محمدصادق مفتح در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص طرح هدفمند کردن یارانه ها گفت: طرح هدفمند کردن یارانه ها هم اکنون در دولت مطرح و در دست کار است؛ ضمن اینکه منطق جدی پشت این قضیه وجود دارد که توزیع یارانه ها به صورت غیرهدفمند، یک ظلم آشکار است.
معاون وزیر بازرگانی افزود: هم اکنون بیشترین میزان یارانه، به انرژی و نان تعلق می گیرد که عمدتا در این دو کالا به صورت غیرهدفمند توزیع می شود، با مرور این روش پرداختی یارانه ها مشخص می شود که چه ظلمی در حال تداوم در جامعه است.
وی با اشاره به ارائه یارانه های هنگفت به حاملهای انرژی، تصریح کرد: بنزین، گاز خانگی و برق سه کالایی هستند که دولت به آنها یارانه های کلانی تعلق می دهد؛ اما خانواده های با دهکهای بالا، مرفه و ثروتمند به دلیل بهره مندی از وسائل رفاهی بیشتر، حداقل چندین برابر اقشار آسیب پذیر از این یارانه استفاده می کنند.
مفتح ادامه داد: حتی در شرایط پلکانی کردن قیمت حاملهای انرژی، قسمت اعظم مبلغ مندرج در قبضها به صورت یارانه است و دولت متقبل می شود؛ بنابراین می توان گفت که در زمینه انرژی بیشترین ظلم به اقشار آسیب پذیر وارد می شود. بنابراین می توان گفت که هدفمند کردن یارانه یعنی اقشاری که مستحق دریافت یارانه نیستند، از جرگه یارانه بگیران حذف شوند و یارانه با سرانه بیشتری در اختیار اقشار آسیب پذیر قرار گیرد.
این مقام مسئول در وزارت بازرگانی افزود: در مورد نان نیز این قضیه صادق است، اگرچه مصرف نان میان اقشار آسیب پذیر و دهکهای بالای درآمدی مساوی است اما همین مساوی بودن مصرف با توجه به اختصاص یارانه ها یک ظلم بزرگ به شمار می آید؛ چراکه فردی که در دهکهای بالای درآمدی قرار دارد و مستحق دریافت یارانه نیست نیز در قضیه نان، یارانه ای معادل فردی که در اقشار پایین درآمدی است، دریافت می کند که این خود یک ظلم آشکار است.
به اعتقاد وی، اگر یارانه به صورت هدفمند میان اقشار مختلف مردم ارائه شود قطعا می توان گامی بزرگ در اقتصاد را به ثمر رساند.
مفتح گفت: در تمامی دنیا نیز به این شیوه عمل شده و شاید به جرات بتوان گفت که در دنیای امروز، تعداد کشورهایی که به صورت غیرهدفمند به توزیع یارانه می پردازند به تعداد انگشتان یک دست نیستند؛ این ظلم باید برطرف شود، البته هدفمند کردن یارانه ها برای هر کالایی راه مخصوص به خود را دارد؛ اما اصل مطلب این است که هدفمند کردن یارانه یک ضرورت و یک گام بزرگ در جهت عدالت اقتصادی و اجتماعی است که باید انجام شود.
موانع اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها
به گفته وی، به نظر می رسد که اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها نیازمند جسارت بزرگ در تصمیم گیری است و این همان موضوعی است که در مورد هدفمند کردن یارانه سوخت تکرار شد؛ در حالیکه چندین سال بود که در کشور ضرورت انجام چنین موضوعی حس می شد؛ اما هدفمند کردن آن و تصمیم گیری در خصوص آن یک جسارت مدیریتی نیاز داشت.
مفتح ادامه داد: مشاهده می شود که وقتی جسارت در مدیریت بود، این تصمیم اتخاذ و پیاده شد و به این ترتیب گام بزرگی به نفع کشور برداشتیم، به همین دلیل است که پرداخت یارانه به سایر کالاها هدفمند نشده؛ چراکه نیاز به جسارت بزرگی دارد.
طرح نقدی کردن یارانه ها ملعبه سیاسیون شده است
معاون وزیر بازرگانی با انتقاد از افرادی که مخالف پیاده سازی طرح هدفمند کردن یارانه ها و نقدی کردن آن هستند، گفت: طرح هدفمند کردن یارانه ها در قالب پرداخت نقدی یارانه در دولت مطرح شده اما با وجود اینکه هنوز جزئیات این طرح اعلام نشده تبدیل به یک ملعبه بازی سیاسی شده است.
وی خاطرنشان کرد: هنوز تصمیم دولت به روشنی اعلام نشده و راهکارها و ساز و کارها به درستی تعریف نشده است که جنجالی در محافل سیاسی به پا کرده اند تا از این موضوع بهره برداری سیاسی کنند.
مفتح گفت: به نظر می رسد که برخی افراد موضوع هدفمند کردن یارانه ها در دولت نهم را از دیدگاه سیاسی مورد بازبینی قرار می دهند و شاید در خصوص عدم موفقیت طرحهای دولتهای گذشته برای هدفمند کردن یارانه ها نیز به این دلیل به نتیجه نرسیده که مدیران از تبعات سیاسی آن می گریخته و این امر جسارت را از مدیران قبلی ربوده بود.
وی ابزار امیدواری کرد که هدفمند کردن یارانه تمامی کالاها با جسارتهای مدیریتی صورت گیرد.
مدیریت گذار پشتیبان موفقیت هدفمند کردن یارانه ها
همچنین شجاع الدین بازرگانی، معاون پشتیبانی و امور مجلس وزیر بازرگانی نیز در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: طرحی برای هدفمند کردن یارانه ها در کمیته راهبردی دولت مطرح شده؛ این درحالی است که هدفمند کردن یارانه ها به این مفهوم است که یارانه ها را از بخشهای غیرنیازمند دریافت کرده و به بخشهای نیازمند جامعه ارائه دهیم.
وی افزود: تمامی کشورها نیز این تجربه را داشته اند؛ اما نکته حائز اهمیت در این موضوع چگونگی مدیریت دوره گذار است به این معنا که باید آثار وضعی آزاد شدن یارانه ها را در هر بخش مورد نگرش قرار داد و تبعات آنرا به درستی محاسبه کرد.
بازرگانی تصریح کرد: آزاد شدن یارانه ها در مواردی می تواند آثار تورمی و افزایش قیمت داشته باشد؛ بعنوان مثال در بخش یارانه های انرژی، امروز اگر یارانه حاملهای انرژی آزاد شود، حتما اثر وضعی افزایش قیمت را در پی خواهد داشت. نمی شود این دوره گذار را بدون برنامه دنبال کرد.
وی افزود: بر این اساس، کارگروهی در دولت تشکیل شده و مشغول کار بر روی این قضیه است. اما در این میان یکی از ایده ها، نقدی کردن یارانه ها است.
4 سناریو برای هدفمند کردن یارانه ها
بازرگانی افزود: آزاد کردن یارانه ها در بسیاری از کشورها رخ داده اما چند سناریو در این خصوص مطرح است و آن اینکه اساسا آیا یارانه پرداخت کنیم یا خیر؟ به چه اقشاری این یارانه ها تعلق گیرد؟ آیا یارانه به صورت نقدی پرداخت شود یا غیرنقدی اختصاص یابد؟ اساسا یارانه نقدی را معطوف به بحث بهداشت و درمان آموزش کنیم یا سایر روشها را نیز در نظر گیرم. اینها روشهایی هستند که مطرح است.
وی تصریح کرد: به هرحال وزارت بازرگانی در این مسائل ایده های خود را مطرح کرده است.
نظر شما