به گزارش خبرگزاری مهر، وقتی دومین قمر مصنوعی ساخت آژانس فضایی اتحاد جماهیر شوروی سابق از پایگاه فضایی "بایکونور" در قزاقستان به فضا پرتاب شد، تنها سرنشین آن که یک ماده سگ با عنوان "لایکا" بود و در کپسول این قمر مصنوعی محبوس شده بود، در تلاش بیهوده ای خود را به در و دیوار می کوبید تا راه نجاتی پیدا کند.
سپس در فاصله چند دقیقه که قمر مصنوعی اسپاتنیک به اتمسفر زمین رسید ماموران کنترل تجهیزات این قمر مصنوعی علائم مورسی را دریافت کردند که نشان می داد بسامد قلب حیوان بیچاره به مرز سکته رسیده است به طوریکه ضربان قلب لایکا در لحظه افزایش نیروی غلبه کپسول بر نیروی گرانش زمین از 100 تپش به 250 تپش در دقیقه افزایش یافت.
اما این ماده سگ توانست پس از سه ساعت با این اضطراب شدید مقابله کند و در مدار اطراف زمین بین 200 تا 1600 کیلومتر ارتفاع به شرایط عادی بازگردد.
به این ترتیب سفر بدون بازگشت لایکا، ماده سگ روسی در سوم نوامبر 1957 آغاز شد. در حقیقت لایکا اولین موجود زنده ای است که به فراسوی مرزهای زمین سفر کرد اما هنوز پس از گذشت 50 سال از این رویداد، حقیقت چگونگی مرگ لایکا در هاله ای از ابهام و به عنوان یک راز باقی مانده است.
این در حالی است که همچنان کارشناسان تحقیقات خود را در خصوص این سفر مهم ادامه می دهند چرا که این حیوان با سفر خود راه ورود انسان به فضا را هموار کرد.
یک ماه قبل از پرتاب اسپاتنیک 2، اتحاد جماهیر شوروی سابق در 4 اکتبر 1957 اولین قمر مصنوعی دنیا را با عنوان "اسپاتنیک 1" در مدار قرار داد و به این ترتیب توانست قدرت فضایی خود را به رخ کشورهای غربی به خصوص آمریکا بکشد.
اسنادی که پس از سقوط اتحاد جماهیر شوروی سابق منتشر شد نشان می دهد که قرار گرفتن لایکا در اسپاتنیک 2 خارج از برنامه بوده است و " نیکیتا خروشوف"، رئیس جمهور وقت از "سرگی کورولف"، رئیس وقت برنامه های فضایی این کشور خواسته بود که برای افزایش ضریب موفقیت، یک ماده سگ را در یک پرواز فضایی دیگر که قرار بود چند ماه بعد همزمان با چهلمین سالگرد انقلاب اکتبر( 7 نوامبر 1917) شرکت دهد.
در این خصوص "بوریس چرتوک"، بازوی راست کورولف توضیح داد: "روند رضایت بخش مهندسی فضایی به سرعت پیش می رفت اما در آن زمان هیچکس فکر نمی کرد که پروژه اسپاتنیک را گسترش دهد. در حقیقت کپسول اسپاتنیک در یک دفتر کوچک برپایه طراحی های فوری ساخته شده بود."
به گزارش مهر، اسپاتنیک 2 کپسولی مخروطی شکل با 4 متر ارتفاع، 2 متر قاعده و 500 کیلوگرم وزن بود که همراه با یکی از پرقدرت ترین موشک های بالستیک بین قاره ای عصر خود با عنوان R-7 پرتاب شد.
داخل این کپسول به دستگاه تولید کننده شرایط جوی مصنوعی، دماسنج و ابزارهای فرستنده پارامترهای حیاتی ماده سگ مجهز شده بود.
به ظاهر تمام تجهیزات و عملکردهای این کسپول مطلوب به نظر می رسید اما هنگامی که این قمر مصنوعی در مدار محل ماموریت خود قرار گرفت، ناگهان در اتمسفر مثل یک شهاب سنگ شروع به سوختن کرد.
به این ترتیب سگ بدون ارباب خود که در مسکو زندگی می کرد، در آتش سوخت.
در حقیقت ارباب لایکا از بین تعداد زیادی از کسانی که سگ داشتند انتخاب شده بود تا سگ خود را برای انجام تحقیقات علمی داوطلبانه در اختیار آژانس فضایی اتحاد جماهیر شوروی بگذارد.
به گزارش مهر، لایکا یک ماده سگ سه ساله ترکیبی از نژاد درشت هیکل صربستانی و سگ شکاری بود که برای انجام این ماموریت فضایی تعداد زیادی الکترود زیر پوستی و یک سانتریفوژ برای شبیه سازی موقعیت بی وزنی در طی سفر را با خود حمل می کرد.
اطلاعاتی که از داخل کپسول به دست آمده است نشان می دهد وقتی کسپول در مدار قرار گرفت و به شرایط عادی بازگشت، لایکا توانست غذای ژلاتینی خود را بخورد اما این لحظه شادی چندان دوام نیاورد و دقایقی بعد در آتش سوخت.
در لحظه آتش گرفتن کپسول، دمای داخل آن از 16 درجه به 41 درجه افزایش یافت و با این افزایش دما، تپش قلب سگ بطرز وحشتناکی بالا رفت.
براساس نسخه های رسمی عملیات پرواز، درحدود 5 ساعت بعد از قرارگیری اسپاتنیک 2 در مدار، کنترل کننده های پرواز، یک " مرگ شیرین" را برای لایکا پیش بینی کردند که نشان می داد این سگ در حالی که در کابین خود خوابیده در کمال آرامش جان سپرده است اما در اکتبر سال 2002 در دوره برگزاری کنگره فضایی در هاستون تکزاس، دیمیتری مالاشنکوف، یکی از دانشمندانی که در این عملیات شرکت داشت، نسخه غیر رسمی و محرمانه ای را از گزارش این عملیات ارائه کرد که نشان می داد، نسخه رسمی تنها یک فریب بزرگ بوده و در حقیقت این ماده سگ بین 5 تا 6 ساعت پس از پرتاب در اثر فشار شدید گرمایی درحالی که احساس وحشت و خفگی شدید می کرده، جان سپرده است.
به گفته دیگر منابع روسی از جمله " تاریخ درست لایکای سگ" اثر "آناتولی زاک" (Anatoly Zak, The True Story of Laika the Dog) این ماده سگ به مدت 4 روز زنده مانده و اسپاتنیک 2 تا 14 آوریل 1958 تابوت فضایی لایکا بوده است.
50 سال قبل لایکا به خاطر انجام تحقیقات علمی جان باخت و بسیاری از مردم زمین را در غم مرگ خود فرو برد. در حالی که آزمایشات فضایی با حیوانات پایان نیافت و پس از آن نه تنها سگ ها، بلکه میمون ها، موش ها و قورباغه ها نیز که همگی پایان غم انگیزی مثل سرنوشت لایکا را داشتند، در آزمایشات فضایی شرکت کردند.
به گزارش مهر، اولگ گازنکو، یکی از محققان ارشدی که در ماموریت انتخاب لایکا شرکت کرده بود، در یک نامه سرگشاده به عموم نوشت: "زمان می گذرد و من هر روز به خاطر انتخابم بیشتر پشیمان می شوم چرا که این کار لازم نبود و باعث شد تنها خاطره ای که از این ماموریت در ذهن ما برجای بماند، مرگ غم انگیز لایکا باشد."
نظر شما