تولید نمایش های آیینی مستلزم پژوهش است/ زنده شدن رسوم فراموش شده

رضا فقیهی کارگردان نمایش «حنابندان» که از تهران در بخش «معرکه‌ها، آیین‌ها و بازی‌های نمایشی» به میزبانی استان چهارمحال و بختیاری در جشنواره نمایش های آیینی و سنتی حضور دارد، درباره نقش پژوهش در نمایش آیینی به خبرنگار مهر گفت: تولید نمایش های آیینی مستلزم تحقیق و پژوهش دقیق است. پژوهش قبل از نگارش متن آیینی و سنتی الزامی است از این رو نوشتن متن درست و فاخر مستلزم پژوهش و تحقیق درست است.

وی افزود: از آن جایی که تولید و اجرای نمایش کاری گروهی است و هماهنگی زیادی می طلبد، به‌طبع مشکلات ویژه خود را دارد. از این گذشته در انتخاب لباس، موسیقی، ترکیب و اجزای صحنه نیز باید دقیق بود. این گونه است که یک کار آیینی برای مردم باورپذیر می شود و با آن ارتباط بهتری برقرار می کنند.

این کارگردان اظهار کرد: یکی از اتفاقات خوب این جشنواره همراهی چندین استان در برگزاری آن است. مردم ایران با آیین های اقوام مختلف آشنایی بیشتری پیدا می کنند و جای امیدواری است که ادامه داشته باشد.

وی یادآور شد: نکته بسیار مهم و مثبت در اجرای این جشنواره، آشنایی نزدیک ما با آیین های هر شهر است. برای من آیین های فراموش شده و یا آیین های مربوط به شهرهای مختلف کشور بسیار جذاب و پر کشش هستند و همه این ها فرهنگ غنی ایران را می سازند.

فقیهی عنوان کرد: هیچ کشوری به اندازه ایران اجرای آیین توسط اقوام مختلف را ندارد و یکی از محاسن جشنواره آیینی و سنتی احیا و یادآوری آیین های فراموش شده است. این هم برای عامه مردم مفرح است و هم برای دست اندرکاران نمایش ها آموزنده است.

این کارگردان درباره ویژگی های نمایش «حنابندان» گفت: نمایش «حنابندان» برگرفته از یکی از آیین های از یادرفته است. خانواده ها در آخرین شبی که عروس در خانواده پدر حضور داشته مراسم شادی مفصلی برای او برگزار می کردند که بخشی از آن هم در خانه داماد اجرا می شد. از کارهایی که در این مراسم انجام می شده است، می توان به هدیه دادن و بردن حنا به خانه های پدری عروس و داماد اشاره کرد. رسومی که در هر ۲ خانواده وجود داشته است نیز جزو همان آیین حنابندانمحسوب می شود.

این کارگردان برگزاری رسم ها و آیین های اقوام را در دنیایی امروز بسیار ضروری دانست و گفت: شاید اگر همین جشنواره ها نباشد این رسم ها و آیین های مفید رو به فراموشی برود. امیدوارم در سال های آینده برای برگزاری جشنواره شرایطی فراهم شود که مخاطبان بیشتری این نمایش ها را ببیند چرا که اجرای این آثار می تواند تاثیر زیادی بر مخاطب گذاشته و رسوم فراموش شده را دوباره زنده می کند.

وی متذکر شد: پیشنهاد من برای جشنواره، برنامه ریزی درست و قوی‌تر در زمینه اجرا و اطلاع رسانی است که در شان جشنواره بین المللی آیینی و سنتی باشد. همچنین فراهم شدن امکان دیدن اجراهای خارجی هم برای همه فراهم شود.

بیست‌ویکمین جشنواره بین‌المللی نمایش‌های آیینی و سنتی با دبیری احمد جولایی، از یکم تا یازدهم مهر در بخش‌های «رادیو تئاتر» و «نمایشگاه هنرهای نمایشی» به میزبانی تهران، «صحنه‌ای» (ویژه-آزاد) و «بین‌الملل» به میزبانی استان گلستان (گرگان و کردکوی)، «شبیه‌خوانی» به میزبانی استان مرکزی (تفرش)، «نمایش‌های فردی، نقالی، روایت‌های ملی و کارآواها» و «معرکه‌ها، آیین‌ها و بازی‌های نمایشی» به میزبانی استان چهارمحال و بختیاری (شهرکرد)، «سمینارهای پژوهشی» و «نمایشنامه‌نویسی» به میزبانی آذربایجان شرقی (تبریز) در حال برگزاری است و خراسان شمالی در ۲ بخش «عروسکی» و «دانشجویی صحنه» این رویداد را با ۲۱ اثر نمایشی از هفتم تا دهم ماه جاری برگزار می‌کند.