به گزارش خبرنگار مهر، خبرگزاری فرانسه اعلام کرد شصت و یکمین جشنواره فیلم کن از امروز چهارشنبه آغاز میشود و برای 12 روز آنچه در شهر ساحلی ریورا حرف اصلی را میزند، نمایش فیلمها، برپایی مهمانیها و تبلیغات است، اما جشنواره امسال که تا روز 25 مه (پنجم خرداد) ادامه دارد، بخشی را نیز به یادآوری وقایع 40 سال پیش اختصاص داده است.
چهار دهه پیش در حالی که 9 روز از جشنواره کن گذشته بود، ژان ـ لوک گدار فیلمساز محبوب آن سالها با گرفتن پرده مخملی سالن نمایش مانع از پخش فیلم کارلوس سائورا اسپانیایی شد و مونیکا ویتی، ترنس یانگ، رومن پولانسکی و لویی مال نیز به هواداری از عضویت در هیئت داوران استعفا کردند.
گدار و فرانسوا تروفو که غولهای آن زمان سینمای موج نو فرانسه بودند، به کن رفتند تا در کنار صدها چهره سینمایی دیگر در حمایت از دانشجویان و کارگران اعتصابکننده جشنواره را متوقف کنند. روز بعد (19 مه)، روبر فاور لو بره رئیس جشنواره اعلام کرد دوره 21 به پایان رسیده و همه با ناراحتی به خانه بازگشتند.
جشنواره کن در حالی تعطیل شد که موج اعتراضها سراسر کشور را فراگرفته بود و حدود 10 هزار کارگر دست از کار کشیده بودند. روزنامه لو پاریسین نوشت: جشنواره کن مرد. یک جنایت صورت گرفت. جشنواره کن امسال بخش بزرگداشت "1968: 40 سال بعد" را به نمایش تعدادی از فیلمهایی اختصاص داده که در نتیجه آشفتگیهای سیاسی آن سال فرصت نمایش پیدا نکردند.
یکی از این فیلمها Peppermint Frappe سائورا با بازی جرالد چاپلین جوان است و چهار فیلم "13 روز در فرانسه" کلود للوش، "آنا کارنینا" الکساندر زارخی، "مردن در طول یک روز" پیتر کالینسن و "24 ساعت از زندگی یک زن" دومینیک دلوش دیگر فیلمهای این بخش هستند.
بیتردید وقایع سال 1968 بر دنیای سینما تاثیر شگرف داشت. تاد مکارتی منتقد ارشد نشریه معتبر ورایتی در مقالهای که این هفته منتشر شد، از آن سال به عنوان "رنسانس در میان شورش" و "بهترین" رویداد دوران یاد کرد که "به شکلی بیسابقه میان آنچه در دنیا اتفاق میافتاد و آنچه روی پرده میدیدیم، حسی از همزیستی وجود داشت."
1968 با فیلمهای "کالت" مانند "2001: یک اودیسه فضایی" استنلی کوبریک، "بچه رزماری" رومن پولانسکی، "پتولیا" ریچارد لستر، "بل دو ژور" لوئیس بونوئل و "ماجرای تامس کراون" نورمن جویسن، سال بهشت علاقهمندان سینما و در عین حال سال نقطه عطف در سینما بود.
پرفروشترین فیلم آن سال فیلم قاعدهشکن "فارغالتحصیل" به کارگردانی مایک نیکولز با بازی داستین هافمن بود و آثاری فراموشنشدنی چون "زیر دریایی زرد" جرج دانینگ، "خاطرات عقبماندگی" توماس گوتییرس آلیا، "اگر..." لینزی اندرسن و "شب مردگان زنده" جرج رومرو نیز در گیشه بسیار موفق بودند.
سینتیا لیتلتن از ورایتی نوشت: بازنگری آن دوران نشان میدهد سال 1968 نه تنها نقطه عطف دنیای رسانه و سرگرمی، بلکه نقطه عطف تاریخ دنیا نیز بود؛ سالی که جنبش فرهنگ متقابل countercultural انگشت خود را به سوی قدرت و قراردادهای اجتماعی نشانه گرفت.
یکی از مهمترین رویدادهای جشنواره کن 61 نمایش فیلم کمتر دیده شده و سه ساعت و نیمه "نقاط عطف" به کارگردانی رابرت کریمر فیلمساز مستقل و افسانهای آمریکاست که در 1975 ساخته شد و از آن به عنوان نمادی از جنبش فرهنگ متقابل آمریکا در سالهای 1960 و 1970یاد میشود.
فیلم کریمر که ساخت آن چند سال طول کشید، در شرایطی ساخته شد که جنگ ویتنام ادامه داشت. داستان "نقاط عطف" درباره آمریکاییهای جوان است که در دوران تغییرات چشمگیر در سراسر دنیا، نقش جهانی واشینگتن و ارزشهای ملی را زیر سئوال میبرند. جالب اینکه فیلم کریمر در بخش دوهفته کارگردانان کن امسال نمایش داده میشود که خود از فرزندان سال 1968 است.
تا پیش از آن کن تا حدی به المپیک سینمایی شبیه بود، رقابتی ملی که هر کشور فیلم خود را انتخاب می کرد و پیش از نمایش هر فیلم سرود ملی آن کشور نواخته میشد. اما پس از آنکه گدار و رفقایش کن 1968 را متوقف کردند، سازمان کارگردانان فرانسه تشکیل شد و فیلمسازان خشمگین فرانسوی کنترل مسائل را به دست گرفتند.
این سازمان بخش دوهفته کارگردانان را با هدف دمیدن هوایی تازه به سینما راه انداخت. دلو از موسسان این بخش گفت: هدف ما توجه بیشتر به آثار مستقل بود. موسسان بخش دوهفته کارگردانان به یاد میآورند که با فیلمسازان تماس میگرفتند و میگفتند: فیلم تو برای کن انتخاب نشد. بیا در بخش دوهفته کارگردانان. نه هیئت داوران هست نه جایزه، اما تا دلت بخواهد خوره سینما هست.
و این فرمول موفق بود. در جشنواره کن 1972 با نمایش فیلم "زندگی خانوادگی" در بخش دوهفته کارگردانان کن لوچ بریتانیایی از گمنامی درآمد. دو سال بعد، "خیابانهای پائین شهر" مارتین اسکورسیزی تازهکار و بعدها "امپراتوری احساس" ناگیسا اوشیما در این بخش پخش شد.
از جمله کارگردانان حاضر در بخش دوهفته کارگردانان میتوان به جیم جارموش، سوفیا کوپولا، اسپایک لی، برادران تاویانی و برادران داردن اشاره کرد. امسال این بخش با مستند 15×40 چهلمین سال خود را جشن میگیرد. این فیلم شامل گفتگوهایی با حدود 30 فیلمساز از جمله میشائل هانکه، استفن فریرز، تئو آنجلوپولوس و آتوم اگویان درباره تاریخچه این بخش است.
نظر شما