط کنونی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار داشت : در اسلام گرچه بر خوش رفتاری با حیوانات تاکید شده است اما تنها بر نگهداری کبوتر و برخی حیوانات اهلی چون مرغ و خروس در خانه توصیه شده است و در روایات حتی بر طاهر بودن آب دهان و مدفوع این حیوانات نیز صحه گذاشته است .
حجت الاسلام علی محبی افزود : روایات اسلامی به صورت غیر مستقیم با بیان احکامی چون نجاست عینی سگ و پاک شدن عضوی که با بدن سگ آلوده شده است تنها با خاک یا ابطال نماز در صورت وجود موی گربه بر لباس بر عدم اختلاط حیوان در زندگی انسان تاکید دارند.
این در حالیست که انجمن های حمایت از حیوانات خانگی به نوبه خود بر لزوم وجود حیوان در خانه تاکید دارند و معتقدند " همانطور که وجود حیوانات در خانه های روستایی رشد ذهنی کودکان روستایی را به دنبال دارد می تواند در ایجاد حس مسئولیت پذیری کودکان شهری نیز تاثیرگذار باشد. "
اما ایرادی که به این نظر وارد است این است که به طور طبیعی سبک زندگی روستایی با زندگی های شهری یکی نیست و وجود حیوانات اهلی چون خروس و مرغ یا سگ گله نمی تواند وجود حیوانات دیگر چون همستر ، خرگوش ، سنجاب و میمون را توجیه کند .
در مباحث روانشناسی نیز برای ایجاد حس مسئولیت پذیری در کودکان تنها کافی است والدین سبک ترین امور زندگی را که در توان کودک است به او واگذار کنند تا نه تنها این حس در او ایجاد شود بلکه کودک قدردان زحمات اعضای خانواده باشد .
دین اسلام و روش های علمی و کارشناسانه جامعه امروز روش های فراوانی برای ایجاد حس مسئولیت پذیری در کودکان ، نحوه رشد شخصیت آنها و ... ارائه داده اند و تعداد این روش ها آنقدر گسترده و پرشمار است که نگهداری حیوان به منظور شکوفایی ذهن کودک در این میان گم است .
آنچه در این میان بیش از سایر موارد قابل توجه است پیدایش بیماری های مشترک حیوان و انسان است که از قضا در سال های اخیر شمار آنها افزایش یافته است که نمونه آن بیماری سارس در چین است .
یک متخصص بیماری های دام کوچک در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: بیماری های انگلی ، کرمی ، بیماری های تک یاخته ای لژمانی و کالا آزار از جمله بیماری هایی است که قابلیت انتقال از حیوان به انسان را دارد .
دکتر شهرام جمشیدی اظهار داشت : کیست هیداتیک بیماری است که از سگ و گربه به انسان منتقل می شود همچنین بیماری تک یاخته ای تکسوپلاسما از گربه باعث سقط جنین می شود.
وی افزود : لاک پشت و سنجاب علاوه بر بیماری های ذکر شده می توانند عامل ایجاد یکسری عفونت های ناشناخته در بدن انسان شود .
رئیس مرکز بهداشت شهرستان کرج در این خصوص به خبرنگار مهر گفت : خطرناک ترین بیماری مشترک دام و انسان در حیوانات خانگی در حال حاضر آنفولانزای مرغی است و سل و برخی بیماری های عفونی دستگاه تنفسی نیز از پرندگان به انسان منتقل می شود.
سعید محمدی افزود : تکسوپلاسما نیز با درگیر کردن غدد لنفاوی انسان ، سیستم دفاعی بدن را دچار مشکل می کند و باعث سقط جنین می شود .
وی خاطرنشان کرد : تماس سگ و میمون و گربه با سبزیجات نیز مصرف این محصولات را برای انسان خطرناک می سازد و به همین منظور مراکز پرورش پرندگان و فروشگاه های حیوانات توسط تیمی بازدید می شود .
وی افزود : مرکز بهداشت تنها زمانی می تواند با این موارد برخورد کند که شکایتی از شهروندان به این اداره گزارش شود .
نکته قابل تامل این است که در کشور ما به لحاظ اسلامی بودن هنوز شمار انسان هایی که از فرط تنهایی به حیوانات روی آورده اند محدود است و اغلب شهرنشینانی که به نگهداری حیوانات در منزل می پردازند جوانان و افراد مرفه هستند که در اکثر موارد نیز به دلیل تقلید و چشم و هم چشمی های رایج دست به این کار می زنند. اما به هر حال این پدیده در میان اقشار متوسط جامعه نیز رو به گسترش است .
به نظر می رسد راهکار برخورد با این پدیده جبهه گیری و انجام واکنش های قهرآمیز نیست و کارشناسان و دست اندرکاران کشور پیش از این که پدیده یاد شده به موضوعی فراگیر تبدیل شود باید راهکاری برای آن بیابند . روشی که هم تامین کننده خواسته های علاقه مندان به نگهداری این حیوانات باشد و هم موازین و عرف جامعه کنونی را لحاظ کند.
در این بین داشتن کارت بهداشت ، واکسیناسیون مرتب این حیوانات برای کاهش اثرات بیماری زای نگهداری حیوانات در منازل و پرهیز از اشتراکات بیشتر بین انسان و حیوانات توصیه قطعی کارشناسان است .
...................
گزارش از مریم خلیلی اردکانی
نظر شما