نگرانی مراکز نشر کتب دانشگاهی از تعطیلی با توسعه نشر دیجیتال

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، چهاردهمین نشست «از آموزش عالی کلاسیک به آموزش عالی الکترونیکی» روز چهارشنبه، پنجم آذرماه با موضوع «تولید محتوا و نشر الکترونیکی» برگزار شد.

حمیدرضا صنیعی، کارشناس محتوا و نشر دیجیتال در ابتدا به اهمیت محتوای آکادمیک و نشر دیجیتال اشاره کرد و با مروری بر تاریخچه نشر الکترونیکی در کشور ویژگی‌های این عرصه را تشریح کرد.

وی گفت: اولین بار در سال ۱۳۶۸ پس از ظهور «سی دی رام» اولین نمونه نشر الکترونیک به شکل جدی‌در در دانشگاه تهران در دستور کار قرار گرفت.

کارشناس محتوا و نشر دیجیتال افزود: در سال ۷۱ اولین پلتفرم نشر الکترونیکی در ایران تهیه شد و سه سال بعد «اشپرینگر لینک» اولین کتاب الکترونیکی را عرضه کرد. سال ۷۵ انتشارات الزویر اولین ژورنال فول تکست با فرمت پی دی اف را منتشر کرد.

وی خاطرنشان کرد: در سال ۷۷ اولین اینترانتی که ژورنال‌ها و کتاب‌ها و دیتابیس‌های مختلفی را شامل می‌شد روی شبکه رزنت راه اندازی شد. در سال۹۸ هم اولین پلت فرم یادگیری الکترونیکی با قابلیت فارسی عربی توسط مجموعه ما به بازار شد.

صنیعی در تعریف نشر دیجیتال گفت: در گذشته اگر نسخه pdf یک کتاب را تهیه می‌کردید به آن نشر دیجیتال می‌گفتند. براساس تعریف کاملتری که بعداً ارائه شد نشر دیجیتال شامل فرایندی است که طی آن محتوا به ابزارهای دیجیتال منتقل و با فرمتی استاندارد در اختیار کاربر قرار می‌گیرد. ‌ برای تولید محتوای دیجیتال نیاز به استدیوهای تولید محتوا داریم.

وی با بیان این که سال‌هاست از دنیای کتاب‌های چاپی جدا شده‌ایم و به کتاب‌های شبه چاپی در دنیای دیجیتال رسیده‌ایم، اظهار داشت: باید هر چه سریعتر فاصله خود را با کشورهای پیشرفته در زمینه کتاب‌های دیجیتال کاهش دهیم.

رضا ماحوزی، هم با اشاره به نگرانی مراکز نشر کتب دانشگاهی از تعطیلی این مراکز با توسعه نشر دیجیتال گفت: توضیحات مطرح شده که حاکی از ظرفیت‌های بالای تولید و محتوای آکادمیک است، مایه دلگرمی ناشران دانشگاهی است و این اطمینان را می‌دهد که در صورت تأمین زیرساخت‌ها و ابزار لازم می‌توان از ظرفیت‌های علمی درون دانشگاه برای تولید و عرضه قالب‌های جدید نشر استفاده کرد.

معاون پژوهشی و آموزشی مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم افزود: در این شرایط دفاتر نشر کلاسیک دانشگاهی باید خود را با تحولات این عرصه هماهنگ کنند تا علاوه‌بر به روز کردن منشورات پیشین، آثار جدید را هم متناسب با محتوا، تمایل تولید کننده و نیاز مصرف کننده در اشکالی جدید تولید کنند. به این معنا، دفاتر نشر دانشگاهی همسو با مراکز نشر الکترونیکی بیرون از دانشگاه، تمهید کننده زیرساخت‌های لازم برای تولید تکست‌ها و متون علمی هوشمند و متنوع است؛ خواه مصرف کننده آن درون دانشگاه باشد و خواه بیرون از آن.