به گزارش خبرنگار مهر در مشهد، محمد تقی مصباح یزدی ظهر امروز در همایش "تحولات بایسته در آموزشهای علوم اسلامی و انسانی" که در سالن همایشهای دفتر تبلیغات اسلامی مشهد برگزار شد، افزود: واجب ترین کار جهت حرکت در این مسیر تشکیل هسته آگاه و کار آمد است که برنامه ریزیهای موثر را به عهده داشته باشد.
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تحول را در یک معنا خروج علم از حالت جمود دانست و گفت: تحول در علوم امری طبیعی است و زمانی که مسئله ای طرح می شود پیشگامان آن علم پاسخی برای آن می یابند که آیندگان با مطالعات و تحقیقات بیشتر جوانب غیر یقینی آن را روشنتر می کنند و این جریان و حرکت طبیعی نیاز به بحث و بایسته ها ندارد.
مصباح یزدی با عنوان این مطلب که برخی علوم انسانی با اعتقادات ارتباط دارد لذا با ارزشهای اسلامی مرتبط است، ادامه داد: تجربه نشان داده است وقتی علوم انسانی جدای از منابع و علوم اسلامی بررسی شود گاهی نتایج نامطلوبی به بار می آورد لذا تحول در علوم اسلامی از جمله بایدها می شود.
موسس و رئیس موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی در خصوص تحول فقه اسلامی گفت: فقه اسلامی از ابتدا به این کیفیت نبوده و دستخوش تحولاتی شده است، تحولاتی که نیاز به تامل دارد و این مسیر گاه با موانعی برخورد می کند که آنها را به عنوان آسیبها باید شناخت و اعلام کرد.
وی به روشهای اخبارزدگی اشاره داشت و افزود: از گذشته تاکنون بزرگانی که مورد تقدیس بودند گرایشهای متفاوتی را در این زمینه داشتند که از آن جمله می توان به شیخ مفید و شیخ صدوق اشاره کرد و انتقادات شیخ مفید بر اعتقادات شیخ صدوق نمونه بارزی از نمونه اختلافات آنهاست.
مصباح یزدی تعصبات را از چالشهای مطرح در مسیر علم دانست و اظهار داشت: برخی به نوعی تعصب مبتلا هستند که باعث کند شد پیشرفت علم و اصطکاک نیروها می شوند به طوری که برآیند نیروها صفر می شود و این بر خلاف جریان قوی علم است.
وی بر تقویت عوامل اثباتی و اصلاح عوامل سلبی تاکید کرد و افزود: تحولاتی که در یک علم به وجود می آید مربوط به خود عالمان است و عوامل دیگر چندان اثری ندارد به طوریکه از زمان شیخ انصاری به بعد عوامل خارجی همچون سیاست خارجی، اثری بر تحولات نداشته و ذوق و تلاش و زحمت خود عالمان، منجر به تحول شده است.
مصباح یزدی تشجیع را در تقابل با آفت زدگی دانست و اظهار داشت: باید دانش پژوه را تشجیع کرد که بحثهای جدید مطرح کند البته منظور از این نوآوریها بدعت گذاری دینی نیست بلکه استفاده از نعمتهای الهی جهت بهره برداری بهتر است.
وی روش آموزشی آیت الله بروجردی را مجتهد پرور خواند و تصریح کرد: روش وی طرح بحث و بیان شقوق مختلف و باز کردن ریشه بحث و تحولات بود که بسیاری بر این شیوه اعتراض داشتند ولی این شیوه موجب رشد دانشجو است زیرا به تقویت قدرت تفکر و خلاقیت دانش پژوه و محقق می انجامد و حتی گاهی منشا تغییر برخی فتواها شده که به معنای بدعت در دین نیست.
مصباح یزدی وظایف علمی امروز جهان اسلام را مضاعف ارزیابی کرد و افزود: در گذشته شبهات وارد شده مکتوب بود و مخاطبان اندکی را در می گرفت اما امروز سایتهایی که در دسترس اکثر افراد هست به راحتی به طرح شهادت دینی می پردازد و افرادی با بودجه های کلان به تخریب اسلام همت گماشته اند که از آن جمله می توان به سایت "درفش کاویانی" اشاره کرد که تناقضات قرآنی را به هم می بافند.
وی به هوشیاری دشمنان اسلام اشاره کرد و افزود: دشمنان نقطه ای را هدف می گیرند که اگر سست شد کل اسلام زیر سئوال برود از جمله عصمت پیامبر(ص) و ائمه اطهار(ع) که با نفی آن تمام آیات و روایات و دعاها زیر سئوال می رود و حوزه با شرایط کنونی پاسخگوی همه این نیازها نیست.
مصباح یزدی حوزه ها را بخشی از سیستم آموزشی کل کشور خواند و اظهار داشت: کل سیستم آموزشی کشور نیازمند مهندسی فرهنگی است، فرهنگی که با باورها و ارزشهای مردم سر و کار دارد و اگر سیستم مورد بررسی قرار گیرد جایگاه حوزه و وظایف وی نیز مشخص می شود.
وی در بحث اخلاق افزود: یک مکتب اخلاقی که بر اساس معیارهای معتبر دنیا اخلاق را تصدیق کند، وجود ندارد به طوری که اخلاق پوزیتیویستی و لیبرال به شکل گسترده ای رواج یافته و هیچ وقت در عالم اسلام چنین فقره ای که در عرصه های مختلف این فرهنگ الحادی خود را نشان می دهد تا این اندازه وجود نداشته است.
مصباح یزدی تحول در محتوای دستگاه ها را الزامی خواند و گفت: همه این مسائل ضرورت تحول در محتوای آموزشی و پژوهشی را می رساند و اگر فقط واجبات و محرمات اکتفا شود در آینده همه مسئول خواهند بود.
وی تحولات فرهنگی را نقطه آغاز این حرکت مشخص کرد و تصریح کرد: ترسیم روش تحقیق صحیح علوم اسلامی، افزایش مواد تحقیق و تغییر ساختار باید در مراحل بعدی این حرکت مد نظر قرار گیرند.
مصباح یزدی زهد و تقوی و آشنایی به وضع جهان را در عامل اساسی دانست که باید در این مسیر مورد توجه قرار گیرد و افزود: تجربه نشان می دهد افرادی که با علم و تقوی در زمینه ای وارد نشدند مورد سوء استفاده قرار گرفتند و طعمه ای در دست شیاطین شدند لذا دانش پژوه باید در کنار تحصیل علم صحیح تقوی و آشنایی به علوم زمان و مسائل اجتماعی داشته باشد به طوریکه جامعه ای را که به آن وارد می شود، بشناسد.
نظر شما