دیوان سلطان سلیم عثمانی منتشر شد

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از میراث مکتوب، در میان دیوان‌های شعر فارسی گاهی علاوه بر معیارهای زیباشناسانه ملاک‌های دیگری را می‌توان در نظر گرفت که مقوله میراث مشترک و آثاری که در حوزه‌های دوردست زبان فارسی پدید آمده، از جمله این معیارهاست.

در این میان شعبه آناطولی از چندین منظر حائز اهمیت است چرا که از معدود سرزمین‌هایی است که روزگارانی دراز در آنجا به فارسی نوشته و گفته می‌شد و متأسفانه امروزه دیگر آن گونه نیست. بنابراین بررسی و پیگیریِ تاریخچه فارسی‌نویسی در این سرزمین برای ما اهمیت زیادی دارد و مطالبی را روشن می‌کند که از نظر تاریخ زبان فارسی حائز اهمیت فراوان است.

اگر نگاهی به تاریخچه شعر ترکی در سرزمین‌های غرب اسلامی - در سده‌های نهم به بعد - نظری بیفکنیم و میان شعرهای ترکی و نمونه‌های مشابه فارسی در همان دوره مقایسه‌ای انجام دهیم، خواهیم دید که تأثیرپذیری شعر ترکی از شعر فارسی بسیار زیاد است و شعر ترکی به طرز انکارناپذیری تحت تأثیر شعر فارسی است.  بیشتر سرایندگان این دوره به هر دو زبان فارسی و ترکی شعر گفته‌اند و این امر تا چند سده بعد همچنان ادامه داشت. این نمونه‌ها نشان می‌دهد که زبان فارسی تا چند سده پیش از این همچنان زبان علمی و ادبی سرزمین عثمانی بوده و در چنین حالتی دور از انتظار نخواهد بود که یکی از سلاطین عثمانی به این زبان شعر بسراید.

در مورد شعر سلطان سلیم شاید مهم‌ترین نکته این باشد که او از سرزمینی است که با پادشاهان و حکومت‌گران ایران سر جنگ داشته‌ و زبان فارسی زبان مادری آنان نبوده است. اما در این مورد یک نکته را نیز نباید از نظر دور داشت که شعرهای سلطان سلیم چندان هم شعرهای ضعیفی به شمار نمی‌آید و می‌توان او را شاعری نسبتاً خوب به شمار آورد که از میان سروده‌هایش گاهی بیت‌های درخشانی می‌توان یافت.

شعرهای او علاوه بر اینکه از نظر وزنی دارای لغزش نیست بلکه نوعی پختگی نیز در آن دیده می‌شود که نشان می‌دهد سراینده با زبان فارسی چندان هم بیگانه نیست و برعکس کاملاً هم با زبان فارسی و سنت‌های شعری و گاهی حتی ظرایف آن آشنا است.

دیوان وی اخیرا به کوشش عبدالحسین اسماعیل‌نسب تصحیح و توسط معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی منتشر شده است. این تصحیح بر اساس چهار نسخه چاپی و یک چاپ قدیمی انجام شده است.