تغییر انگیزه مهاجرت پزشکان/ چرا پزشک زیرمیزی می گیرد

خبرگزاری مهر _گروه سلامت؛ جامعه پزشکی کشور حلقه مابین مردم و نظام سلامت است و نمی‌توان نظام سلامت توسعه یافته داشت، اما جامعه پزشکی را نادیده گرفت. از همین رو، وقتی از مسائل و مشکلات جامعه پزشکی صحبت می‌شود، یعنی نظام سلامت و اگر قرار باشد به نیازهای این قشر توجه نداشت، نمی‌توان به اهداف متعالی نظام سلامت دست یافت.

محمد رئیس زاده رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، با حضور در محل خبرگزاری مهر، به پرسش‌های خبرنگار مهر، پیرامون موضوعات مبتلا به جامعه پزشکی پاسخ داد.

بخش اول این گفتگو که حول محور درآمدهای نجومی، مهاجرت جامعه پزشکی، زیرمیزی پزشکان، تخلفات پزشکی، مشکلات تعرفه‌ها و…، است، در پی می‌آید.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، در ابتدا به موضوع داغ پزشکان نجومی بگیر واکنش نشان داد و گفت: حرفه پزشکی مثل سایر اقشار و حرفه‌های دیگر است که نمی‌توان نجومی بگیران را به طور دقیق مشخص کرد. از همین رو، در حرفه پزشکی نیز درصد اندکی هستند که درآمدهای غیر عادی دارند و مستثنی از سایر صنوف نیستند.

وی افزود: وقتی زیرساخت‌ها و نرم افزارهای لازم برای بررسی و محاسبه وجود ندارد، نمی‌توان به طور دقیق و مشخص گفت که چند درصد از جامعه پزشکی، شامل نجومی بگیران می‌شوند.

رئیس زاده ادامه داد: ارزیابی سازمان نظام پزشکی بر این است که بالای ۹۵ درصد جامعه پزشکی که شامل دندانپزشکی، ماماها، داروسازان، آزمایشگاهیان و…، می‌شوند، با تعرفه‌های قانونی خدمت می‌کنند.

وی با عنوان این مطلب که جامعه پزشکی شامل جمعیت ۳۵۰ هزار نفری است، گفت: بالای ۹۰۰ میلیون نفر خدمت در سال توسط جامعه پزشکی به مردم ارائه می‌شود و در مقابل این عدد بزرگ، حجم تخلفات و شکایات از جامعه پزشکی بسیار پایین است.

در سال گذشته ۷ هزار پرونده شکایت از جامعه پزشکی ثبت شده بود ۴۲ درصد از آنها منجر به صدور کیفرخواست شده است

رئیس زاده به آمار و گزارش‌های تخلفات پزشکی اشاره کرد و افزود: در سال ۱۴۰۰، ۷ هزار پرونده شکایت از جامعه پزشکی ثبت شده است که ۴۲ درصد از این پرونده‌ها منجر به صدور کیفرخواست شده است و از این ۴۲ درصد، ۸۲ درصد آنها رأی به محکومیت پزشک به نفع بیمار بوده است که نشان می‌دهد فقط مدافع جامعه پزشکی نیستیم و حقوق مردم و بیماران برای ما در اولویت قرار دارد.

به گفته وی، در سال حدود ۱۴ تا ۱۵ هزار شکایت از جامعه پزشکی در سازمان نظام پزشکی و سازمان پزشکی قانونی گزارش می‌شود که در مقایسه با حجم بالای خدمت، عدد قابل توجهی نیست.

رئیس زاده در پاسخ به این سوال که سازمان نظام پزشکی بر روند تخلفات پزشکی نظارت دارد که بخواهد به عنوان شاکی عمل کند، افزود: نظارت بر عهده دانشگاه‌های علوم پزشکی و معاونت درمان وزارت بهداشت است که با تخلفات برخورد می‌کنند.

وی با عنوان این مطلب که رسیدگی به شکایات از جامعه پزشکی در سازمان نظام پزشکی به شکل کیفری بوده و در وزارت بهداشت، تعزیراتی است، گفت: برخورد با تخلفات پزشکی از طریق دانشگاه‌های علوم پزشکی و وزارت بهداشت، در قالب کمیسیون ماده ۱۱ اعمال می‌شود.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران در ادامه این گفتگو به موضوع دریافت زیرمیزی در حرفه پزشکی اشاره کرد و اینکه در حال حاضر این معضل وجود دارد یا خیر، اظهار داشت: زیرمیزی وجود دارد، اما اینکه چرا در دوره‌ای کم شد، باید به علت‌ها بپردازیم‌. زیرا، پرداختن به معلول، مشکلی را حل نمی‌کند.

وی افزود: به طور مثال، در رشته چشم پزشکی و رشته‌های نسخه نویس، زیرمیزی وجود ندارد و اگر باشد، خیلی ناچیز است. در دوره اجرای طرح تحول سلامت که گفته می‌شود ایراداتی هم داشت، ما شاهد کاهش قابل توجه آمار دریافت زیرمیزی بودیم، چون میزان پرداختی‌ها متناسب شد.

رئیس زاده ادامه داد: قاطبه جامعه پزشکی اگر تعرفه‌ها مناسب باشد، راضی هستند و دنبال روش‌های غیر متعارف برای کسب درآمد نمی‌روند. از همین رو، با تعرفه‌های دستوری نمی‌توان به اصلاح ساختار پرداخت. زیرا، این تعرفه‌ها با قیمت تمام شده خدمت، فاصله زیادی دارد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران تاکید کرد: بیمه‌ها و شورای عالی بیمه می‌توانند با منابعی که در اختیار دارند، رفتار جامعه پزشکی را مدیریت کنند. زیرا، پدیده زیرمیزی، بازتابی از تصمیم گیری های ما است.

وی افزود: قاطبه جامعه پزشکی درست کار می‌کنند و این زیرساخت‌های معیوب و فرآیندهای کار هستند که نقش زیادی در بروز تخلفات دارند.

رئیس زاده با مخاطب قرار دادن سازمان‌های بیمه گر، گفت: بیمه‌ها بگویند قیمت تمام شده یک خدمت چقدر است. آنها حتی این کار را هم انجام نمی‌دهند که معلوم شود قیمت واقعی یک خدمت چقدر است. ما نمی‌گوییم که قیمت واقعی را پرداخت کنند، حداقل محاسبه کنند تا همگان بدانند چقدر فاصله بین تعرفه‌های مصوب و قیمت تمام شده خدمت وجود دارد.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران ادامه داد: قیمت تمام شده خدمت با تعرفه‌ای که مصوب بیمه‌ها است، ۷۰ درصد اختلاف دارد و همین تعرفه‌ها نیز با فاصله ۵ ماه تا ۱۴ ماه پرداخت می‌شود.

با تعرفه‌های دستوری نمی‌توان به اصلاح ساختار پرداخت، زیرا این تعرفه‌ها با قیمت تمام شده خدمت، فاصله زیادی دارد

وی با گریز به نسخه نویسی الکترونیک و اینکه بیمه‌ها ادعا کرده‌اند با اجرای این طرح پرداخت‌ها آنلاین می‌شود، گفت: در نسخه نویسی الکترونیک نیز پرداخت‌ها با یک ماه تا دو ماه تأخیر انجام می‌شود. در حالی که طبق قانون، ۶۰ درصد پرداختی باید به صورت علی الحساب باشد که بیمه‌ها این موضوع را هم رعایت نمی‌کنند.

رئیس زاده افزود: راه حل عبور از مشکلات، عمل به قانون و اسناد بالادستی است.

وی با تاکید بر حفظ اعتماد بین جامعه پزشکی و مردم، گفت: اصل در طبابت، اعتماد مردم به پزشک است و اگر این اعتماد تضعیف شود، قابل جبران نخواهد بود.

رئیس زاده ادامه داد: مطالعات علمی نیز ثابت کرده که اعتماد بین مردم و جامعه پزشکی، بر روند درمان بیمار اثرگذار است. بنابراین، نباید کاری کنیم که این اعتماد تضعیف شود.

رئیس کل سازمان نظام پزشکی ایران، به موضوع مهاجرت پزشکان گریز زد و گفت: متأسفانه روند مهاجرت جامعه پزشکی تغییر شیفت پیدا کرده و از فرصت‌های شغلی به سمت نگرانی از نبود فرصت شغلی رفته است. در واقع، اولویت مهاجرت جامعه پزشکی، نبود زمینه‌های شغلی و جایگاه فعالیت آنها است که مطلوب نیست.

رئیس زاده ضمن ابراز نگرانی از روند مهاجرت جامعه پزشکی، افزود: اگر اعتماد بین مردم و جامعه پزشکی مخدوش شود، دیگر نمی‌توان به آسانی این اعتماد را جلب کرد و در نتیجه آن، هم بیمار و هم جامعه پزشکی آسیب می‌بینند. جایگاه جامعه پزشکی در گرو اعتماد مردم است.

وی تاکید کرد: اصلاح ساختار نظام سلامت کشور، نیازمند یک عزم ملی و تعامل و همراهی دستگاه‌ها و نهادهای مختلف است که یکبار برای همیشه در کنار هم جمع شوند و تصمیم بگیرند این مشکلات را مرتفع سازند. زیرا، یک وزارتخانه یا نهاد، به تنهایی نمی‌تواند کاری از پیش ببرد.