پیام‌نما

وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ‌اللَّهِ جَمِيعًا وَ لَا تَفَرَّقُوا وَ اذْكُرُوا نِعْمَتَ‌اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا وَ كُنْتُمْ عَلَى شَفَا حُفْرَةٍ مِنَ النَّارِ فَأَنْقَذَكُمْ مِنْهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ‌اللَّهُ لَكُمْ آيَاتِهِ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ * * * و همگی به ریسمان خدا [قرآن و اهل بیت (علیهم السلام)] چنگ زنید، و پراکنده و گروه گروه نشوید؛ و نعمت خدا را بر خود یاد کنید آن گاه که [پیش از بعثت پیامبر و نزول قرآن] با یکدیگر دشمن بودید، پس میان دل‌های شما پیوند و الفت برقرار کرد، در نتیجه به رحمت و لطف او با هم برادر شدید، و بر لب گودالی از آتش بودید، پس شما را از آن نجات داد؛ خدا این گونه، نشانه‌های [قدرت، لطف و رحمت] خود را برای شما روشن می‌سازد تا هدایت شوید. * * * معتصم شو به رشته‌ى يزدان / با همه مردمان با ايمان

۱۰ تیر ۱۳۸۶، ۱۲:۴۰

معرفت و معنویت، پیش‌فرضها و تحلیلها (19)

جنبه‌های متکثر معنویت اسلامی

جنبه‌های متکثر معنویت اسلامی

خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: معنویت اسلامی هرچند از مبانی انسان‌ساز اسلامی نشأت می‌گیرد اما در هر حوزه فرهنگی که وارد شده متناسب با شرایط آن جغرافیا رنگ و بویی تازه گرفته است. این معنویت در ایران به یک شکل خود را بروز می‌دهد که همان تأکید بر تصوف است و در آسیای مرکزی و جهان عرب به اشکالی دیگر. این مقال تنوع معنویت اسلامی را پررنگ می‌کند.

به گزارش خبرنگار مهر، معنویت اسلامی عقلانی در شکلهای مختلف که انسانها را در مسیرهای گوناگون از جهان بیرونی به جهان درونی رهنمون می سازد اشاره می کند هرچند همه این معنویتها سرانجام به سوی خدا اشاره دارند. هنوز روی دیگر سکه، ادامه حیات شیعه سنتی در سرزمین ایران و بقای برخی از دستورات متصوفه با وجود تمام فعالیتهای اصلی دیگران مورد کوتاهی قرار گرفته است.

بیشترین گفتار در رابطه با شدت علاقه به مظاهر معنوی اسلام در برخی از آثار و نظریات متصوفه و نیز تداوم چاپ آثار صوفیانی مانند عطار، رومی و جامی قابل مشاهده است. حتی موسیقی سنتی ایرانی عمیقا با منش تصوف و شاخصه های معنوی آمیخته شده و بعد از یک دوره مخالفت ابتدایی که توسط قدرتمندان انقلابی تحمیل شد دوباره متحول گردید.

اکنون احتمالا کشور اسلامی دیگری به جز مصر وجود ندارد که آثار قابل توجهی در زمینه معنویت اسلامی در آن پدید آمده باشد. این روند اظهار پیچیدگی ارتباط بین بنیادگرایی اسلامی و معنویت اسلامی را نشان می دهد. ممکن است این نتیجه گرفته شود که در اغلب جهان اسلام جریان معنویت با دو چالش مواجه است. یکی از جانب مدرنیسم و سکولاریسم و دیگری از جانب جنبشهایی که امروزه به عنوان بنیادگرایی اسلامی از آنها یاد می‌شود.

معنویت در این زمان از سوی این دو جریان دچار آسیب گشته اما همچنان زنده و فعال در بسیاری از جاها نقش خود را ایفا می‌کند. از معنویتهایی که همچنان پا برجا مانده اند می توان به معنویت موجود در  آسیای مرکزی و نیز حضور مخالفان سکولاریسم در ترکیه اشاره کرد که در این مناطق همچنان معنویت به حیات خود ادامه داده با اینکه در برخی از این مناطق فعالیتهای مذهبی دچار بنیادگرایی شدند اما نباید رفتار ناپسند بنیادگرایی اسلامی را که به سختی یاد آور معنویت هستند به پای جهان اسلام انگاشت.

با این وضعیت معنویت اسلامی عقلانی در شکلهای مختلف انسانها را در مسیرهای گوناگون از جهان بیرونی به جهان درونی رهنمون می سازد. هدف در اینجا البته حرکت به سوی خدا است.

کد خبر 510298

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha