به گزارش خبرنگار مهر، داودنژاد فعالیت سینمایی را به عنوان نویسنده با همکاری در نگارش فیلمنامه "عطش" به کارگردانی ایرج قادری آغاز کرد و نخستین تجربه سینمایی خود را به عنوان کارگردان در سال 1354 با نام "شاهرگ" ثبت کرد.
وی علاوه بر کارگردانی به عنوان فیلمنامه نویس و تهیه‌کننده هم در سینمای ایران فعالیت کرده و کارنامه 16 فیلمی او با ساخت سه فیلم در سینمای قبل از انقلاب و 13 فیلم در سال‌های پس از انقلاب تکمیل می‌شود. در آثار این فیلمساز نسبتاً پرکار که ترکیبی از سینمای بدنه و گیشه و گاه فیلم‌هایی شگفتی‌ساز هستند، حضور جمعی خانواده‌اش در تخصص‌های مختلف و البته رویکرد به نوعی کمدی هجو گونه حرف اول را می‌زند.
علیرضا داودنژاد پشت صحنه فیلم "هوو"
داودنژاد به جز آثار خود در نگارش فیلمنامه‌هایی چون "در محاصره"،"مزدوران"، "تاراج"، "گردباد"، "عروس"، "طوطیا" و "دختری در قفس" نیز همکاری داشته و در حال حاضر مجری طرح جدیدترین فیلم سینمایی بهرام بیضایی با نام "ما همه خوابیم" است.
"نازنین"، "شاهرگ" و"قدغن" آثار قبل از انقلاب این فیلمساز هستند. دو فیلم اول بر اساس فیلمنامه‌های مشترک با رضا عطایی در سال 1354 و فیلم سوم بر اساس فیلمنامه‌ای مشترک با ایرج مطلبی در سال 1357 ساخته شدند. فیلم‌هایی که در عین وامداری به مضامین رایج در سینمای آن دوران نگاه خاص داودنژاد را برجسته کردند و بخصوص "نازنین" به عنوان فیلمی متفاوت از یک فیلمساز جوان در ذهن همه ماند.
"جایزه" بر اساس فیلمنامه‌ای مشترک با ابراهیم مکی در سال 1361 ساخته شد. فیلمی که با حضور علی نصیریان در نقش یک کارمند آموزش و پرورش که به برنده یک هواپیمای دو موتوره می‌شود و به شهر می‌آید، یادآور حضور خاص این بازیگر در نقش آدم‌های حاشیه ای جامعه است که از مهاجرت لطمه می‌بینند. استیصال و بهم ریختگی مرد وقتی حیثیت خود و خانواده‌اش را بربادرفته می‌بیند، عواقب آشنای مهاجرت و مدرنیته را در مدلی اینجایی ترسیم می‌کند.
"خانه عنکبوت" بر اساس فیلمنامه‌ای مشترک با مسعود بهنود در سال 1362 ساخته شد. حضور جمشید مشایخی، عزت‌الله انتظامی، داود رشیدی و محمدرضا داودنژاد در فیلمی با موضوعی سیاست زده، به نوعی متفاوت از دیگر آثار این فیلمساز و بیشتر متأثر از فضای موجود در جامعه است. در کشاکش حمله نظامی طبس چهار وابسته نظام سابق در ویلایی انتظار کودتا را می‌کشند و هر کدام در موقعیتی شکست خورده از ترس گرفتاری به جان هم افتاده و یکدیگر را از پا در می‌آورند.
"بی‌پناه" بر اساس فیلمنامه‌ای از خودش در سال 1365 ساخته شد. این فیلم تأثیری مستقیم از ملودرام‌های دهه شصت گرفت و البته حضوری تأثیرگذار از فریماه فرجامی و عبدالرضا اکبری را ثبت کرد. فیلم داستان کشمکش‌های زنی است میان شوهر سابق معتاد و همسر جدیدش که مأمور کمیته است. در ادامه هم به نوعی تصویر تخت و مثبت یک مأمور کمیته با بازی عبدالرضا اکبری تثبیت می‌کند.
"نیاز" بر اساس فیلمنامه‌ای مشترک با علی‌اکبر قاضی نظام در سال 1370 ساخته شد و نقطه عطف و تکرار نشدنی کارنامه داودنژاد لقب گرفت. فیلم رابطه و تقابل دو نوجوان را برای به دست آوردن کار در یک چاپخانه به گونه‌ای تأثیرگذار ترسیم می‌کند. در نهایت آنچه از ورای تلخی این رئالیسم اجتماعی قابل ردیابی است چیدمان شرایطی است که آدم‌ها را مقابل هم قرار می‌دهد.
پایان نمادین فیلم هنگامی که علی به نفع رقیبش از کار در چاپخانه انصراف می‌دهد و به پاک کردن علم مراسم عزاداری امام حسین (ع) می‌پردازد، نوعی از شاعرانگی و مفهوم گرایی به فیلم می‌بخشد که خالصانه است. بی‌شک اگر این فیلم امروز ساخته می‌شد زیر عنوان سنگین فیلم معناگرا بسیاری از مفاهیم انسانی آن دیده نمی شد.
شهره لرستانی با بازی در این فیلم اولین گام خود را در سینمای حرفه‌ای محکم برداشت و حضوری خاطره انگیز از خود باقی گذاشت. "نیاز" موفق به دریافت پروانه طلایی و دیپلم افتخار بهترین کارگردانی و فیلمنامه از هفتمین جشنواره فیلم کودک و نوجوان در سال 70، سیمرغ بلورین بهترین فیلم از جشنواره دهم فجر در سال 70 و جایزه ویژه هیئت داوران، جوایز نقدی بهترین فیلم و کارگردانی و ... از جشنواره سه قاره نانت در سال 71 شد.
"خلع سلاح" بر اساس فیلمنامه‌ای از خودش در سال 1373 ساخته شد. فیلمی که با وامداری به تاریخ معاصر و واقعه کشف حجاب به شکلگیری رابطه عاطفی میان یک رهبر نهضت آزادی نسوان و معاون فرماندار روستایی دورافتاده می‌پردازد. محمدرضا داودنژاد برادر این فیلمساز همچنان به عنوان یکی از بازیگران ثابت در این فیلم هم حضور دارد که ادامه منطقی فیلم‌های به نظر نمی‌آید.
هشت پا
"عاشقانه" بر اساس فیلمنامه‌ای مشترک با محمد آفریده و اسماعیل رحیم‌زاده در سال 1374 ساخته شد. فیلمی که با انتخاب زوج جوان و ناآشنا بهاره رهنما و پیمان قاسمخانی حضوری خاص را از آنها ثبت کرد که بعدها هر دو بدل به چهره‌های شناخته شده عرصه بازیگری و فیلمنامه نویسی شدند. خسرو شکیبایی، سهیلا رضوی و محمدرضا داودنژاد از دیگر بازیگران این فیلم تلخ با فضا و حال و هوای خاص هستند.
فیلم فضای تلخ یک رابطه عاطفی تو در تو را با امتیاز تازه بودن در زمان خودش محور قرار می‌دهد. عشق هوس‌آلود یک مرد پولدار به غزال؛ دختر جوان مباشرش که نامزد دارد و این رابطه غلط نامزد و مرد را مقابل هم قرار می‌دهد. سکانسی که مرد، نامزد غزال را از بالای برج آویزان می‌کند تا چشمش را بترساند تأثیر خاص خود را در زمانی داشت که هنوز قبح دو زنه‌گی مردان و مثلث عشقی مانند امروز در سینما و جامعه از بین نرفته بود.
"مصائب شیرین" بر اساس فیلمنامه‌ای از خودش در سال 1377 ساخته شد. فیلمی با حضور اعضای فامیل داودنژاد که به عشق دوران نوجوانی بین یک دختر و پسر می‌پردازد. موضع گیری‌های تند خانواده‌ها که آنها را به جان هم انداخته با میانجیگری یک دوست مشترک منجر به کمرنگ شدن سخت گیری‌ها می‌شود.
"بهشت از آن تو" با فیلمنامه‌ای از خودش در سال 1379 ساخته شد. فیلم می‌تواند پیام مستقیم کارگردان برای پناه بردن به آغوش طبیعت و زندگی بهتر و بی‌دغدغه‌تر را بر بستری کمرنگ از درام، جذاب روایت کند و در این میان حضور مهتاب کرامتی را که آن زمان به شناخته شدگی امروز نبود در کنار تجربه بازیگری علی واجدسمیعی، تهیه کننده سینما مورد توجه مخاطب قرار دهد. موسیقی و ترانه‌های فیلم هم توانست با فضای کلی فیلم همخوانی پیدا کرده و تأثیرگذاری آن را بیشتر کند.
"بچه‌های بد" با فیلمنامه‌ای مشترک با پسرش رضا داودنژاد در سال 1379 ساخته شد. فیلمی جوانانه درباره همراهی اتفاقی دو دوست قدیمی که آنها را در مسیری غیرقابل پیش بینی با یک دختر جوان قرار می‌دهد که شخصیتی عجیب و مبهم دارد. نسخه به نمایش درآمده فیلم بسیار مدیون شیوه تدوین متفاطع مصطفی خرقه‌پوش، تدوینگر فیلم بود که ساختار خطی قصه را به هم ریخت و از این شیوه لایه‌هایی جدید را به فیلم الحاق کرد. حضور یک دختر جوان با سر تراشیده بدون حجاب هم از موارد خاص فیلم بود که به حاشیه‌های آن افزود.
"ملاقات با طوطی" بر اساس فیلمنامه‌ای از خودش در سال 1382 ساخته شد. یکی از دوگانه غریب کارنامه داودنژاد که از حضور بازیگران چهره و حرفه‌ای سینمای ایران در فیلمنامه‌ای هجوگون و نامتعارف بهره می‌برد. محمدرضا فروتن، مهتاب کرامتی، میترا حجار، مرجان شیرمحمدی، ماهایا پطروسیان و ایرج نوذری از بازیگرانی هستند که در قصه‌ای غریب از توطئه و اعدام و آدم‌ربایی گرد هم می‌آیند. شکلگیری گروه‌های زنانه که برای حل مشکلات دست به عملیات انتخاری و غیرقابل پیش بینی می‌زنند از دیگر نکات این فیلم است که در دل پیچیدگی‌های متظاهرانه‌اش چیزی برای ارائه ندارد.
"هشت پا" با فیلمنامه‌ای از خودش به فاصله یک سال بعد در 1383 ساخته شد. فیلمی که مانند فیلم قبل از حضور بازیگرانی چون محمدرضا فروتن، مهتاب کرامتی، ویشکا آسایش، احمد نجفی، آتنه فقیه نصیری و ... بهره می‌برد و ماجراهای سه زن را پی می‌گیرد که با تشکیل یک شرکت تجاری اقدام به اختلاس از یک موسسه اعتباری می‌کنند.
"هوو" با فیلمنامه‌ای از خودش در سال 1384 ساخته شد. فیلم با محور قرار دادن تقابل سنت و مدرنیسم در معضل دو زنه‌گی مردان، نگاهی تا حدی تازه به رابطه‌های این چنینی دارد. بخصوص حضور رضا عطاران در فیلم موجب می‌شود جنسی خاص از شوخی و کمدی وارد کار شود که سطح این ساخته داودنژاد را از دو فیلم متأخرش متمایز می‌کند. رضا عطاران، مریم کاویانی، علی صادقی و رضا و محمدرضا داودنژاد از بازیگران این فیلم هستند. "هوو" نوروز 85 در سینماهای تهران و شهرستان‌ها اکران شد.
پوستر فیلم "تیغ‌زن"
"تیغ‌زن" جدیدترین اثر این فیلمساز است که نویسندگی آن را هم بر عهده داشته و در سال 1386 ساخته شده است. فیلم داستان دختر و پسری است که یکدیگر را دوست داشتند و پس از 20 سال همدیگر را در حالی می‌بینند که دلبستگی آنها نسبت به گذشته تفاوت کرده، اینک دختر عاشق سگ‌هایش است و پسر عاشق ماشین. در این فیلم رضا عطاران، لادن مستوفی، رضا داودنژاد، علی صادقی، مهرداد نوذری، کورش موثقی، فرزانه ارسطو و ... بازی می‌کنند.
از عوامل تولید "تیغ‌زن" که در شمال فیلمبرداری شده می‌توان به جمشید الوندی مدیر فیلمبرداری، مهدی سعیدی طراح لباس و صحنه، جهانگیر میرشکاری صدابردار و نگین ریحانی طراح چهره پردازی اشاره کرد. "تیغ زن" از چهارشنبه 22 خرداد در گروه سینمایی قدس جایگزین فیلم "دایره زنگی" شده است.
نظر شما