مسلمانان پس از فتح سوریه و عراق با تعالیم یونانیان آنگونه که نزد فرقه هاى مسیحى بود، ارتباط پیدا کردند و از علوم منطقی که نزد آنها بود، بهره مند شدند. بنابراین نخستین نویسندگان منطق به زبان عربى دانشمندان مسیحى سورى بودند و مطالعات منطقى آنها که کاملاً مرتبط با علم طب بود به زبان عربى ترجمه شد و زمینه‌ساز پیشرفت و توسعه منطق در جهان اسلام گردید.
در اواخر قرن نهم و دهم میلادى منطق تنها در مدرسه منطقیون بغداد متمرکز و منحصر شده بود. بنیانگذاران این مدرسه از اعضاى یک گروه متشکل از مسیحیان سورى شامل معلمانى چون "ابوبشرمتى بن یونس" و سپس "یحیى بن عدى" شاگرد متى بن یونس بودند. در واقع تمامى این افراد به استثنای "ابونصر فارابى" که یک مسلمان بود از مسیحیان نسطورى بودند.
ابو بشر متى بن یونس (870-940) اولین متخصص در مطالعات منطقى بود که در "منطق" به عربى مقاله نوشت. همچنین چندین شرح بر آثار منطقى ارسطو ترجمه کرد.
ابو نصر فارابى (950-870) شاید مهمترین منطقدان جهان اسلام باشد، شروح وى که فقط بخشى از آنها باقیمانده شامل شرحى تفصیلى و کامل از ارغنون ارسطو است. تمامى منطقدانان پس از وى حتى افرادى همچون ابن سینا در مقابل تأثیر و نفوذ فارابى موضع گرفتهاند و ارسطو را از منظر فارابى مطالعه کرده‌اند.
یحیى بن عدى (893-974) که منطق و فلسفه را نزد ابوبشر متى بن یونس و ابونصر فارابى فرا گرفت، نه تنها آثار یونانى را از زبان سریانى به زبان عربى ترجمه کرد، بلکه نیمى از منطقدانان مسلمان قرن دهم را نیز آموزش داد.
با وجودی که مدرسه بغداد در سال 1050 میلادی از بین رفت، اما مطالعات منطقی در جهان اسلام ادامه یافت. اما در قرن یازدهم خلاق ترین منطقدان جهان اسلام ابن سینا دانشمند بزرگ ایرانی شناخته می شود. ابن سینا در معارضه با رویکرد غربى مدرسه بغداد کار خویش را در منطق (و فلسفه) به منطق شرقى ملقب ساخت. این منطق شرقى که توسط ابن سینا حمایت مىشد با منطق فارابى تفاوت داشت و این تفاوت نه در جوهره مطلب بلکه در میزان تمایل و تأکید نسبت به پیشینه و سابقه ارسطوئى بود.
پس از وی محمد بن عبدون مسلمان اسپانیایی طب و فلسفه را در بغداد آموخته بود و ابوالصلت از منطقیون مسلمان اندلس به شمار می رفت، همچنین ابن باجه و ابن رشد از مشهورترین منطقدانان جهان اسلام محسوب می‌شوند.
نظر شما