پس از اين تصميم غيرمنتظره، اولين رهبر عرب كه زبان به انتقاد از زين العابدين بن علي رئيس جمهور تونس گشود، حسني مبارك رئيس جمهور مصر بود. مبارك از اينكه بن علي بدون رايزني با سران عرب اين تصميم را اتخاذ كرد، از وي انتقاد كرد.
در پي تعويق اين نشست، عربستان خواستار برگزاري اين نشست تا پيش از پايان ماه آوريل (11 ارديبهشت ) شد. سوريه اولين كشور عربي بود كه به صراحت از ميزباني مصر براي برگزاري نشست سران حمايت كرد و مخالفت خود را با برگزاري آن در تونس اعلام كرد.
فاروق الشرع وزير امور خارجه سوريه، اين مساله كه بروز اختلافات ميان وزيران امور خارجه عرب عامل تعويق اين نشست بوده را تكذيب و آن را ساختگي اعلام كرده است. تونس بروز اختلافات را دليل تصميم خود در تعويق اين اجلاس عنوان كرده بود.
در حالي كه منابع مطلع البيان احتمال دادند كه تونس بار ديگر براي جلوگيري از متفرق شدن اعراب و بروز اختلاف، ميزباني اين نشست را به عهده گيرد. احمد ماهر وزير امور خارجه مصر هم گفت: كشورش به شرط موافقت اكثريت مانع برگزاري اين نشست درتونس نخواهد شد.
سوريه كه وزير امور خارجه اش فاروق الشرع ديروز به قاهره و رياض سفر كرده مخالف برگزاري نشست در تونس است و خواستار برگزاري آن در قاهره شده است. برخي منابع از نقطه نظراتي مربوط به برگزاري نشست سران در قاهره اما به رياست تونس خبر مي دهند.
مبارك شب گذشته با شيخ زايد بن سلطان آل نهيان رئيس دولت امارات در گفتگوي تلفني در مورد اوضاع فعلي جهان عرب و رايزني هاي كنوني براي برگزاري نشست سران عرب تبادل نظر كرد.
منابع آگاه در قاهره نيز به البيان گفتند كه زمينه سازي براي برگزاري نشست سران كشورهاي عربستان، مصر، اردن، بحرين و احتمالا سوريه امروز در شرم الشيخ صورت گرفته است و به احتمال زياد اميرعبدالله، حسني مبارك، عبدالله دوم، حمد بن عيسي و بشار اسد امكان دستيابي به توافقي در مورد مكان و زمان نشست سران عرب را بررسي مي كنند.
به رغم اينكه احمد ماهر وزير امور خارجه مصر پيش از اين وجود طرحي براي برگزاري نشست پنج جانبه را تكذيب كرده بود اما وي ديروز برگزاري آن را بعيد ندانست و گفت: تماس ها و ديدارها عجيب نيست و رايزني ها به طور مستمر از طريق تماس ها و گفتگوها در جريان است.
مسوولين مصري اعلام كردند كه قرار است وليعهد عربستان و پادشاه اردن به طور جداگانه با مبارك ديدار و گفتگو كنند. خبرگزاري اردني "پترا" نيز گزارش داد عبدالله دوم پادشاه اين كشور امروز چهارشنبه در شرم الشيخ با حسني مبارك رئيس جمهور مصر مذاكراتي را در خصوص نحوه برگزاري فوري نشست سران عرب و ايجاد سازوكارهايي براي تضمين موفقيت اين نشست انجام خواهد داد.
شبكه خبري الجزيره نيز به نقل از منابع عربي از پيوستن بشار اسد رئيس جمهور سوريه به اين نشست در شرم الشيخ خبر داد.
منابعي در قاهره به روزنامه البيان گفتند كه احتمال مي رود كه نشست سران عرب با توجه به اصرار مقامات تونسي در اين كشور برگزار شود.
در حالي كه سوريه از برگزاري نشست سران عرب در قاهره حمايت كرده است، قطر در نقطه مقابل از برگزاري نشست در تونس جانبداري مي كند. امير قطر در گفتگوي تلفني با زين العابدين بن علي رئيس جمهور تونس حمايت خود را از ميزباني تونس اعلام كرده است. وزير امور خارجه مغرب نيز حق تونس را در ميزباني نشست سران عرب مورد تاكيد قرار داد.
مشخص نيست كه آيا كشورهاي ديگري نيز از اين گرايش يعني برگزاري نشست در تونس حمايت مي كند يا نه و اين همان مساله اي است كه ممكن است به محورجديد اختلافات در جهان عرب تبديل شود.
در اين حال يك مسوول سوري گفت: كشورش خواهان اصلاحات منطقه اي بر اساس معيارها و قوانين عربي است نه مبتني بر نظرات آمريكا. به گفته وي اختلافات در ديدگاه ها نبايد مانعي در مقابل برگزاري نشست سران عرب در تونس ايجاد مي كرد.
اما محمد بن عيسي وزير امور خارجه مغرب به شبكه العربيه گفت: در صورتي كه تونس به حق خود در برگزاري نشست در خاك خود اصرار داشته باشد نمي توان مكان برگزاري نشست را تغيير داد، اظهارات وي در نقطه مقابل اظهارات وزير امور خارجه سوريه ايراد شده است.
با اين حال وليعهد عربستان قرار است امروز در مسير سفر خود به اتريش در شرم الشيخ با حسني مبارك ديدار و گفتگو كند.
محور اين مذاكرات هم رايزني و نحوه مقدمه سازي براي برگزاري فوري نشست سران تا پيش از ماه آوريل است.
يك مقام سعودي نيز گفت: عربستان معتقد است كه برگزاري رايزنيهاي ويژه ميان مصر و تونس براي دستيابي به توافقي در مورد تاريخ و مكان برگزاري نشست ضروري است.
يك منبع ديپلماتيك بلندپايه عرب به فرانس پرس گفت: برگزاري نشست سران در مصر همچنان مستلزم تلاش زياد براي متقاعد كردن تونس و زين العابدين بن علي رئيس جمهور اين كشور است.
به گفته اين منبع، بر اساس اساسنامه و قوانين اتحاديه عرب نشست سران بايد به رياست تونس برگزار شود و برگزاري اين نشست جز با حضور بن علي امكان ندارد.
وي افزود: دستيابي به توافقي در مورد مكان برگزاري نشست تنها به عقب نشيني مصر يا تونس بستگي دارد.
اين منبع همچنين ماموريت عمرو موسي دبير كل اتحاديه عرب را كه قرار است به كشورهاي مغرب، الجزاير وتونس سفر كند، بسيار دشوار توصيف كرد.
سرويس بين الملل مهر _ نشست سران عرب با تصميم غيرمنتظره تونس به تعويق افتاد، اين نشست قرار بود دوشنبه و سه شنبه هفته جاري به ميزباني تونس برگزار شود.
نظر شما