صدا در سالن‌های تئاتر شهر گم می‌شود

به گزارش خبرنگار مهر، مجموعه تئاتر شهر جزو معدود سالن‌های نمایشی کشور است که با وجود گذشت دهها سال از عمر ساختمان آن همچنان محکم و پابرجا ایستاده و مهربانانه پذیرای نمایشگران و مخاطبان تئاتر است. ولی از گذشته مشکل وضعیت سالن‌های نمایش از نظر زاویه قرار گرفتن صحنه و پخش صدا در محیط وجود داشته است.

پیشتر همواره روی این مسئله تاکید می‌شد که فرسودگی امکانات تئاتر شهر به خصوص آکوستیک و پوشش کف سالن یکی از دلایل اصلی پخش صداست. به خصوص در سالن اصلی که تعددد نقاط کور صدا کارگردان‌ها و بازیگران حرفه‌ای نمایش را که تجربه چند اجرا در این سالن دارند را با مشکلات بسیار مواجه می‌ساخت.

وقتی صحبت از بازسازی اساسی تئاتر شهر شد، بسیاری از این خوشحال بودند که از این پس می‌توانند صدای بازیگران را با وضوح بیشتر بشنوند و دیگر مسئله گم شدن صدا در سالن‌های نمایش یا افت صدا پیش نخواهد آمد و همه تماشاگران سالن به یک اندازه از شنیدن صداهای صحنه بهره‌مند می‌شوند.

با آغاز جشنواره تئاتر فجر مشخص شد این مشکلات به قوت خود باقی است. برعکس شدن محل نشستن تماشاگران و صحنه نمایش در سالن‌های قشقایی و سایه نه تنها مشکلات صوتی سالن‌های تئاتر شهر را برطرف نکرد، بلکه شنیدن واضح صداها را بیشتر کرد. به خصوص اینکه با افزایش فاصله تماشاگران از صحنه مشکل شنیده شدن صداها افزایش پیدا می‌کرد.

در این شرایط به نظر می‌رسد مشکل شنیده نشدن صدای بازیگران حتی با تغییر یا تقویت آکوستیک سالن‌ها برطرف نمی‌شود. به عبارت بهتر سالن‌های نمایشی ما نیازمند بکارگیری فناوری جدید صدا هستند. استفاده از میکروفن بی‌سیم کوچک همراه بازیگر یا میکروفن داخل صحنه و میزهای صدای مجهز و دیجیتال که بتوانند صداهای زنده را ترکیب و تصحیح کنند، از این امکانات است.

زمانی که بهروز غریب‌پور پس از آماده‌سازی سالن شهید آوینی فرهنگسرای بهمن برای اجرای نمایش "بینوایان" از میکروفن بی‌سیم همراه بازیگر استفاده کرد، بسیاری نسبت به کار او انتقاد داشتند. به نحوی که برخی این عملکرد را خروج از چارچوب نمایش می‌دانستند. اما این تجربه موفق نشان داد می‌توان از فناوری روز استفاده مناسب کرد.

البته در این میان نمی‌توان از مشکلات بیانی بازیگران تئاتر ایران نیز غافل شد. دوری از صحنه و حضور گاه به گاه بازیگران را از شرایط آرمانی بدن و بیان یک بازیگر حرفه‌ای تئاتر دور می‌کند. این موضوع در جشنواره امسال با توجه به حضور گروه نمایشی آلمان که به اجرای نمایش "ننه دلاور" پرداخت در مقایسه با بیان بازیگران داخلی کاملا قابل لمس است.

این گروه آلمانی در تالار وحدت که همه از شرایط صوتی آن اظهار ناراحتی می‌کنند و آن را مناسب اجرای اپرا می‌دانند، چنان اجرایی قوی و تاثیرگذار انجام داد که همه تماشاگران به قدرت حرکت، بدن و بیان آنها روی صحنه اقرار کردند. این بازیگران بیان واضح داشتند و حتی تماشاگران بدون دانستن زبان آلمانی به راحتی می‌توانستند کلمات آنها را تشخیص دهند.