به گزارش خبرنگار مهر، در نشست "بررسی وضعیت ترجمه آثار فلسفی در ایران" که عصر روز دوشنبه 12 شهریورماه با حضور دکتر محمود عبادیان، دکتر منوچهر صانعی دره بیدی و دکتر محمد بقایی ماکان در خبرگزاری مهر برگزار شد، هر یک از این اساتید با اشاره به تجربیات خویش بر بایسته های امر تاکید کردند.
دکتر منوچهر صانعی دره بیدی، استاد فلسفه دانشگاه شهید بهشتی سخن خود را با طرح ویژگیهای مترجم آثار فلسفی آغاز کرد و گفت: من فکر می کنم که مترجمی آثار فلسفی ترکیبی از چند تخصص است، نخست اینکه مترجم علاوه بر آشنایی با زبان مادری با آثار کلاسیک زبان خود آشنا باشد، مثلا در حوزه فلسفه، آثار فلسفی نویسندگان سده های چهارم تا هفتم چون "انسان کامل" عزیزالدین نسفی و "مصباح الهدایه" غیاث الدین کاشانی و آثار سهروردی را بخواند تا شاکله های زبان علمی اش کامل شود.
دکتر صانعی در ادامه افزود: دوم اینکه مترجم باید با زبان مبدأ به خوبی آشنا باشد و این امر از نظر زبانشناسان جدید مستلزم توانایی مکالمه و یا لااقل مکاتبه به آن زبان است. نکته سومی که یک مترجم باید بداند موضوع ترجمه است، یعنی کسی می تواند بخوبی به ترجمه آثار فلسفی بپردازد که فلسفه را به شیوه‌ای آکادمیک و نظام مند خوانده باشد و این مشکلی است که بخصوص در علوم انسانی باید به آن توجه شود. گذشته از همه اینها گویا مترجمی گونه‌ای هنر و حس زیباشناختی است که در اختیار همگان نیست و با ممارست و تمرین به دست می آید.
این مترجم آثار کانت و مدرس فلسفه های جدید در دانشگاه سپس به سنت فلسفی ما اشاره کرد و گفت: خوشبختانه ایرانی‌ها دارای یک سنت فلسفی قوی و آبرومند هستند و ما نباید بترسیم از اینکه برخی از مفاهیم عربی هستند و باید از توانهای این زبان فلسفی غنی در ترجمه آثار فلسفی بهره گیریم، گو اینکه بسیاری از این واژگان چون کثیف و رساله و رسالت در فارسی معانی دیگری یافته اند.
وی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به چهار دوره ترجمه گفت: این چهار دوره عبارتند از اول ترجمه آثار یونانی و سریانی به زبان عربی که دارای فواید بسیاری بود، دوم ترجمه آثار اسلامی به لاتین که به اذعان اروپاییان بخشی از مدرنیته وامدار آن است، سوم ترجمه هایی که در سده های اخیر به زبان های ژاپنی و چینی و ترکی و چهارم ترجمه هایی که در میان زبان های اروپایی به یکدیگر رخ می دهد. در همه این جریان ها شاهد حمایت دولتی هستیم. ترجمه امری است که به تخصص های فراوان نیاز دارد و در کشور ما یک مترجم با زحمت فراوان این توانایی ها را کسب می کند و پس از ترجمه اثرش را به ناشر می دهد و ناشر نیز به دلیل دشواری اثر آن را در تعداد کم منشر می کند و چیزی عاید مترجم نمی شود.
نظر شما