به گزارش خبرنگار مهر، صبح امروز در نشست "فلسفه هنر کانت" با حضور دکتر موسی اکرمی، استاد فلسفه دانشگاه علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد و دانشجویان مقطع دکترای رشته فلسفه هنر این دانشگاه برگزار شد.
در این نشست دانشجویان هر یک نتیجه تحقیقات خود را درباب فلسفه هنر کانت ارائه کردند. در این جلسه که با حضور اندک مخاطبان برگزار شد، یکی از دانشجویان در مورد مقولات کمیت و کیفیت و اهمیت آن در نقد قوه حکم گزارشی ارائه کرد.
همچنین یکی دیگر از دانشجویان به موضوع استعاره و شناخت نزد کانت پرداخت. وی با اشاره به اهمیت بندهای دهم تا هفدهم کتاب کانت، به شرح مفاهیمی چون غایتمندی و مقولات نسبت و جهت در احکام ذوقی کانت پرداخت و گفت: کانت در آغاز نقد قوه حکم در 4 مورد به بررسی احکام ذوقی بر حسب کیفیت، کمیت، نسبت و جهت میپردازد.
وی سپس با اشاره به نسبت نقد زیبایی شناختی کانت و اندیشه های هایدگر در کتاب "سرچشمه های اثر هنری" گفت: مفهوم غایتمندی در اندیشه کانت را تنها با توجه به اندیشه ارسطو در باب علل چهار گانه می توان فهمید.
ایمانوئل کانت (۱۷۲۴-۱۸۰۴) فیلسوف آلمانی و از مهمترین اندیشمندان اروپایی بود. او در کونیگسبرگ در خانوادهای مسیحی متولد شد. خانواده او نه فرزند داشتند و او فرزند چهارم آنان بود. او در سن هشت سالگی به اصرار پدر به دست کشیشی به مدرسه کونیگسبرگ رفت. او تا دانشگاه در این مدرسه سخت و خشک مذهبی درس خواند. او بعد از چند سال تدریس خصوصی به دانشگاه رفت و شروع به سخنرانیهای متعدد نمود.
در این سالها کتابهایی در زمینه ریاضیات و دینامیک نوشت و منتشر کرد. پس از انتشار کتابهایی در زمینه کیهانشناسی به فلسفه روی آورد. وی در ۱۲ فوریه ۱۸۰۴ میلادی درگذشت. در مراسم تشییع جنازه او، مردم از شهرهای مختلف آلمان گرد آمدند تا به استادی بزرگ ادای دین نمایند. نقد سوم نقد قوه حکم یا داوری است را نقد زیبایی شناسی ترجمه کردند. مفاهیم محور کانت در نقد سوم دو مؤلفه اساسی یعنی هدف یا غایت و غایتمندی یا هدفمندی، جزء مقولاتی است که کانت ضمن طرح آنها معتقد است که در هر تبیین علمی میتوان از این دو مفهوم، مفهوم نخست یعنی غایت یا هدف را سراغ گرفت.
در حالیکه، در این قبیل تحقیقهای علمی چیزی به نام غایتمندی به معنای منظومهای دال بر وجود یک سری ارزشها و هنجارهای اخلاقی به چشم نمیخورد. کانت غایتمندی را بدون غایت قبول دارد. وی زیبایی را شکلی از غایتمندی میداند البته زمانی که مستقل از ارائه یک غایت فهم و دریافت شود. به اعتقاد کانت قضاوت یا داوری نوعی ملکه و قوه استعداد عمومی است و همه افراد در معرض یا در محدوده آن قرار دارند و طبعا کم و بیش تحت تاثیر آن هستند یا از آن برخوردارند اما داوری بر خلاف تصور رایج تنها قدرت تمیز یا انتخاب نیست بلکه از طریق هماهنگ سازی و ایجاد اعتدال یعنی ایجاد امر زیبا و یا از طریق کنار گذاشتن و محو یا فرا رفتن (امر والا) میتوان مفهوم داوری را ارتقاء بخشید.
از سوی دیگر بخش اصلی تلاش کانت در این کتاب ( نقد قوه داوری) آن است تا شکلی بسیار زیبا و عالی از احساس را در قضاوت زیبا شناختی پیدا کند که به گونهای ماتقدم و پیشینی تجربه لذت و رنج را تعیین نماید. این تجربه حاکی از هماهنگی (امر زیبا) یا محو و از بین رفتن (امر والا) ای است که هرگونه نقد و داوری مستلزم آن است.
نظر شما