تولد ارکستر موسیقی "ایران زمین" در جشنواره موسیقی فجر

به گزارش خبرنگار مهر، تشکیل ارکستر موسیقی ایران زمین به کوشش و سرپرستی محمد جلیل عندلیبی و حمایت دفترموسیقی وزارت ارشاد از اتفاقات خجسته ای است که در صورت استمرار این حمایت ، برنامه ریزی مدون و دقیق مسئولان و فعالیت هنری و هدفمند هنرمندان گروه، می تواند به خوبی به بار بنشیند.

این ارکستر قرار است برای نخستین بار در بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر به اجرای برنامه بپردازد به همین مناسبت گزارشی از تمرینات این ارکستر را می خوانید:

 سه روز از آغاز بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر گذشته است و هریک از گروه ها بنابر جدول زمان بندی کنسرت های خود را اجرا کرده اند و طبق برنامه ریزی انجام شده محمد جلیل عندلیبی سرپرست گروه موسیقی ارکستر "ایران زمین" قصد دارد گوشه ای از موسیقی نقاط مختلف ایران را با استفاده از30 ساز موسیقی نواحی مختلف و به همراهی گروه کر به نمایش بگذارد.

ارکستر موسیقی ایران زمین مرکب از سازهای مختص مناطق شمال،شرق ،غرب و جنوب است ؛ در این اجرا ضمن مشخص کردن مقام های هر منطقه و آوا نویسی بر اساس اصالت ملودی ها، گویش ادبی و ریتم موسیقایی هر یک از مناطق حفظ شده است و به گفته عندلیبی ارکستر موسیقی "ایران زمین" نمونه کاملی از نمایش و معرفی حس زیبایی شناسی هر یک از مناطق ایران است.

تلاش محمدجلیل عندلیبی برای پا گرفتن این ارکستر و همچنین جمع آوری 30 ساز مستقل از مناطق مختلف ایران قابل تقدیر است چراکه شور و حرارت رهبر ارکستر موسیقی ایران زمین و چگونگی سازبندی او بیانگر اجرایی متفاوت در بیست و سومین جشنواره موسیقی فجر است.

در یکی از روزهای تمرین ، هریک از اعضای گروه با سازهای محلی و البته سازهای موسیقی ایران و موسیقی کلاسیک وارد سالن شدند و به تشخیص عندلیبی برای صدادهی خوب ارکستر در جای خود مستقر شدند قطعه موسیقی ایران زمین آغازگر تمرین بود و پس از آن هم برخی از قطعات که یادآور سرودهای اول انقلاب بود به فرم جدید اجرا شد.

پس از پایان قسمت نخست از تمرین ارکستر موسیقی ایران زمین در فاصله ای که برای استراحت گروه پیش آمد محمد جلیل عندلیبی از چرایی تشکیل این ارکستر گفت : نطفه تشکیل ارکستر موسیقی ایران زمین 10 سال پیش در ذهنم بسته شد و در این مدت جسته و گریخته روی برخی از سازهای مناطق مختلف ایران کار می کردم تا اینکه این مسئله از حدود دو سال گذشته جدی شد و تحقیقات خودم را بر روی آن آغاز کردم و خوشبختانه تا این مرحله هم به خوب پیش رفتیم.  

وی در ادامه خاطرخاطرنشان کرد : ضرورت ایجاد یکپارچگی ایران و شناخت هویت فرهنگی ایران زمین فکر اولیه تشکیل این ارکستر را به وجود آورد چراکه معتقدم ماندگاری هر ملتی به چگونگی حفظ فرهنگ ، هنر و پاسداری از آداب و سنن در آن سرزمین بستگی دارد.  

عندلیبی درباره علت نامگذاری این ارکستر به "ایران زمین" گفت : بهره گیری از سازهای ملی تمام مناطق ایران دلیل اصلی نامگذاری این ارکستر به بود به این معنا که به اعتقاد من سازهایی چون تار، سنتور به عنوان سازهای اصلی در موسیقی ایران به شمار می روند و سازهای بادی نی انبان سازمقامی جنوب ، ساز پوستی مثل دف نشان هویت موسیقایی غرب ایران (کردستان)،دوتار سازی استان پهناور خراسان یعنی شرق و ساز "له له وا" مختص به شمال ایران است که چینش مجموع این سازهای کنار هم و مشخص کردن مقام های هر منطقه و آوا نویسی و در نهایت اجرای آن توسط یک ارکستر بزرگ شکوه خاصی به ملودی های مناطق مختلف این سرزمین می دهد. 

این نوازنده سنتور درخصوص اهداف راه اندازی ارکستر موسیقی ایران زمین گفت : مهمترین هدف تاسیس این ارکستر نمایش شکوه و عظمت واقعی موسیقی ایران زمین با در نظرگرفتن جنبه های سمبلیک موسیقی مناطق مختلف بود و در مراحل بعد از آن تقارن و تعامل فرهنگ اقوام مختلف مدنظرم بود،شناسایی سازهای هر منطقه و تکمیل آن برای کاربرد بهتر از لحاظ تکنیکی ،حفظ مقام ها و گوشه ها با توجه به خطرزیاد انواع و اقسام وسایل ارتباط جمعی ،حفظ اصالت و آوانویسی مقام ها و اجرای آنها به منظور جلوگیری از فراموشی در گروه های سنی مختلف افراد،برون رفت از مونوتونی و منوریتمی،برون رفت از تکخوانی و تکنوازی با توجه به ردیف و دستگاه به عنوان اصول و تحول ریتمیک و ملودیک برای نسل جوان است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد : حفظ وحدت فرهنگ ایران زمین ،اجرای آثار کهن موسیقی ایران به عنوان میراث به جا مانده از اساتیدی چون صبا،شیدا،عارف،وزیری ،محجوبی و غیره،برون رفت از تحجرگرایی و قجرگرایی از جهت تعدد تعداد نوازنده و نشان دادن عظمت و شکوه ایران زمین به زبان موسیقی،احیای آثار فرهنگی و جلوگیری از فراموشی مقام ها ،گوشه ها و قطعات ساخته شده بزرگان ایران زمین مانند حفظ گوشه های مراسم تعزیه ،مراسم عرفانی،مراسم آئینی و لالایی ها و در نهایت برون رفت از واقعیت به وجود آمده مبنی بر یکنواختی و غم انگیز بودن موسیقی ایران از جمله اهداف تشکیل ارکستر موسیقی " ایران زمین" است.    

عندلیبی در ادامه به سایر قطعاتی که دراین کنسرت اجرا می شود اشاره کرد و گفت : کنسرت ارکستر موسیقی ایران زمین در دو بخش برگزار می شود در قسمت اول نمایش کوچکی از ارکستر موسیقی ایران زمین داریم و پس از آن 4 قطعه مستقل از قطعه ایران زمین با نام های "میهن "با شعری از ابوالقاسم لاهوتی در دستگاه شور و دشتی و پایان بخش قسمت اول قطعه "باز هوای وطنم" است و پس از استراحت قطعه "سلام" با شعری از عبدالرحمان وفایی ، "بی قرار و بی همگان " را اجرا می کنیم و در ادامه هم مروری بر بهترین ساخته های خود در طول 20 سال گذشته دارم . پایان بخش این کنسرت هم قطعه "خاک وطن من" در دستگاه همایون اجرا می شود.   

لازم به ذکراست حسن ناهید ، هادی منتظری ، شهرام راویان، افشین کاید، همایون پشته دار، امید ابراهیم نسب ، افشین بشیری ،جابر اطاعتی ،کاوه صدیقی و نایان صحیحی نوازندگان (کمانچه)،  سیامک رئوفی (قیچک سوپرانو)، مسیح مردیها ( قیچک باس)، احسان عبدی پور (کمانچه آلتو)، کاوه سپندار( نی)،  آراس رجبی (سرنا و نی)، سلمان حاج میرزایی (سنتور باس)، نغمه اعلامی (سنتور سوپرانو)، بابک شاهرخی (سنتور) ، مسعود خضری (دوتار)، ، سالار عندلیبی (تنبک ، دیوان، تنبک زورخانه)، رهی سینکی و صبا طبخی و پروانه حاج غلامحسین( تار)،سانوآ عندلیبی (بربط)،کسری سپندار کرد،و سوده اسد پور (رباب) ، مهدی لطفی (تار باس)، محسن علیزادگان (کوزه)، نادیا خیری ، حمزه ترکه ، سعید وجدانپاک ، مژگان پیشه دار، شاهین پسیان و افروز روستا نوازندگان (دف)، مینو قاسم پور (قانون) ، امیر بیات (قیچک باس )، سارا شاهدی (تنبور)، غلامحسین شرقی ، مصطفی نیکو ، کامیا بهزاد، علی اصغر رستمی (خواننده) و سانوآ عندلیبی و فرخنده اهر پور همخوان از جمله اعضای ارکستر موسیقی ایران زمین هستند.