سپهر پرونده هسته ای در انتظار طلوع دیپلماسی پارلمانی

گزارش ماه می البرادعی از آخرین وضعیت فنی-حقوقی موضوع فعالیت های هسته ای ایران در حالی منتشر شد که بسیاری از صاحبنظران و رصدکنندگان موضوع هسته ای ایران آن را گزارشی دوپهلو و متمایل به منفی توصیف کردند. 

اما این گمانه ها وقتی رنگ جدی به خود گرفت که دکتر علی لاریجانی، مسئول سابق پرونده هسته ای و رئیس موقت امروز مجلس هشتم در اولین روز کاری مجلس جدید صریحا به موضع گیری در خصوص گزارش البرادعی پرداخت و این گزارش را بیشتر دارای "صبغه رسانه ای" خواند واعلام کرد : " ‌اگر گزارشهای دوپهلوی آژانس ادامه یابد، مجلس حتما در خصوص پرونده هسته‌ای و نحوه همکاری با آژانس تصمیم‌گیری می‌کند".

هشدارصریح و قاطع دکتر لاریجانی در اولین روز کاری مجلس هشتم را می توان طلایه ورود تمام عیار مجلس هشتم به مدیریت کلان موضوع هسته ای و آغاز نوع جدیدی از "دیپلماسی پارلمانی" در این عرصه فرض کرد.

 این نکته قابل توجه است که یکی از گلایه های برخی از نمایندگان مجلس هفتم عدم ورود کامل و تمام عیار پارلمان به موضوع حساس و سرنوشت ساز "هسته ای" بود که می توان انتظار داشت که ورود فوری مجلس هشتم به موضوع هسته ای- با مدیریت فردی که قریب به سه سال مدیریت کلان و استراتژیک پرونده هسته ای را برعهده داشته است-پیامدها و آثار ملموس و زود هنگامی را داشته باشد. اظهار تمایل رسمی اتحادیه اروپا برای گفتگو با مجلس هشتم را جزو همین پیامدهای زودهنگام می توان توصیف کرد.

انتظار می رود ورود فعالانه و صریح لاریجانی به مدیریت موضوع هسته ای با حمایت اکثریت نمایندگان تازه نفس مجلس هشتم( از همه طیف ها) هم مواجه شود که این حمایت قطعا وزن دیپلماسی پارلمانی را در رویدادهای آینده پرونده هسته ای افزایش خواهد داد. یکی از توقعاتی که باعث شد نمایندگان مجلس هشتم به ریاست لاریجانی ابزار تمایل کنند دغدغه افزایش شأن و جایگاه پارلمان در تصمیم گیری های کلان کشور بود و به نظر می رسد لاریجانی در اولین گام به این توقع نیز پاسخ مطلوبی داده است.

شرایط جدید پرونده هسته ای را می توان بسیار ظریف و حساس توصیف کرد. ارائه متقابل بسته پیشنهادی ایران به 1+5 و بسته مشوقهای غرب به ایران، افزایش تدریجی گفتمان "اتهامات ادعایی-اتهامی" در گزارشهای آژانس، تهدیدات مکرر آمریکا و  رژیم صهیونیستی، انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا و ...همه و همه مولفه هایی هستند که پیچیدگی خاصی در سپهر پرونده هسته ای ایجاد کرده اند و این پیچیدگی ها، نیاز به بسیج همه امکانات و ظرفیتهای رسانه ای- سیاسی کشور و اتحاد کامل دولت و مجلس را دارد.

واقعیت این است که  اگر ایران پیش از این سیاستی روشن و نسبتا ساده در قبال آژانس بین المللی انرژی اتمی و گزارشهای البرادعی داشت، امروز تعامل و ارتباط با آژانس به دلیل شرایط جدید، نیازمند طراحی جدیدی است و مجلس و دولت باید این طراحی جدید را با تعامل یکدیگر مهندسی و تدوین کنند و شاید این مهمترین اولویت مدیریت پرونده هسته ای در شرایط فعلی باشد.