منصور براهيمي: ما نبايد افتخار كنيم كه فقط داراي ادبيات غنايي هستيم

به گزارش خبرنگار هنري " مهر "، " منصور براهيمي " در سخنراني خود با عنوان " داوري ارزش نقد "، ضمن بيان مطلب فوق ادامه داد: تلاش نقد معاصر براي پرهيز از هر نوع ارزش گذاري، سفسطه نهفته در اين تلاش را آشكار مي كند. در واقع همان گزينش اثر، ما را درگير ارزش گذاري مي كند و هر نوع توصيف خواه يا ناخواه با نوعي داوري ارزشي عجين است.
وي افزود: پس نقد اعتبار ارزش هاي خود را از كجا كسب مي كند؟ معمولا معيارهاي اين ارزش گذاري از حوزه هاي خارج از نقد هم چون ايدئولوژي مي آيد. اما اگر گفته شود از نظريه، نظريه هم زاييده نقد است و هم زاييده اثر هنري. مشكل زماني پيش مي آيد كه نقدي با زمينه نظري خاص به داوري درباره اثري مي پردازد كه در زمينه نظري متفاوت يا متضادي باليده است.
براهيمي با اشاره به اين نكته كه شايد اولين كسي كه به تقسيم بندي حوزه نقد روي آورد " آبرامز " در كتاب " آئينه و چراغ " بود، گفت: در اين كتاب نقد به 3 حوزه كلي تقسيم مي شود. اول حوزه اي كه نگاه به طبيعت و جهان دارد كه اين حوزه " محاكات " است. خود اين حوزه به 2 بخش تقسيم مي شود. اگر ما به جهاني ايده آل نظر كنيم به نظريه ايده آليستي يا افلاطوني مي رسيم و اگر نگاه ما به همين جهان عيني باشد به نظريه رئاليستي يا ارسطويي خواهيم رسيد.
وي ادامه داد: حوزه دوم كه در آن نويسنده احساسات، عواطف و تفكرات خود را بيان مي كند ما را به نظريه رمانتيك مي رساند و در نهايت وقتي ما در حوزه متن براي خود متن باشيم با نظريه فرماليستي مواجه خواهيم. " آبرامز " معتقد بود كه اين 3 حوزه وسيع اساسا داراي ارزش گذاري، زبان و ديدگاه هاي متفاوتي هستند و اين تفاوت آن قدر زياد است كه آنها حتي حرف هاي همديگر را نمي فهمند.
وي با اشاره به گونه هاي مختلف ادبيات گفت: ما 3 گونه ادبياتي شامل ادبيات غنايي يا ليريك، ادبيات حماسي يا اپيك و ادبيات نمايشي يا دراماتيك داريم. در ايران فقط به ادبيات غنايي توجه مي شود و ادبيات دراماتيك رشد خاصي ندارد. به طور مثال يكي از دلايل اصلي كه ادبيات نمايشي در ايران رشد نمي كند اين است كه ما داراي نظريه محاكات نيستيم بلكه نظرياتي در محيط هاي هنري وجود دارد كه مانع رشد ادبيات نمايشي مي شود. ما نبايد افتخار كنيم كه فقط داراي ادبيات غنايي هستيم و بگويم كه گونه هاي ادبي غير از ادبيات غنايي مال فرهنگ ما نيست و غربي است. بلكه بايد بگويم كه داراي همه گونه هاي ادبي از جمله ادبيات دراماتيك هستيم.
" منصور براهيمي " در پايان صحبت هاي خود با اشاره به وضعيت نا مطلوب نقد در ايران گفت: در كشور ما يك شكاف بين نظريه و نقد وجود دارد. ما كمتر دست به كنكاش زده ايم و اصولا نپرسيده ايم آفرينش اثر هنري و نقد آن در چه بستر نظري ايجاد شده است.