ابوحامد محمد غزالی در سال 450 قمری در روستای "طایران" طوس دیده به جهان گشود. وی پس از تحصیل مقدمات، برای تکمیل تحصیلات و بهره وری از محضر استادان دیگر رهسپار جرجان (گرگان) شد. در بیست و سه سالگی از طوس به نیشابور عزیمت و از محضر استادش امام الحرمین جوینی کسب فیض نمود.
در سی و چهار سالگی چنان اوج گرفت که بر کرسی تدریس نظامیه بغداد، بزرگترین دانشگاه دورانش تکیه زد. در مدرسه نظامیه بغداد سیصد تن از افاضل وقت از درس او استفاده می کردند و در اندک زمانی علاوه بر آن مقام علمی بزرگ در امور سیاسی نیز نفوذ فوق العاده ای کسب کرد.
پس از مرگ جوینى، غزالى که در این زمان عالمى فاضل شده بود، از طرف خواجه نظام الملک به سرپرستى و استادى مدرسه نظامیه بغداد برگزیده شد و پس از چهار سال تعلیم و تدریس در این مدرسه، عازم سفر بیت الله الحرام شد و پس از آن به دمشق و بیت المقدس رفت و عزلت اختیار کرد و به خودسازى و تهذیب نفس پرداخت.
این سفر روحانى و معنوى غزالى ده سال به طول انجامید و موجب تحول روحى او گردید و او را به زهد و ریاضت مشتاق کرد و موجب شد که او همه اسباب و مناصب دنیوى را ترک کند. غزالى در این سفر، بر سر تربت ابراهیم خلیل حاضر شد و با خداى خویش عهد کرد که از هیچ سلطانى مال (هدیه) قبول نکند، به دیدار هیچ پادشاهى نرود و مناظره (جدل) را ترک کند.
وی پس از بازگشت از حج در بیت المقدس مسکن گزید و در همین ایام کتاب "احیاء العلوم الدین" را به رشته تحریر درآورد. از کتابهای دیگر غزالی می توان کیمیای سعادت، نصیحه الملوک، معیارالعلم و یاقوت التأویل فی تفسیرالتنزیل در 40 جلد را نام برد. تعداد آثار غزالی 60 عنوان اعلام شده است .
غزالى در اواخر عمر، به طوس بازگشت و به هدایت و رهبرى سالکان طریق زهد و عبادت پرداخت و سرانجام در سال 505قمری رحلت کرد و در طوس به خاک سپرده شد.
نظر شما