فرهاد آقاجانلو در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، در مورد کاهش بارندگی‌ها و تأثیر آن بر منابع طبیعی اظهار کرد: بارندگی و خشکسالی مربوط به امسال نبوده و چند سالی است که با این پدیده مواجه هستیم.
وی با بیان اینکه در پراکنش گونه‌های مختلف گیاهی عوامل مختلفی دخیل هستند، عنوان کرد: نقش دو عامل یعنی اقلیم و عوامل خاکی خیلی پررنگ است و در کشورهایی مثل ایران که در کمربند خشک دنیا قرار گرفتند، عامل اقلیم و در رأس آن مؤلفه بارندگی نقش بسیار تعیین‌کننده‌ای در ادامه حیات گونه های گیاهی در اراضی مرتعی دارد.
رییس بخش تحقیقات جنگلها و مراتع مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان تصریح کرد: متأسفانه بهره‌برداری غلط و نامناسب مراتع از جمله رعایت نکردن زمان ورود دام به مرتع، طول مدت چرا، زمان خروج دام از مرتع، رعایت نکردن ظرفیت مرتع از یک طرف و تغیرات و تبدیلهایی که امروزه در اراضی مرتعی شاهد هستیم، به چالش بزرگی تبدیل شده و در کنار آن بهره‌برداری های غیراصولی از معادن، جاده‌سازی و سایر فعالیت های تخریب زا، صدمات جبران ناپذیری بر مراتع وارد کرده است
وی با اشاره به اینکه بهره‌برداری غیراصولی از معادن، جاده‌سازی و سایر فعالیت های تخریب زا نیز در چند دهه اخیر صدمات جبران ناپذیری بر مراتع کشور وارد کرده است، یادآور شد: در سال‌های اخیر عامل تشدیدکننده دیگر به اسم خشکسالی باعث شده که زخم وارده بر پیکره منابع طبیعی و اراضی مرتعی و پوشش گیاهی عمیق‌تر شود.
گونه‌های گیاهی عکس‌العمل‌های متفاوتی در برابر تنش‌های محیطی نشان می‌دهند
آقاجانلو با بیان اینکه گونه‌های گیاهی عکس‌العمل‌های متفاوتی در برابر تنش‌های محیطی نشان می‌دهند، خاطرنشان کرد: خشکسالی اخیر باعث شده که برخی گونه‌ها با اختلال در روند فنولوژی مواجه شده و به مرحله زایش نروند و زمانی که گونه های گیاهی که عمدتاً از طریق جنسی تکثیر می یابند با مشکلاتی مواجه شوند زادآوری گونه ها روند طبیعی نخواهد داشت.
وی با ادامه خشکسالی بالطبع تاج‌پوشش گونه های مختلف با کاهش مواجه خواهد شد را از دیگر مشکلات خواند و گفت: کاهش تاج‌پوشش گیاهی موجب تشدید فرسایش خاک در مراتع شده و همچنین بروز گرد و غبار محلی در اراضی را شاهد خواهیم شد.
معاون برنامه‌ریزی و پشتیبانی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان ادامه داد: فشار چرا وعدم رعایت ظرفیت مرتع بر گونه‌های علوفه‌ای در طی سالیان متمادی باعث ضعف در روند رشد گونه‌ها شده و ادامه پدیده خشکسالی نیز از طرف دیگر سبب آسیب جدی بر گونه‌های خوشخوراک و علوفه‌ای خواهد داشت.
وی تأکید کرد، مردم و بهره‌برداران محلی باید توجه کنند که در شرایط حاضر اگر اصول چرای مرتع و ظرفیت آن و بهره‌برداری مناسب از مرتع رعایت نشود، بیشترین آسیب متوجه همین قشر خواهد بود.
آقاجانلو توصیه کرد: علاوه بر اینکه باید اصول مرتع رعایت شود، در شرایط حاظر باید نسبت به کاهش ظرفیت چرای دام از مراتع اقدام شود تا آسیب وارده بر مرتع نسبتاً کاهش یابد.
وی با اشاره به اینکه گونه های مرتعی را از نظر کلاس خوشخوراکی به سه دسته تقسیم می کنند، عنوان کرد: گونه های خوشخوراک مرتعی جزو گونه های کلاس یک و بیشتر مورد تعلیف دام قرار دارند، اضافه کرد که این گونه ها بیشتر مورد تخریب قرار می گیرند.
معاون برنامه‌ریزی و پشتیبانی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان زنجان با بیان اینکه بیشترین آسیب متوجه گونه‌های کلاس یک و خوشخوراک است، یادآور شد: البته سایر گونه‌های مرتعی نیز در شرایط خشک سالی مصون از آسیب نیستند.
وی با اشاره به اینکه از حدود ۳۲۸۰ گونه گون شناخته شده در جهان، حدود ۸۰۴ گونه آن در ایران پراکنش دارد اضافه کرد که حدود دو سوم این گونه های ژنتیکی در کشور علفی و یک سوم گونه‌ها بوته ای و درختچه هستند ادامه داد: غالب گونه‌های علفی که عمدتاً گونه های خوشخوراک نیز هستند با ادامه خشکسالی بیشترین آسیب را می‌بینند.
نظر شما