اعتماد سیاسی ژرمن ها در معرض تهدید ؛ تحلیلی از معاون ارزی بانک مرکزی

به گزارش خبرنگار مهر، محمد مجرد معاون ارزی بانک مرکزی در خصوص تحریم های بانکی آلمان بر علیه ایران تحلیلی ارائه کرده که به شرح ذیل است:

تا چندین سال قبل همواره آلمان بزرگترین شریک تجاری ایران بوده و این سابقه مودت و دوستی میان دو کشور و ملت به زمان های گذشته باز می گردد ولی متاسفانه چندی است به دلیل فشارهای سیاسی ایالات متحده امریکا و تعلیق فعالیت بانک های بزرگ آلمانی با ایران، روابط دو کشور به سردی گرائیده و ایران نیز به تبع آن از میزان روابط تجاری و اقتصادی با آن کاسته است.

واقعیت این است که در دنیای جهانی شده امروز، دیگر هیچ کشوری قدرت مطلق اقتصادی و سیاسی نیست و ایران نیازهای خود را از کشورهای دیگر تامین خواهد کرد. ولی زیانی که از این قبل به اقتصاد آلمان تحمیل می شود، به آسانی قابل جبران نخواهد بود.

دولت آمریکا برای نیل به اهداف خود در ایران، با توسل به توانایی مالی خود اقتصاد آلمان را تحت فشار بیش از حد قرار داده و به همین منظور به کرات هیئت های عالی رتبه به آلمان گسیل داشته است. معاملات گسترده شرکت های آلمانی برای ساخت کارخانجات جدید پتروشیمی و یا فروش خطوط تولید جدید برای خودروها، به منزله خار در چشم واشنگتن بود. ولی کلیه این معاملات براساس حقوق آلمان، حقوق بین المللی و حقوق اروپا جملگی قانونی بوده و هستند.

هیچ یک از معاملاتی که شرکت ها و بانکهای آلمان با ایران داشتند در تعارض با قطعنامه های تحریم سازمان ملل نبودند. اما دولت آمریکا فشار خود را متوجه شرکت های تابعه بانکهای آلمانی در ایالات متحده ننمود بلکه مستقیما موسسات بانکی مادر در آلمان را هدف گرفته است.

هیچ کس نمی داند که چه تهدیداتی صورت گرفته است. یکی از نمایندگان بانکها موقعیت را با کلمه فشار و ناگزیری تعریف کرده است. حقیقت این است که برخی بانکهای آلمانی در مقابل این فشار سرخم کرده و داوطلبانه معاملات با ایران را تعطیل نموده اند. حتی مشتریان خصوصی و قدیمی بانکها هم که ارتباطی با دولت ندارند از این امر مستثنی نمانده اند. بدون سیستم بانکی فعال تجارت خارجی متوقف خواهد شد.

در حال حاضر رویه خاصی بر ضد ایران چهره نموده که می تواند فردا بر علیه چین به کار گرفته شود و اندکی بعد برای سایر بازارها. آلمان درچندین هفته اخیر بخشی از استقلال تجارت خارجی خود را از دست داده چراکه موسسات و بانکهای آلمان دیگر قادر به انجام معاملاتی نیستند که در انطباق با حقوق جاری و معمول باشد.

این دولت آلمان و اتحادیه اروپا نیستند که مرزهای معاملاتی با ایران را تعیین کرده اند. اتخاذ تصمیم در این باره را دولت واشنگتن غصب کرده و جنگ بر علیه تروریسم فرصت تفکر را از همگان ربوده است.

باید اعتراف کرد که تحریم های سازمان ملل برای واشنگتن کافی به نظر نمی رسد. کسانی که بدین شیوه می اندیشند در آلمان کم نیستند. ظاهرا آمریکا نمی خواهد بپذیرد که متحدین او می توانند عقیده دیگری درباره معاملات با ایران داشته باشند.

اختلاف عقیده درباره حدود معاملات با ایران به ما می آموزد که قدرت مالی وسیله ای برای اعمال فشار سیاسی در راستای محدود کردن استقلال تجارت خارجی سایر بانکها است. از سوی دیگر به ما می آموزد که سیستم بانکی آلمان چنان تنگاتنگ در سیستم بانیک آمریکا در هم بافته شده که مراجع آمریکایی را قادر می سازد در پرونده های معاملات خارجی مثلا با ایران غور و تفحص نمایند.

پیشنهاد جدید آمریکا که در OECD نیز شایع شده یعنی بانکها باید در نقش مراجع خصوصی جایگزین برای کنترل صادرات آمریکا باشند این معنا را می دهد که بانکها باید به جای فعالیت های تجاری و تحکیم پایه های اقتصاد، منحصرا وظایف سیاسی انجام دهند.

نه صدای اعتراض اقتصاد آلمان بلند شد و نه دولت فدرال مخالفتی کرد. آیا دولت آلمان اصولا آگاهی دارد که در چه زمانی و کدام نماینده دولت آمریکا از آلمان دیدن کرده است؟ آیا از محتوای و نتیجه مذاکرات آنان مطلع است؟ قوه تخیل بالایی لازم نیست تا بتوان حدس زد که بعد از بانکها نوبت صنایع خواهد بود. مسئله در اینجا ایران نیست بلکه ساده تر این است که در مقابل این اقدامات آمریکایی می بایستی قد علم کرد. دولت فدرال حداقل در قبال افکار عمومی سکوت پیشه کرده است و بانکها احساس می کنند که در این مخمصه تنها گذاشته شده اند.

هدف فراتر از این ها می باشد. باید کلیه کشورها را وادار نمایند که نتوانند حقوق بین المللی را از طریق حقوق کشور خود خدشه دار و بی اعتبار نموده و از این رهگذر موجبات خسارت سایر کشورها را فراهم آورند. کنار کشیدن بانکهای آلمانی بیشتر به زیان اقتصاد آلمان است و در جمهوری اسلامی ایران بیشتر نیروهایی را تقویت می کند که به دنبال خودکفایی ایران هستند. از دست دادن قابلیت اعتماد سیاسی، خطری است که دولت آلمان را به سبب رفتار انفعالی خود تهدید می کند. اعتمادی را که طی سالهای مدید به وجود آورده اند و حال صنایع آلمانی نیز اگر موفق نشوند راه حل مالی جدیدی بیابند، اعتماد مشتریان خود را از دست می دهند.