دوبله مظلوم‌ترین حرفه سینما و تلویزیون است

به گزارش خبرنگار مهر، در این نشست اسماعیلی درباره وضعیت دوبله و نتایج دیدار گویندگان با مدیران ارشد صدا و سیما گفت: "مشکلات عدیده‌ای در تلویزیون داریم که بارها تذکر داده شده و دوستان فقط شنیدند و بعد اتفاقی نیفتاد. در زمان آقای لاریجانی دو دیدار با معاون ایشان داشتیم و آن هم در قالب هیئت مدیره بود و مشکلات به گونه‌ای دیگر مطرح شد."

وی با اشاره به دیدار گویندگان با عزت الله ضرغامی افزود: "به ما اطلاع دادند آقای ضرغامی علاقمندند با دوبلورها نشست داشته باشند. در این نشست صحبت‌های متنوعی گفته شد و من هم مسئله ویراستاری در تلویزیون را مطرح کردم. معتقدم کسانی که این کار را انجام می‌دهند تحریف‌کار هستند، چرا که به کلی دیالوگ‌ها را به هم می‌زنند."

گوینده نقش ژرار دپاردیو ادامه داد: "مدیر دوبلاژ مجموعه‌ای از دانش است. او می‌داند چه چیزی ممنوع است یا نیست و شرایط را به خوبی درک می‌کند. این نشست‌ها متاسفانه به جایی نرسید و اتفاقی نیفتاد. تا زمانی که آقای کدخدازاده هم حضور داشتند یک مقداری نظامی به این کار داده شده و احترام هر کس سر جایش بود، الان البته من امیدی ندارم دوبله به این شکل عاقبت خوبی داشته باشد."

ناصر ممدوح، رئیس هیئت مدیره انجمن گویندگان، درباره راهکارهای هیئت مدیره برای رفع مشکلات دوبله گفت: "هیئت مدیره پنج ماه است تشکیل شده و صحبت‌هایی با آقای بزرگی داشتیم، ولی هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده ایم. آقای اسماعیلی گوشه‌ای از مشکلات را عنوان کردند. البته مشکلات خود به خود حل نخواهد شد و می‌توان با تبادل نظر و جلسات متعدد آنها را حل کرد، ولی سال‌هاست به این صورت بچه‌ها در سازمان کار می‌کنند و ویراستاران هم به کار خود ادامه می‌دهند."

این مدیر دوبلاژ خاطرنشان ساخت: "با توجه به اینکه من بیشتر مستند کار می‌کنم، مشکلی که با ویراستاران داریم مربوط به واژه‌هاست. به هر حال برخی کارهای داستانی قابل پخش نیست و ویراستاران مجبورند دستی بر آنها ببرند. کسانی هم که این کار را می‌کنند نمی‌خواهم بگویم کار را ما سبک می‌کنند، ولی از نظر خودشان می‌خواهند فیلم قابل پخش باشد، گرچه این از نظر ما مردود است. اگر این مسئله را بر عهده ما بگذارند، بهتر می‌توانیم این کار را انجام دهیم تا فیلم قابل پخش باشد."

وی درباره اینکه آیا تمام مشکلات مربوط به ویراستاران است و مدیران دوبلاژ دخالتی در آن ندارند، گفت: "ما در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که برخی چیزها ممنوع است. ما فرهنگ اسلامی داریم. به هر حال کار دوبله می‌شود، اما می‌توان با برگزاری جلسات متعدد و صحبت با آقای بزرگی که مسئول واحد دوبلاژ هستند و دیگران به نتیجه مطلوب رسید. به هر حال دوبلورها هم بخشی از این جریان هستند یا باید کار نکنند یا اگر می‌خواهند کار کنند، سازمان می‌گوید شرایط همین است."

وی خاطرنشان ساخت: "صحبت ما این است که فیلم را بر عهده مدیر دوبلاژ بگذارند. من سال‌هاست برای تلویزیون فیلم دوبله می‌کنم، می‌دانم تلویزیون چه می‌خواهد. من می‌دانم اگر یک بدآموزی در فیلم باشد چه برای بزرگترها یا بچه‌ها فردا همه درس می‌گیرند. جامعه ما خیلی آسیب‌پذیر است. مجبوریم خودسانسوری کنیم، چرا که اگر این کار را انجام ندهیم ارشاد مجوز نمی‌دهد یا تلویزیون پخش نمی‌کند. ما می‌توانیم با تلویزیون بجنگیم؟ مسلماً نمی‌توانیم. حال شاید با صحبت به نتیجه‌ای برسیم."

زهره شکوفنده درباره خودسانسوری در دوبله فیلم‌ها گفت: "حرف ما این است که فیلم‌ها را به عهده ما بگذارند. در حال حاضر سریال‌های ایرانی ساخته می‌شود که بدترین و رکیک‌ترین حرف‌ها در آنها گفته می‌شود، حتی مسئله عشق در آنها هست، ولی نمی‌دانم چرا وقتی به دوبله فیلم‌های خارجی می‌رسد، کلمه عشق و دوستت دارم را عوض می‌کنند و به جای آن من به تو علاقمندم می‌گذارند. چرا نباید عشق را در فیلم‌ها داشته باشیم؟ وظیفه ویراستار فقط حذف کلمه نیست. برخی مواقع کار به عوض شدن اساسی موضوع فیلم می‌رسد، به حدی که تماشاگران هم آن را می‌فهمند."

مدیر دوبلاژ مجموعه "جواهری در قصر" ادامه داد: "این کار توهین مستقیم به مردم است، چرا که متوجه می‌شوند تصویری که می‌بینند غیر از آن چیزی است که گفته می‌شود. فیلم را به عهده ما بگذارند و خودمان طوری آن را تغییر می‌دهیم که هم قابل پخش باشد و هم به خط داستانی لطمه نزند. همه ما بعد از 40 تا 50 سال تجربه می‌توانیم این کار را انجام دهیم. ویراستاران با ویرایش‌هایی که انجام می‌دهند به ما و مردم توهین می‌کنند."

وی درباره مترجم‌ها هم توضیح داد: "قسمتی از کار ما مترجم‌ها هستند. به نظرم مترجم‌ها باید عیناً ترجمه کنند و تغییر و تحولات را به دست مدیران دوبلاژ بسپرند. برخی مترجم‌های ما سلیقه‌ای ترجمه و خودشان هم ویرایش می‌کنند. مثلا دارند به ویراستاران کمک می‌کنند، اما کار را بدتر می‌کنند. مترجمان را هم خود سازمان انتخاب می‌کنند. در موسسات بیرون هم خودشان این انتخاب را می‌کنند، اما آنجا دست ما بازتر است."

ناصر نظامی در ادامه نشست درباره مترجم‌ها گفت: "مترجم‌ها یا خوب هستند و ترجمه خوبی می‌کنند یا برعکس. معمولاً دخل و تصرفی نمی‌کند. آنچه از فیلم متوجه می‌شود، می نویسد. مترجم در این مورد تقصیری ندارد. ممکن است مترجم بدی باشد و فیلم را بد ترجمه کند، ولی اگر هم عوض کند، خیلی جزئی تغییر می‌دهد و این ویراستار است که مشکلات را به وجود می‌آورد."

وی درباره اینکه آیا باید تمام مشکلات دوبله را به گردن ویراستاران انداخت، گفت: "نه، یکی از مشکلات دوبله مربوط به ویراستاران است. ما در کنار استادانی چون اسماعیلی، شکوفنده، زند، ممدوح و ... زمانی دوران طلایی دوبله را دیده‌ایم. بنابراین دوبله الان ما را راضی نمی‌کند. البته دوبله ما ضعیف نشده و جوانان خیلی کمک حال ما هستند. این مشکل مربوط به فیلم‌ها می‌شود. اگر فیلم‌های دوبله شده قبل انقلاب و در دوران طلایی دوبله را به ما بدهند، قول می‌دهم بهتر از آن سال‌ها دوبله می‌کنیم."

نظامی درباره میزان رضایت خود از دوبله مجدد فیلم های کلاسیک گفت: "بستگی دارد. در آن زمان چیزی گفته شده که الان به درد جامعه نمی‌خورد. باید این موارد عوض شود. اگر فیلم با شرایط امروز همخوانی داشته باشد، می‌تواند پخش شود و مانعی ندارد. دوبله ایران هم همیشه جزو دو سه دوبله خوب دنیا بوده و هنوز هم هست. در گذشته دوبله مشکلات خاص خود را داشت. ولی الان این طور نیست و وقتی سرعت زیاد شود، دقت کمتر می‌شود. اگر شما می‌بینید دوبله مثل قدیم نیست، یکی از مسائل آن مربوط به سرعت است."

امیر عطرچی، دوبلور جوان، درباره دوبله خوب گفت: "به نظر من دوبله خوب این نیست که دوبلوری پشت میکروفن بنشیند و دوبله خوبی انجام دهد. دوبله خوب از قبل شروع شده. معنی دوبله خوب این است که سازمان یک فیلم خوب بخرد و بعد این فیلم را که کیفیت خوبی هم دارد به یک مترجم خوب بدهد و دوبله خوبی هم شود و بعد می‌توان گفت این فیلم دوبله خوبی دارد. این مسئله رویایی نیست. فقط ما به آن اهمیت نمی‌دهیم و به مخاطب خود ارزش نمی‌گذاریم."

وی افزود: "با توجه به شناختی که از دوبله خوب دارم، تمامی آدم‌هایی که در دوبله هستند، توانایی خود را برای دوبله خوب از دست نداد‌ه‌اند، کسانی مثل منوچهر اسماعیلی، ناصر طهماسب، سعید مظفری و ... توانمندند. جوانانی مثل یاکیده، زینوری و ... از توانمندی این بزرگان بهره‌مند شدند و با توجه به استعدادی که داشتند، در این راه موفق شدند. شرایط خوب دوبله خوب می‌آورد. آقای اسماعیلی ضعیف نشده و اگر شرایط خوب فراهم شود، می‌تواند با کمک بزرگان و جوانان دهه طلایی دوبله را تکرار کند."

این گوینده جوان ادامه داد: "تا کی گوینده با عشق بنشیند و دوبله کند؟ چرا به نیازهای دوبلورها توجه نمی‌شود؟ چرا فکر می‌کنیم منوچهر اسماعیلی توانایی بسیاری دارد که دوبله کند، بنابراین هر طور که می‌خواهند رفتار کنند، چون او توانا است. باید شرایط معقول او پاسخ داده شود تا بتواند با جون و دل حرف بزند. بزرگان این کار با عشق کار می‌کنند، بدون اینکه نیازهایشان برآورد شود."