صف آرایی "واقعیت و توهم" ؛ 1+5 کدام راه را انتخاب می کند؟

به گزارش خبرگزاری مهر ، با سپری شدن حدود یک ماه از صدور قطعنامه 1803 شورای امنیت علیه فعالیتهای هسته ای جمهوری اسلامی ایران و پایان یک سوم مهلت 90 روزه ای که مجددا در این قطعنامه برای " تعلیق"  مشخص شده است، گروه 1+5 رایزنی های خود را برای اتخاذ تصمیمات خودد در شرایط جدید پرونده هسته ای ایران آغاز کرده اند.

مهمترین مولفه تحرکات جدید 1+5 تلاش روسیه و به ویژه "چین" برای میانداری و کسب سهمی جدید در معادلات مربوط به پرونده هسته ای است،رویکردی که با واکنش کشورهای غربی روبرو شد و آنها سعی کردند با خبرسازی مجعول درباره  ارائه اطلاعات سری هسته ای ایران از سوی چین، روابط ایران و چین را در مقطع فعلی تخریب کنند.

بدون تردید کلید حل معضل موجود درموضوع هسته ای ایران، "واقعی شدن و واقعی دیدن شرایط موجود" است، ایران کشوری است که به تکالیف خود در چارچوب N.P.T و پادمانهای مربوطه و اساسنامه آژانس بین المللی انرژی اتمی متعهد است و حتی همکارهای فوق العاده و خاصی هم با نهادهای ذیربط بین المللی دارد و بارها مقامهای عالی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرده اند که به دنبال سلاح هسته ای نیستند و فعالیتهای هسته ای ایران معطوف بهره مندی صلح آمیز از انرژی هسته ای است.

جمهوری اسلامی ایران حتی برای جلب اعتماد غرب، دوسال و نیم فعالیتهای هسته ای خود را تعلیق کرد و سیاست "نرم" را هم به کار گرفت،اما غرب با در پیش گرفتن سیاست" لج بازی سیاسی" حقوق ایران را نادیده گرفت و پرونده ایران را به شورای امنیت ارجاع داد و مسیر پرسنگلاخ فعلی را بر همه طرفین تحمیل کرد.

در شرابط فعلی به نظر می رسد رویکرد کلی 1+5 ارائه مجدد مشوقهای تجاری-سیاسی به ایران در ازای توقف غنی سازی باشد، در این رویکرد، تلاش چین و روسیه پررنگ تر است واین دو کشور به صورت علنی و رسانه ای، برای حفظ و تداوم روندی که تحت عنوان "دیپلماسی" و "گفتگو با ایران" نامیده می شود، تلاش می کنند.

دو نوع تعبیر و تفسیر می توان از این رویکرد داشت، اول آنکه روسیه و چین و کشورهای معتدل 1+5 صرفا برای حفظ وجهه خود در برابر رویکرد بدنام آمریکایی چنین جهتی را در پیش گرفته اند و دوم آنکه رویکرد جدید چین و روسیه و به اصطلاح طیف " کبوترهای 1+5" از سر درک واقعیات و حل واقعی موضوع شکل گرفته است.

هرچند تلاشهای پیگیر روسیه و چین برای حفظ و تداوم "دیپلماسی" فی نفسه مثبت و قابل تامل است، اما باید دقت کرد که نوع و جنس گفتگو با ایران باید مورد توجه جدی این کشورها قرار بگیرد، "واقعیت" این است که ایران در موضع ضعف نیست و نوع و پیشنهاد گفتگوها نیز باید این واقعیت را مدنظر قرار دهد.

 جمهوری اسلامی ایران با وجود همه فشارهای اقتصادی و سیاسی نه تنها فعالیتهای هسته ای خود را حفظ کرده است، بلکه بر گستره آن نیز افزوده است وپیشرفتهای فنی و نصب نسل جدید سانتریفیوژهای بومی و حمایت مردمی از فناوری هسته ای  نمایانگر شرایط واقعی پرونده هسته ای ایران است، 1+5 باید این عزم و اراده جدی را به رسمیت بشناسد و "پیشنهاد گفتگو" یا ارائه مشوقها را در این شرایط واقعی (و نه توهمی که آمریکایی ها و اسرائیلی ها برای پرونده هسته ای ایران ترسیم کرده اند) مطرح کنند.

در واقع می توان گفت اگر 1+5 با رصد ودرک شرایط واقعی پرونده هسته ای، دست ازخواسته تکراری و کلیشه ای و غیرحقوقی خود( تعلیق) بردارد، بحران و تنش فعلی که هزینه های بی شماری برای طرفین دارد، در اسرع وقت فروکش خواهد کرد و زمینه واقعی نفاهم و تعامل بین ایران و 1+5 ایجاد می شود.

به گزارش مهر، اما رویکرد آمریکایی ها به طور خاص نیز در شرایط فعلی موضوع هسته ای ایران، قابل توجه است، بعد از گزارش نهادهای اطلاعاتی آمریکا (NIE) گفتمان تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هسته ای به شدت تضعیف شد و به حاشیه رفت، ولی در ماههای اخیر شخص رئیس جمهور آمریکا سعی در احیای این گفتمان کرد و موج اتهام افکنی مجدد به ایران درباره سلاح هسته ای را از سر گرفت.

انتظار می رود همین رویکرد درقبال گزارش اخیر البرادعی نیز درپیش گرفته شود تا آثار مثبت این گزارش برای دیپلماسی هسته ای ایران زیرسئوال رود، کشورهای معتدل 1+5 اگر می خواهند شرایطی برای گفتگو و تفاهم ایجاد کنند و حتی شان و جایگاه نهادهای بین المللی را حفظ کنند باید در قبال این رویکرد آمریکایی-اسرائیلی مقاومت چشمگیر و معناداری داشته باشند.

باید در ادامه تحولات مربوط به پرونده هسته ای ایران منتظر برگزاری نشستهای مختلفی در  شانگهای(که برگزار شد) ، نیویورک و یا حتی در دیگر جاها بود تا معلوم شود آیا همان نگاه غیرواقعی و توهم آلود بر 1+5 حاکم است یا نشانه های روشنی از درک واقعیات بر ذهن دیپلمات های این کشورها ظهور پیدا کرده است؟