۹ فروردین ۱۳۸۳، ۱۰:۵۷

امروز ، سالمرگ " شهريار " است ...

" شعر معاصر ايران " ، قطاري در ايستگاه سرگرداني

" شعر معاصر ايران " ،  قطاري در ايستگاه سرگرداني

حميد هنرجو

آغازين روز سال ، يعني اول فروردين ، روز جهاني شعر بود . اصولا هنگامي كه در جهان امروز صحبت از شعر مي شود ، بي اختيار همه نگاه ها متوجه ايران و پيشينه خيره كننده ادبي اين سرزمين مي گردد ، اگر چه در كشورهاي ديگر نيز ، شعر و ادبيات داراي طنين و صاحب جايگاه است ، اما هيچ يك از آنها در شعر ، قله هايي مثل " حافظ " ، " سعدي " ، " مولوي " ، " عطار " ، " خيام " و ... ندارند ، ممكن است يك رمان اروپايي يا يك هايكوي ژاپني بتواند در مقطعي خاص ، مخاطبان  فراواني در سطح جهان جذب نمايد و با استفاده از امپراطوري رسانه اي حاضردر جهان ، براي مدتي توجه منتقدان و علاقه مندان جهاني ادبيات را برانگيزد ، اما تا جهاني شدن ،  فاصله زيادي وجود دارد ، اين در حالي است كه " شعر ايران " در طول قرن ها ، با زمزمه شدن ، مرور شدن و پيام بخشي به جهانيان ، توانسته است جهاني شود ، هر چند رسانه هم در اين ميان بدون نقش نبوده و نيست ، صنعت چاپ و نشر و انتشار ديوان شاعران نامي ما ، همراه با نقاشي و تذهيب و ديگر هنرهايي كه برآمده از ذوق سرشار اهالي اين سرزمين است نيز ، در اين توفيق بين المللي سهيم است اما اصل مطلب به جانمايه شعر و قوت هاي ذاتي اثر برمي گردد .
تاريخ مي گويد كه امروز ، مصادف است با روز وفات استاد محمد حسين شهريار ، شاعر آذري زبان ايراني كه شعرهايي تامل برانگيزي نيز به زبان فارسي سرود ، از معروف ترين شعرهاي فارسي شهريار ، شعر " علي اي هماي رحمت " است كه هنوز بر سر زبان هاست و از آثار مطرح  حوزه شعر ديني و آئيني ماست . او ( شهريار ) در زمره كساني است كه در تاريخ شعر اين سرزمين ، بعد از حافظ و سعدي و ديگر بزرگان ادبيات ايران ، توانست خود را تا اندازه اي به مرز جهاني شدن نزديك كند و برخي آثارش به چند زبان زنده دنيا ، ترجمه شود .


جهاني شدن شعر معاصر ايران ، دغدغه اي جدي است كه جا دارد توسط شاعران امروز ما دنبال شود ، اما اين كه شعر امروز ايران نتوانسته است مانند شعر گذشته ما مرزهاي جغرافيايي جهان را در نوردد و خود را به ماندگاري نزديك كند ، بحث بسيار مهمي است كه نيازمند مجال بيشتر و تامل دقيق تر است

جهاني شدن شعر معاصر ايران ، دغدغه اي جدي است كه جا دارد توسط شاعران امروز ما دنبال شود ، اما اين كه شعر امروز ايران نتوانسته است مانند شعر گذشته ما مرزهاي جغرافيايي جهان را در نوردد و خود را به ماندگاري نزديك كند ، بحث بسيار مهمي است كه نيازمند مجال بيشتر و تامل دقيق تر است ،  عده اي محدود ، اين عدم توفيق را به علت تغيير " زبان " در شعر مي دانند ، آنها معتقدند كه شاعران ما بايد با همان زبان سخته و پخته قدماي شعر ايران با مخاطب خود سخن بگويند كه البته اين نظريه پذيرفته نيست ، زيرا مخاطب امروز شعر ايران از شاعر هم عصر خود انتظار ندارد كه مانند شاعران سده ها و هزاره هاي قبل سخن بگويد ، از سويي ديگر مي توان گفت آنچه حافظ و سعدي و ديگران را جهاني كرد و شعر آنان را به مخاطبان ديگر خود در دل فرهنگ ها و ملل مختلف شناساند ، تفكر ممتاز و انساني شاعران ايران بود و زبان سخته و پخته اي كه از آن سخن رفت ، در اولويت هاي بعدي قرار مي گيرد و ...
سال 1383 آغاز شده است ، ورق زدن ايام گذشته شعر و ادب در سالهاي پيش ، به خصوص سال 1382 براي يك پژوهشگر جدي در حوزه هنر و ادبيات ، خالي از فايده و تجربه نيست . انتشار ده ها مجموعه شعر شاعران معاصر و شاعران جوانتر كه به تازگي قلم به دست گرفته اند و مشاهدات خود را با تجربه هاي زباني و ادبي خود مي آميزند و سعي در كشف راه هاي جديد دارند ، از جمله اتفاقاتي است كه در ادبيات ما قابل رويت است . از كنار راه يابي چند شعر از شاعران معاصر ايران به نشريات و مجامع ادبي جهان از طريق ترجمه و ... نيز نمي توان بدون تفاوت گذشت ، هر چند احساس مي شود كه اين راه ( ترجمه شعر شاعران ايراني ) بايد زودتر از امروز گشوده مي شد . اميد است در سال جديد ، شعر و شاعر بيش از پيش ،  در مسير اصلي خويش قرار گيرند و هنر متعالي ، مخاطب زا و آرماني " شعر"  توسط مسئولان فرهنگي كشور ، جدي گرفته شود ، واقعيت امر اين است كه شعر در مقايسه با ساير هنرها ، از محروميت و كم توجهي رنج مي برد ، از جمله اين كه طي چند سال اخير ، حتي يك مطبوعه جدي در حوزه شعر و نقد شعر نداشته ايم ، كنگره ها و سمينارهاي ادبي ، اندك و كم رونق هستند واز شعر جوان نيز  در شهرستان هاي كشور حمايتي نمي شود ،  در چنين شرايطي  سخن گفتن از جهاني شدن شعر معاصر ايران و شاعران امروز و آثاري كه هنوز در اين قد و قواره نيستند ، عين بي اطلاعي و چشم پوشي بر واقعيت تلخ ادبيات ، به ويژه شعر در ايران امروز است ، قطاري كه اكنون در ايستگاه سرگرداني  گذران وقت مي كند يا در پيچ و خم راه ، طنين انداز شده است ، بي آن كه صداي آن با پژواكي توام باشد! 



کد خبر 67216

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha