خبرگزاری مهر، گروه استانها: سال گذشته چهارهزار و ۲۰۰ مورد آتش سوزی در قم گزارش شده است که ۳۵ درصد آنها مربوط به اصناف و اماکن تجاری بوده و سازمان آتش نشانی قم اذعان می‌کند به مراکز پرخطر تجاری اخطار داده شده و از مراکز صدور پروانه کسب هم خواسته برای صدور مجوز، از این سازمان استعلام کنند.
ممکن است آتش سوزی و تخریب واحدهای تجاری فرسوده و بازارهای قدیمی در قم پلاسکویی دیگر و یا حتی فجیع‌تر را رقم بزند اما حوادث گذشته برای بسیاری از مردم و متولیان این واحدها و همچنین مسئولین مربوطه درس عبرت نشده است و در حال حاضر مجتمع‌های تجاری با ساختمان‌هایی با کالبدی فرسوده، سیستم‌های ناقص برق و فاقد اطفای حریق فعالند و همچنان خطر این واحدها جان و اموال انسان‌ها رو تهدید می‌کند.
علی زندیه با اشاره به اینکه سازمان آتش نشانی از سال ۹۲ به نظارت بر ساخت و سازها را بر عهده گرفته است، می‌گوید: از همان ابتدا تمام موارد و مباحث ایمنی که باید در ساختمان‌ها رعایت شود را به مالکان ابلاغ می‌کنیم و آنها نیز موظف به رعایت اصول ایمنی مقررات ملی ساختمان برای دریافت پایان کار هستند و خوشبختانه مراکز تجاری که بعد از سال ۹۲ ساخته شده‌اند به لحاظ ایمنی در وضعیت مطلوبی قرار دارند.
۱۰ مرکز تجاری پر خطر در قم فعال است
معاون سازمان آتش نشانی قم از وضعیت ساختمان‌هایی که پیش از سال ۹۲ ساخته شده نگران است و می‌گوید هرچند به مالکان این ساختمان‌ها تذکر داده‌ایم اما آنها توجهی به اخطارهای ما نمی‌کنند.
زندیه می‌گوید: اگر می‌خواهیم حوادثی همچون پلاسکو در قم اتفاق نیفتد باید زودتر به فکر باشیم، زیرا هر لحظه امکان دارد حادثه‌ای تلخ در یکی از مجتمع‌های تجاری قم رخ دهد.
یکسال قبل در شهریور سال ۹۸ محمود سیجانی خبر از ۱۰ مرکز تجاری ناایمن در قم می‌دهد و می‌گوید: از این تعداد چهار مرکز تجاری ایران یدک، حجت، موسی بن جعفر (ع) و بازار بزرگ قم باید هرچه سریع‌تر فکری به حال این مراکز کنیم.
حالا زندیه می‌گوید تاکنون بیش از سه تا چهار اخطار در سال برای این ۱۰ واحد پرخطر تجاری در استان صادر شده است، می‌گوید: متأسفانه شرایط مطلوبی در این ساختمان به منظور حفظ جان مردم در این مجتمع‌های تجاری وجود ندارد و هر لحظه ممکن است برای تک تک افرادی که به این مراکز شلوغ می‌روند حادثه‌ای غیر قابل جبران رخ دهد.
سازه غیرمقاوم و ضعف در امکانات و تجهیزات ایمنی مراکز تجاری قم
پویا منش مقاوم نبودن سازه‌های پاساژهای قدیمی مثل «پاساژ حجت (عج)» و «پاساژ حضرت موسی بن جعفر (ع)» یک تهدید جدی می‌داند و می‌گوید: اسکلت‌های قدیمی این ساختمان‌ها مقاومت لازم در برابر زلزله و حریق را ندارند، سازه این مجتمع‌های تجاری نیز مانند سازه پلاسکو مقاوم نیست، ستون‌های اصلی و فلزی در برابر حریق عایق بندی نشده و جداره‌های شیشه‌ای نمای ساختمان در برابر زلزله مقاوم نیستند و ایمنی و امنیت لازم برای عابرین وجود ندارد.
این مدرس دانشگاه ضعف در حوزه تأسیسات مکانیکی و برقی را از تهدیدات دیگر این مراکز تجاری دانست و ادامه داد: در این ساختمان‌ها سیستم اعلام و اطفا حریق و سیستم خنک کننده آتش‌نشانی اجرا نشده و مخزن آتش نشانی در بام از لحاظ فنی در وضعیت مطلوبی نیست و امکان حضور ماشین‌های آتش نشانی در تمامی ساعات شبانه روز در اماکن شلوغ مهیا نیست.
بی توجهی کاسبان به ناایمن بودن این مراکز تجاری
کریمی نایب رئیس اتاق اصناف قم با بیان اینکه کمیته ایمنی و بهداشت استان با حضور دستگاه‌های مرتبط مثل آتش نشانی، صمت، اتاق اصناف، شهرداری و مرکز بهداشت با محوریت سازمان صمت و با هماهنگی با سازمان آتش نشانی تشکیل شد و این کمیته پارسال ۱۰ مرکز پر خطر تجاری در قم را شناسایی می‌کنند؛ در فاز اول این مجتمع‌ها مورد بررسی قرار گرفتند، سازمان آتش‌نشانی هم به مالکین و هیئت مدیره آنها وضعیت خطرناکشان را به آنها اعلام کرده اما نتیجه‌ای نداشته است.
نمایندگان مراکز تجاری مشکلات مالی کسبه، وضعیت کسب و کار در شرایط کرونا را از موانع انجام اقدامات اساسی می‌دانند اما سوال اینجاست چرا کسبه این واحدهای تجاری طی سال‌هایی که کسب و کارشان رونق داشت فکری برای این مشکل نکردند حالا برای حل مشکل آن طوری که کریمی می‌گوید درخواست کمک دولتی دارند؟
علی زندیه می‌گوید: ناایمن بودن مراکز تجاری فقط مربوط به زیرساخت‌ها نیست بلکه کسبه هم باید توانایی مقابله با حوادث را داشته باشند به طور مثال سال گذشته آتش سوزی که در یک مغازه کفاشی در مجتمع جدید ساخت زمزم که تجهیزات ایمنی کاملی دارد رخ می‌دهد اما افرادی که در آن مجتمع حضور داشتند نتوانستند کمکی به اطفای حریق کنند.
دادستانی در صورت ادامه بی توجهی این مراکز را پلمب می‌کند
وی ادامه می‌دهد: آموزش و فرهنگ سازی می‌تواند کمک به افراد و مالکان مجتمع‌های تجاری کند اما وقتی در پاساژهای ۵۰ ساله قم تجهیزات ایمنی لازم در مغازه‌ها وجود ندارد، آن وقت چه توقعی دارید؟
یک سال می‌گذرد؛ اقدامات نهادهای دولتی و اجرایی برای حفظ جان مردم اثری نداشته دی ماه امسال دادستانی قم به عنوان مدعی حقوق عامه مردم وارد میدان می‌شود؛ معاون دادستان عمومی و انقلاب قم ضمن تاکید بر سیاست تعاملی دستگاه قضا با مالکین مجتمع‌های تجاری می‌گوید: مسئولیت حوادث در وهله اول بر دوش مالکان است و شهرداری باید نظارت کامل بر مجتمع‌های ناایمن داشته باشد و مالکین نیز موظف به رفع نواقص هستند.
سلطانی ادامه می‌دهد، اگر مالک این مجتمع‌های ناایمن نسبت به ایمن‌سازی اقدام نکنند دادستانی برای حفظ جان شهروندان به عنوان مدعی‌العموم می‌تواند رفت و آمد به این مراکز را پلمب کند و حتی صدور و تمدید پروانه این واحدهای صنفی را ممنوع می‌کند.
هیأت ملی ویژه گزارش ملی بررسی حادثه ساختمان پلاسکو، اتصال برق و احتمالاً نشت همزمان گاز از کپسول گاز را عامل آتش سوزی می‌داند. این هیأت تاکید کرده که تجهیزات آتش نشانی ساختمان پلاسکو و ۳۲ کپسول آتش نشانی این ساختمان، آماده به کار نبوده و از کارایی لازم برخوردار نبوده است؛ این در حالی است که سیستم برق پاساژهای حجت و موسی بن جعفر (ع) قم هیچ ایمنی لازم را نداشته و هر لحظه ممکن است فاجعه‌ای دیگر مثل پلاسکو رقم بخورد.
اما نکته اصلی اینجاست بعد از فاجعه پلاسکو که آن خسارت بزرگ انسانی و اقتصادی را به بار آورد چرا اولاً کسبه دوماً مسئولین هیچ احساس خطری از بروز فاجعه دوم را ندارند؟
سخن پایانی اینکه چرا در دستورالعمل صدور پروانه کسب هیچ اشاره‌ای به ایمنی ساختمان و محل کسب نشده است تا در همین گام نخست پروانه‌ای برای صنوف صادر نشود تا نیازی به ورود دستگاه قضائی نباشد.
نظر شما