پیام‌نما

لَنْ تَنَالُوا الْبِرَّ حَتَّى تُنْفِقُوا مِمَّا تُحِبُّونَ وَ مَا تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلِيمٌ * * * هرگز به [حقیقتِ] نیکی [به طور کامل] نمی‌رسید تا از آنچه دوست دارید انفاق کنید؛ و آنچه از هر چیزی انفاق می‌کنید [خوب یا بد، کم یا زیاد، به اخلاص یا ریا] یقیناً خدا به آن داناست. * * * لَن تَنَالُواْ الْبِرَّ حَتَّی تُنفِقُواْ / آنچه داری دوست یعنی ده بر او

۵ اردیبهشت ۱۳۸۷، ۱۰:۰۷

هیچ چیز قطعیت ندارد؛ نگاهی به فیلم "1408"

هیچ چیز قطعیت ندارد؛ نگاهی به فیلم "1408"

فیلم ترسناک "1408" ساخته میکائیل هافستروم که بر اکران سینماهاست به شدت متأثر از نوع نگاه استیفن کینگ نویسنده رمان اولیه در وحشت‌آفرینی است؛ ترسی که در زندگی جاری مخاطب بسط پیدا می‌کند.

به گزارش خبرنگار مهر، فیلم بر اساس داستانى کوتاه از استیفن کینگ ساخته شده است. نویسنده‌اى که بسیارى از آثارش از صفحات کاغذ گذر کرده و بر پرده عریض سینما به تصویر درآمده‌‌اند و ... البته بخش عمده آنها هم در دسته فیلم‌هاى ترسناک و ژانر وحشت جاى مى‌گیرند.

فیلم نمونه‌وار "تلألو" به کارگردانى استنلى کوبریک برگرفته از یکى از آثار برجسته کینگ است که مولفه مشترک روانشناسی شخصیت‌ها را به همراه داشته و در زمره آثار ترسناکی قرار می‌گیرد که در پس پرده ترس و تعلیق مفاهیمی عمیق و درونی را به همراه دارند و تأثیرگذاری آنها بر مخاطب منحصر بفرد است.

فیلم "1408" نیز متأثر از این نوع نگاه کینگ به نوعی از ترس و وحشت درونی است و از الگویى آشنا براى روایت ابتدایى استفاده مى‌کند. شخصیت محورى نویسنده‌اى است (مشابه شخصیت محورى "تلألو" با بازی جک نیکلسن) که ماوراء و مسائل ماوراء‌الطبیعه را رد مى‌کند و در کتاب‌هایش هم این تفکر را بسط مى‌دهد.

این شخصیت مستعد با توجه به ایدئولوژی خاص و چالش‌برانگیز می‌تواند امکان طراحی یک مسیر دراماتیک را برای مواجهه با عقایدش فراهم کند. از اینجاست که به نظر می‌آید مهمترین وجه "1408" مواجه محوری قهرمان با نمود بیرونی افکار و اعتقاداتش است که به نوعی قطعیت انجامیده و مسیر طراحی شده برای او در خدمت این مفهوم قرار می‌گیرد که هیچ چیز قطعیت ندارد.

نویسنده تصمیم مى‌گیرد براى نوشتن جدیدترین کتابش به اتاق شماره ۱۴۰۸ هتلى در نیویورک برود که سال‌ها به جهت سرنوشت مرگبار ساکنانش به اتاقى جن‌زده و غیرعادى مشهور شده است. این حرکت هر چند برآمده از یک نیاز درونی است ولی از جهت منطق دراماتیک هم با توجه به تجربه‌گرایی نویسنده و نیازی که به تحقیق برای نگارش کتابش دارد، باورپذیری مناسب دارد.

فیلم قبل از رسیدن به مواجهه محوری نویسنده با جلوه بیرونی اتفاقات، یک رویارویی عینی بین او و مدیر هتل تدارک دیده که به نوعی در رد و بدل شدن این گفتگوها، کاراکتر نویسنده و عقایدش تکمیل شده و به گونه‌ای به معرفی او تنها از ورای کتاب‌هایش تکیه نمی‌شود. با این وجه جایگاه محکم این قطعیت در ذهن او به گونه‌ای ترسیم می‌شود که شکستن فضا غیرممکن به نظر می‌آید.

این وجه وقتی کارکرد پیدا می‌کند که در بخش میانی با روند صعودی شاهد شکست تدریجی دیوار باورها و اعتقادات او هستیم و در انتها وقتی نویسنده حضور ماورا را باور می‌کند، این تجربه برای مخاطب ملموس و به نوعی وارد ذهنیت و تجربه‌های خاص او می‌شود. چرا که در این مدل نمایشی عامدانه همه چیز پررنگ شده تا اگر تأثیرپذیری پایانی به تحولات غیرقابل‌باور تعبیر نشود.

قرار گرفتن قهرمان فیلم در اتاق به مثابه مواجهه او با عوامل ماورایى است که طى سالیان آنها را به شدت نفى کرده و حالا با قدرت تمام در پى اثبات وجود خود هستند. در واقع نویسنده آنجاست تا بتواند یک ساعت را در اتاق جن زده تاب بیاورد و به خود و دیگران چیزی را ثابت کند اما در واقع این اوست که به بازیابى باورهایش می‌پردازد.

همین مواجهه در اولین گام گزینه‌هاى متعدد را پیش روى نویسنده و البته کارگردان قرار مى‌دهد، به این مفهوم که قرار است جنس و نوع ترس ایجاد شده براى ساکن اتاق به چه ترتیب باشد؟ آیا قرار است عامل ترس از بیرون شکل بگیرد یا وجهی که کینگ در دیگر قصه‌هایش هم مورد توجه قرار داده است؟ کینگ نشان داده علاقه‌ای خاص به بازنمایى خاطرات گذشته براى آیندگان دارد.

به این ترتیب بخشى از ترس و وحشت ایجاد شده به برش‌هاى کوتاه و گذرا از حضور ساکنان قبلى اتاق و چگونگى خودکشى آنها از پنجره اختصاص پیدا مى‌کند. بازنمایى اتفاقات و حوادث تلخ گذشته زندگى نویسنده که نمایشى از صحنه‌هاى دردناک و البته افراد تأثیرگذار زندگى اوست، بخش دیگرى از این مواجهه غیرعادى براى اثبات وجود ماورا را شکل مى‌دهند.

اما بخش عمده اتفاقات این بخش به بلایایى طبیعى اختصاص مى‌یابد که بى‌وقفه بر سر نویسنده هوار مى‌شوند و در واقع با منطق ماورایى هم تجربه توأمان آنها در کنار هم، تفکربرانگیز است. حوادثى از سیل و سرما تا آتش‌سوزى و زلزله و البته انفجار و ‎... که همه در چاردیوارى محدود اتاق شکل مى‌گیرد تا به نوعى حجت بر نویسنده تمام شود.

بحث جلوه‌هاى ویژه این بخش که برخلاف آنچه به نظر مى‌آید بسیار کم هزینه بوده، وجهى است که می‌توان جزئی‌تر به آنها پرداخت و به موفقیت این اجرا که به بهترین شکل تخیل نویسنده را از فاصله قلم تا کاغذ به فاصله مخاطب تا پرده عریض سینما ارتقا داده، آفرین گفت.

"1408" در زمره فیلم‌هاى ترسناک از تعلیقی استفاده مى‌کند که تنها حاصل خارق‌العاده بودن وقوع حادثه در اتاق نیست، بلکه برآمده از شیوه روایت و تعلیق‌آفرینى است. در مقطع نزدیک به پایان، فیلم با برگشت ساده به موقعیت ابتدایى این تصور را ایجاد مى‌کند که همه این تجربه‌ها در خواب یا بیهوشى اتفاق افتاده که تمهیدى آشنا براى عینى کردن تجربه‌هاى ماورایى است.

نوعی حرکت بر عادت مخاطب و ایجاد یک کد آشنا و در ادامه رو کردن برگ برنده که برآمده از تم اصلی فیلم است. تمی که در مجموع آثار کینگ به نوعی وامدار آن است، چرا که مسئله و هسته اصلی ترس در فیلم را به سطح زندگی مخاطبان خود می‌آورد و از این روست که با تمام شدن فیلم و فاصله گرفتن مخاطب از آن، تأثیر فیلم بر لایه درونی زندگی و افکار او باقی می‌ماند.

فیلم خارجی "1408" ساخته میکائیل هافستروم در بخش معناگرا بیست و ششمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد. فیلمنامه را مت گرینبرگ، اسکات الکساندر و لری کاراشوسکی نوشته‌اند و جان کیوساک نقش نویسنده‌ای شکاک را دارد که درباره یکی از اتاق‌های هتلی در نیویورک که در آن چند مورد خودکشی اتفاق افتاده، تحقیق می‌کند.

ساموئل ال. جکسن و مری مکورمک دیگر بازیگران این فیلم 106 دقیقه‌ای هستند. "1408" به صورت تک‌سانس در سینماهای فرهنگ و سپیده با صدای اصلی دالبی و زیرنویس فارسی اکران شده است. این تریلر ترسناک که ژوئن 2007 به نمایش درآمد با نقدهای مثبت مواجه شد و در گیشه موفق بود. این فیلم 25 میلیون دلاری در آمریکا 72 و در دنیا 55 میلیون دلار فروخت.

کد خبر 671102

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha