از ادموند برک ( 97 - 1730 ) در تاریخ فلسفه سخن چندانی به میان نیامده است. اما همه ما می دانیم که او کتابی با نام« پژوهشهای فلسفی » دارد، و البته در کنار این کتاب اکثر نوشته های او از ارکان فلسفی قوی ای برخوردارند، ارکان فلسفی ای که هم پاسخ گوی نیازهای قرن هجدهم بوده اند و هم برای جهان معاصر مناسب اند. این ارکان نقش بنیادینی در فلسفه او ایفا کرده و به ما کمک می کنند تا بدانیم چرا او به عنوان یک متخصص سیاست کلاسیک معرفی شده است.
نوشته ها و سخنرانی های او نشان می دهند که وی به دلیل توجه اش به ایده، تاریخ فلسفه و تفکر عمگرایانه، و همچنین به عنوان نمونه ای موفق از فلاسفه سیاسی که توانسته پاسخ گوی چالش های جامعه معاصر خود باشد، شایستگی بسیاری برای مورد توجه واقع شدن دارد.
برک در دوبلین ایرلند، در دورانی که ایرلند تحت کنترل پادشاهی انگلستان بود، متولد شد. او فرزند یک وکیل ثروتمند بود که بعد از گذراندن تحصیلات ابتدایی در خانه، برای ادامه تحصیل به مدرسه شبانه روزی در دره بلک واتر، فرستاده شد. در آن زمان آنها که درآمد مستقل و یا حرفه کشیشی نداشتند، از زندگی مناسبی نیز برخوردار نبودند. تنها دانشگاههای اسکاتلندی موقعیتهایی ارائه می داد که در آنها نیازی به مقام کشیشان نبود، که البته آنها نیز چندان غیررزبیتاری ها را نمی پذیرفتند. لذا برک تحصیلات دانشگاهی اش را در کالج ترینتی، که بخشی از کلیسای انگلیسی واقع در دوبلین ایرلند بود، به انجام رساند.
از آنجا به میدل تمپل در لندن رفت تا در باروخ تخصص بگیرد، اما در مقابل تفکرات گسترده ای که از سال های آغازین زندگی ذهن اش را مشغول کرده بودند، قانون جذابیت چندانی برای او نداشت. به همین جهت در آغاز فعالیت حرفه ای ابتدا به عنوان یک نویسنده و سپس یک شخصیت اجتماعی موثر شناخته شد. و ساختار فکری اش، او را به عنوان یک فیلسوف معرفی نمی کرد.
برک در سال 1956 ازدواج کرد و در سال 1958 صاحب پسری شد، به همین دلیل او در جرگه تجرد هیومی قرار نمی گرفت.
برک نیز همچون هیوم دریافت که مشاغل کاربردی بیش از فلسفه درآمدزا هستند. « پژوهش در باب زیبایی و تعالی » و «حقانیت جامعه طبیعی » از نخستین نوشته های برک محسوب می شوند. بعد از این نوشته های، در نگارش کتاب « شماری از مستعمرههای اروپایی » (1757 ) همکاری و نگارش « تلخیصی از تاریخ انگلستان » را آغاز کرد.
او از سال 1758 تا حدود سال 1765 به عنوان رئیس اصلی اداره ثبت سالیانه خدمت کرد. در سال 1765 به عنوان منشی مخصوص مارکی راکینگهام، که بعدها عنوان نخستین رئیس وزارت دارایی را از آن خود کرد، درآمد. برک در همان سال به عنوان یکی از نمایندگان مجلس عوام انگلستان انتخاب شد. به جز وقفه کوتاهی در پاییز 1780، سال ها در همین پست باقی ماند، تا اینکه در تابستان 1794 بازنشسته شد. او به عنوان یک شخصیت موثر و حائز اهمیت، و دارای یک نقش متقاعد کننده در این مجلس شناخته شده و در طول فعالیت خود سخنرانی ها پارلمانی فوق العاده ای برگزار کرد که برخی از آنها را در « مالیات آمریکایی » (1774) و « مصالحه با آمریکا » (1775) منتشر ساخت. این سخنرانی های منتشر شده، هر چند که در شرایط خاصی و به هدف تاثیرگذاری مشخصی ایراد شده بودند اما به خوبی نشان دهنده تفکر پاینده او در طول سال ها هستند. با این نگاه می بینیم که این سخنرانی ها همتای « تفکراتی در باب علت نارضایتی های حاضر » و « تاملاتی در باب انقلاب فرانسه » و سایر آثار استدلالی برک محسوب می شوند.
فعالیت برک به عنوان یک نویسنده سیاسی و یکی از اعضای پارلمان دغدغه های بسیاری را برای او به همراه داشت. در بین آنها سیاستهای خارجی انگلیس در امریکای شمالی، ایرلند، و هند از اهمیت بیشتری برخوردار بودند. و نام او در ذهن آیندگان به طور مشخصی با نقد انقلاب فرانسه گره خورده است. برک بیش از آنکه به عنوان یک سیاست مدار اجرایی شناخته شود به عنوان یک کارشناس و آگاه شناخته شده است.
نظر شما