به گزارش خبرنگار مهر، در نشست تخصصی که عصر امروز در خبرگزاری مهر با حضور دکتر محمود عبادیان، دکتر محمد بقایی ماکان و دکتر منوچهر صانعی دره بیدی درباره وضعیت ترجمه آثار فلسفی در ایران برگزار شد، دکتر صانعی دره بیدی استاد فلسفه دانشگاه شهید بهشتی و مترجم آثار فلسفی با اشاره به دشواری کار ترجمه گفت: مترجم آثار فلسفی باید به فنون زیادی احاطه داشته باشد که احاطه کامل با زبان مبدا و زبان مقصد و تخصص در موضوع ترجمه از این موارد است.
دکتر صانعی سپس با اشاره به سنت ترجمه فلسفی در غرب گفت: در غرب در حدود 150 سال است که چنین سنتی رایج است اما متاسفانه در ایران این امر را شاهد نیستیم و گاهی در گوشه و کنار مترجمی خوش ذوق بنا به سلیقه اقدام به این امر می کند. این مترجم آثار کانت با تاکید بر فن ترجمه به عنوان گونه ای ذوق زیباشناختی گفت: خوشبختانه ما دارای سنت فلسفی غنی ای هستیم که می تواند به ما یاری رساند تا ترجمه به کمک آنها انجام شود. وی با اشاره به نبود فرهنگ نقد و نقادی در جامعه ما مشکل فرهنگی را زیربنایی معرفی کرد و گفت: بزرگان ما به ما نقادی را نیاموخته اند و از این رو ضعف ما در این حوزه ناشی از ریشه های فرهنگی است. تا کنون چهار جریان ترجمه در تاریخ داریم که در همه آنها حمایت های حکومتی همراه بوده است و از این رو باید که از مترجمان حمایت شود.
دکتر محمود عبادیان استاد فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی نیز با تاکید بر این که وی را نمی توان مترجم حرفه ای تلقی کرد، گفت: دو نوع ترجمه در فلسفه داریم یکی ترجمه ای که برای همگان صورت می گیرد و در دسترس است و دیگری ترجمه ای که خشک است و برای متخصصان صورت می گیرد. این مترجم آثار هگل با اشاره به قیاس ناپذیری فلسفه اسلامی و فلسفه جدید غرب بر نارسایی های مفاهیم سنتی فلسفه اسلامی در ترجمه آثار غربی اشاره کرد و گفت: با این همه باید به هر ترجمه ای توجه کرد و آن را گامی جدید در افزودن به فرهنگ ترجمانی ما تلقی کرد. وی در بخش دیگری از سخنانش به خطر توهم «آنچه خود داشت» اشاره کرد و گفت: نباید از نوآوری فلسفی جلوگیری کرد به این دلیل که ما این مفاهیم را خود داشته ایم.
دکتر بقایی ماکان نیز با اشاره به امکانات زبان و فرهنگ فارسی گفت: ما باید به توانایی های زبان فارسی توجه کنیم و مترجم خوب در زمینه فلسفه کسی است که خودش را وارد متن کند. ما با کشوری با فرهنگ بسیار دیرمدت و بسیار غنی هستیم و حال اگر مترجمی متن فلسفی را ترجمه کند و می رسد به هگل و هایدگر و نیچه باید اشاره کند که ما این مفاهیم را در فرهنگ خودمان داریم و البته ما نظریه پرداز نداریم و یک نظریه پرداز باید بتواند این مفاهیم را در کنار هم بچینند و از فرهنگ خودمان استفاده کند. وی در بخش دیگری از سخنانش به مشکل سانترالیسم و تمرکز گرایی اشاره کردو و گفت: قدرت به عنوان کسی که متولی فرهنگ است باید جلوی نابود شدن زبان را بگیرد و متوجه باشد که زبان ستون مرکزی خیمه ای است که در آن زندگی می کنیم و باید مانع از فروریختن آن شد.
نظر شما