به گزارش خبرنگار مهر، منوچهر متکی وزیر امور خارجه صبح امروز در مراسم افتتاحیه سمینار بین المللی بررسی عواقب کاربرد سلاح های شیمیایی علیه ایران در طول جنگ تحمیلی اظهار داشت: از این که بار دیگر فرصتی دست می دهد تا با برقراری یک پل ارتباطی میان محققین و صاحبنظران صلح و امنیت بین المللی از یک طرف و مسئولین و دست اندرکاران اجرای کنوانسیون سلاح های شیمیایی در سطح داخلی و بین المللی و به ویژه حضور برخی از مصدومین شیمیایی ناشی از حملات رژیم صدام در طول جنگ تحمیلی بر علیه جمهوری اسلامی ایران، در این سمینار برای ارتقاء صلح و امنیت بین المللی و تلاشی برای نیل به صلح پایدار رایزنی و همفکری شود، بسیار خوشحالم و برای همه شما در این راه آرزوی موفقیت می کنم.
وی افزود: سال ها از فاجعه سردشت و حلبچه گذشت تا چشمان دنیا به این حقیقت باز شود که برای نجات بشر از شر این سلاح های غیرانسانی باید تدبیری جدی اندیشید.
متکی گفت: امروزه در دهمین سالگرد انعقاد این معاهده قرار داریم، معاهده ای که جامعه بین المللی برای تولد آن انتظاری طولانی را تحمل نمود. علی رغم سابقه طولانی تلاش های بازیگران بین المللی، طی دهه های گذشته این آرزو برآورده نشد مگر پس از تحولاتی چون پایان جنگ سرد و استفاده گسترده از این سلاح ها توسط رژیم صدام علیه نظامیان و غیر نظامیان ایران و عراق، حملات شیمیایی متعدد و مکرر رژیم صدام علیه اتباع نظامی و غیر نظامی ایران از نخستین سال های جنگ تحمیلی تا پایان آن، میراثی به وسعت هزاران شهید شیمیایی و بیش از یکصد هزار جانباز و مصدوم شیمیایی و تخریب هزاران کیلومتر از محیط زیست کشورمان را بر جای گذاشت.
به گفته وزیر امور خارجه کشورمان، اکنون با گذشت دو دهه از وقوع این جنایات، هزاران قربانی به جای مانده از آن، همچنان و به طور مستمر با رنج ها و آلام ناشی از آثار و تبعات سلاح های شیمیایی رژیم صدام دست و پنجه نرم کرده و از عواقب جسمی، روحی و روانی آن رنج بی شمار می برند.
وی ادامه داد: این فرصت را برای بزرگداشت مصدومین و جانبازان شیمیایی کشور و خانواده های معزز شهدای حملات و بمباران های شیمیایی به ویژه شهدای مظلوم سردشت ، زرده، ... و حلبچه و همچنین تقدیر و تشکر از دستگاه های دولتی و سازمان های غیر دولتی فعال در این زمینه، مغتنم شمرده و نهادهای بین المللی و اعضای جامعه جهانی را به انجام مسئولیت انسانی خود در قبال آلام و رنج های این عزیزان فرا می خوانم.
متکی گفت: چنین تحولاتی به ویژه آثار دهشتناک کاربرد این سلاح های غیر انسانی و بی تفاوتی و سکوت محافل بین المللی و حقوق بشری و دولت های مدعی حمایت از حقوق بشر و به ویژه شورای امنیت که خود را مسئول اولیه حفظ صلح و امنیت بین المللی می داند، جامعه بین المللی را بر آن داشت که عزم خویش را برای انعقاد معاهده ای که بتواند مانع چنین جنایات هولناکی گردد جزم نمایند.
وی ادامه داد: تلاشی گسترده و جدی آغاز شد و طی دو سال مذاکرات مداوم درکنفرانس خلع سلاح، معاهده ای پا به عرصه حیات گذاشت که در صورت اجرای کامل و غیر تبعیض آمیز یکی از آرزوهای دیرینه بشر را محقق می سازد. واضعان این معاهده سه هدف اصلی را از انعقاد آن دنبال می کردند که این اهداف را در مقدمه و مفاد آن به صراحت بیان نمودند. امحاء سلاح های شیمیایی موجود و از بین بردن توانایی های تولید مجدد آنها، جلوگیری از گسترش این سلاح ها و ارتقاء همکاری های صلح آمیز شیمیایی بین دول عضو.
متکی افزود: برای ایجاد چنین معاهده جامع و متوازنی تلاش های فراوانی صورت گرفت و جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان آخرین قربانی این سلاح های مخوف که آثار دردناک آن را بر گوشت و پوست و روح فرزندان خود حس می کرد و می کند نقش موثر و سازنده ای را در شکل گیری این معاهده ایفا نمود.
وزیر امور خارجه اظهار داشت: حال ببینیم بر اهداف معاهده طی دهه گذشته چه رفته است؟ امحاء سلاح های شیمیایی موجود که شاید بتوان آنرا مهمترین هدف کنوانسیون تلقی نمود وضعیت رضایت بخشی ندارد و کشورهای دارنده به ویژه دو قدرت اصلی دارنده این سلاح ها ضرب الاجل های انهدام را تمدید نموده اند و این در حالی است که هر چند روسیه تعهد خود مبنی بر انهدام کلیه ذخایر و تاسیسات تولید سلاح های شیمیایی این کشور تا سال 2012 یعنی آخرین ضرب الاجل پیش بینی شده در کنوانسیون را مورد تاکید قرار داده است، ایالات متحده آمریکا علی رغم برخورداری از از امکانات و تجهیزات کافی برای انهدام کلیه سلاح ها و تاسیسات مربوطه ،در اظهاراتی امکان رعایت ضرب الاجل نهایی کنوانسسیون توسط این کشور را مورد تردید قرار داده و انجام تعهد خود را به سال هایی دورتر موکول نموده است.
وی ادامه داد: چنین اظهارات و مواضعی موجب نگرانی جدی و مغایر با تعهدات صریح مندرج در کنوانسیون بوده که نهایتا می تواند به به خطر افتادن صلح و امنیت بین المللی تعبیر شود.لذا بر ماست که در دهمین سالگرد اجرایی شدن کنوانسیون بار دیگر ضرورت تحقق این هدف والا یعنی پاک کردن کره زمین از این سلاح های پلید در زمان تعیین شده را به دارندگان آن به ویژه دو کشور اصلی دارنده این سلاح ها یاد آوری نموده و از آنها بخواهیم همه امکانات و توانایی هایشان را برای رعایت این تعهد بین المللی خود بسیج نمایند.
به گفته متکی، هر چند رعایت ضرب الاجل های تعیین شده در معاهده توسط اعضا شرط لازم برای نجات بشریت از تهدید سلاح های شیمیایی است ولی این نکته را نیز نمی توان از نظر دور داشت که تا جهان شمولی کنوانسیون محقق نگردد آرزوی پاک کردن زمین از این سلاح های مرگبار همچنین دست نیافتنی باقی خواهد ماند.
وی ادامه داد: در منطقه حساس خاورمیانه که تنها منطقه ای است که پس از جنگ جهانی دوم کاربرد وسیع این سلاح ها را تجربه کرده است رژیم صهیونیستی اسرائیل با داشتن ذخایر عظیم سلاح های کشتار جمعی اعم از سلاح های شیمیایی، هسته ای و میکربی و عدم عضویت در معاهدات خلع سلاحی و عدم اشاعه، امروزه به مهمترین منشا تهدید علیه صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی تبدیل شده است و عدم پایبندی آن به تعهدات بین المللی، مهمترین مانع جهان شمولی این کنوانسیون در منطقه به شمار می آید.
"جمهوری اسلامی ایران ضمن فراخوان معدود کشورهای منطقه برای الحاق به کنوانسیون معتقد است جامعه بین المللی باید خطراتی را که عدم پذیرش مقررات بین المللی توسط رژیم صهیونیستی متوجه صلح و ثبات و امنیت منطقه ای و بین المللی می نماید مورد توجه خاص قرار داده و دراین خصوص مسئولیت دوستان و متحدان این رژیم برای اعمال فشار به آن را امری حیاتی تلقی می نماید."
وزیر امور خارجه ایران تصریح کرد: و اما هدف دوم معاهده یعنی عدم اشاعه که عمدتا از طریق نظام راستی آزمایی آن توسط سازمان منع سلاح های شیمیایی دنبال می گردد. در این خصوص سازمان و بازرسان آن طی دهه گذشته تجربیات ارزشمندی اندوخته اند که باید این تجربیات راهنمای فعالیت های آینده باشد. همکاری کشورها با دبیرخانه فنی و تقویت جایگاه سازمان منع سلاح های شیمیایی(OPCW ) در اجرای این مسئولیت و جلوگیری از اشاعه، بسیار اساسی است. این سازمان با اعمال رژیم راستی آزمایی کنوانسیون که در نوع خود بی نظیر می باشد مسئولیت نظارت و کنترل فعالیت ها در دول عضو را به عهده دارد و مرجع صلاحیتدار برای تعیین پایبندی یا عدم پایبندی کشورهای عضو معاهده نسبت به تعهداتشان می باشد.
متکی اظهار داشت: دولت هایی که به تعهدات خویش بر اساس معاهده عمل نموده، پذیرای بازرسی های بین المللی سازمانی بوده و تخلفی از تعهدات خود نداشته اند، باید از حقوق مصرحه در معاهده یعنی همان هدف سوم ارتقاء همکاری های صلح آمیز بین المللی و کمک به حفاظت و دفاع در مقابل حملات شیمیایی برخوردار باشند. هدفی که هم در مقدمه کنوانسیون و هم در متن آن طی دو ماده دهم و یازدهم به طور مبسوط و با صراحت مورد تاکید قرار گرفته است ولی به دلیل سیاست های یکجانبه گرایانه و تفاسیر کاملا مغایر با مفاد و روح کنوانسیون چندان جامه تحقق نپوشیده است و پس از گذشت یک دهه هنوز اجرای این تعهدات با چالش های فراوانی از جمله تحفظات برخی اعضای معاهده روبروست.
وی ادامه داد: می دانم که شما فرهیختگان حاضر، آگاهی دارید که در اثر همین تجربه بسیار تلخ و نیز بر اساس محاسبات کاملا عقلایی منافع ملی، جمهوری اسلامی ایران مدافع جهانی عاری از سلاح های کشتار جمعی بوده و همواره خواهان نیل به خلع سلاح کامل و نهایی بوده است. در عین حال تبعیت از دستورات وتعالیم انسان دوستانه دین مبین اسلام و پایبندی به تمایلات فطری خیر خواهانه نوع بشر ما را در تلاش برای تحقق هدف فوق رهنمون شده است.
به گفته متکی، بر همین اساس، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک عضو پاسخگو و متعهد در نظام بین الملل، پذیرش معاهدات بین المللی منع سلاح های کشتار جمعی را به عنوان یک اصل استراتژیک در سیاست خارجی و دفاعی خود تلقی می کند و با رعایت شفافیت لازم، با مراجع بین المللی ذیربط همکاری کامل داشته است. در واقع ، آن چنانکه به تایید مراجع مزبور رسیده، جمهوری اسلامی ایران به منظور اثبات نیات خیرخواهانه اش، فراتر از تعهدات قانونی خود، رویکردی همکاری جویانه داشته است. این رویکرد به خصوص در منطقه پرتنش خاورمیانه مثال زدنی است.
وی ادامه داد: در حالیکه جمهوری اسلامی ایران نقش پیشرو و مثبتی در تدوین، اجرا و توسعه رژیم های بین المللی سلاح های کشتار جمعی ایفا کرده، برخی دیگر از کشورها نظیر رژیم صهیونیستی نه تنها نسبت به خواست های مکرر جامعه جهانی برای کنار گذاشتن سیاست های توسعه طلبانه و پذیرش مقررات بین المللی مربوطه بی اعتنا بوده اند، بلکه همواره در مسیری مخالف و مغایر با حقوق بین الملل عمل کرده اند.
متکی تصریح کرد: با وجود این، عملکرد گزینشی و تبعیض آمیز برخی قدرت های بزرگ در راس آنها آمریکا نشان می دهد که نه تنها این کشورها حاضر به قدرشناسی از نقش و عملکرد جمهوری اسلامی ایران نیستند، بلکه چون کشور ما با ثبات مبتنی بر سلطه و سیطره ای که مطلوب آنهاست، مخالفت می کند، به انحاء مختلف از تحریم تا تهدید به توسل به زور تلاش کرده اند میل و اراده خود را بر ما تحمیل کنند.
وی گفت: کدام عقل سلیمی قبول می کند که کشوری که بیشترین زرادخانه سلاح های هسته ای جهان را دارد و علی رغم پذیرش کنوانسیون منع سلاح های شیمیایی به بهانه های مختلف از پایبندی کامل به مفاد تعهدات پذیرفته شده و از جمله امحاء سلاح های شیمیایی خود طفره می رود، خود را سردسته اخلاق گرایان جهان وانمود کند و در این رابطه و برای دیگران اندرز بدهد. کمک هایی که دولت آمریکا به طرق مختلف و بر علیه جمهوری اسلامی ایران در اختیار رژیم صهیونیستی و نیز رژیم صدام قرار داد، یکی از تناقضات آشکار سیاست یک بام و دوهوای دولت آمریکا را نشان می دهد.
متکی اظهار داشت: اکنون پس از گذشت سال ها از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، بر همگان روشن است که صدام با حمایت های مختلف دولت های وقت آمریکا اقدام به تجاوز بر علیه جمهوری اسلامی ایران کرد و حتی در تلاش برای سرپوش گذاشتن بر ضعف و زبونی خود، به کاربرد وسیع و سازمان یافته سلاح های شیمیایی روی آورد. در این زمینه، بسیاری از عوامل شیمیایی مرگباری که عراق در جنگ بر علیه ایران به کار گرفت، از آمریکا وارد کرده و یا در تامین منابع مالی لازم از اغماض و چشم پوشی دولت آمریکا بهره گرفته بود. ما شاهد بودیم که کمک های آمریکا به صدام تنها در زمان حکومت این جنایتکار نبود، بلکه حتی پس از سقوط او، اعدام سریع و بدون رسیدگی به جنایات شیمیایی وی، کمک موثری برای فراری دادن او از مسئولیت اعمال ضد بشری اش در این رابطه محسوب می شود.
به گفته متکی، البته با نهایت تاسف باید تاکید کرد که صدام در ارتکاب جنایت علیه بشریت، کشتار جمعی و نسل کشی از طریق بکارگیری سلاح های شیمیایی علاوه بر سیاست های آمریکا، از تمایلات سود جویانه برخی دیگر از شرکت های غربی که بر صدور عوامل شیمیایی خطرناک پرداختند، بهره برداری کرد. همه کسانی که به طور مستقیم و غیر مستقیم در ارتکاب جنایات فوق مشارکت و مسئولیت داشته اند، باید نسبت به اعمال خود پاسخگو باشند.
وی ادامه داد: در حال حاضر، تنها اقدام مفید و موثر دولت هایی که می خواهند از ننگ مشارکت در جنایات علیه بشریت مبرا باشند، کمک به محاکمه قانونی کلیه افراد و شرکت هایی است که در تجهیز صدام به عوامل و سلاح های شیمیایی نقش داشتند. چنین محاکمه ای قطعا در جلوگیری از تکرار فجایع مشابه در آینده موثر خواهد بود.
وی اظهار داشت: خوشبختانه، کنوانسیون سلاح های شیمیایی با اهداف مشخص که مهمترین آن حذف کامل سلاح های شیمیایی، جلوگیری از اشاعه این سلاح ها و تولید مجدد آنها، تقویت تجارت آزاد مواد شیمیایی و تسهیل و تقویت همکاری های بین المللی مسالمت آمیز در زمینه صنایع شیمیایی و کمک به آسیب دیدگان ناشی از کاربرد عوامل شیمیایی می باشد، دقیقا منطبق با اهداف و مقاصد صلح جویانه جمهوری اسلامی ایران است.
متکی خاطر نشان کرد: امیدوارم، سازمان های بین المللی و به خصوص سازمان منع سلاح های شیمیایی، سازمان ملل و دیگر مراجع بین المللی صلاحیت دار مسئولیت خطیر خود را در این زمینه که قطعا یکی از مکانیسم های موثر تقویت صلح و امنیت بین المللی است جدی بگیرند و با سپردن مجرمین به چنگال عدالت و جبران خسارات وارده بر مصدومین شیمیایی، تسکینی بر رنج و آلام این قربانیان بگذارند.
نظر شما