ویلیام چیتیک مولوی‌شناس برجسته آمریکایی در حاشیه مراسم بزرگداشت خود در انجمن آثار و مفاخر فرهنگی در گفتگویی کوتاه با خبرنگار مهر گفت : قصد من طی این سالها ارائه تصویرى محکم از سرچشمهها، شرایط پیدایش، رشد و نضج عرفان اسلامى بوده است.
وی افزود: من در جای جای آثارم و نوشتههاى خود، عرفان را بخشى جدایىناپذیر و لاینفک از اسلام مىدانم و به طرق مختلف، نظر مخالفان را با استدلال و برهان محکم رد مىکنم و نیز با بیانى قوى و مستند به متون دینى، به جایگاه و اهمیت شریعت صحه گذاشته‌ام.
چیتیک بر این باور است که بدون وفادارى به احکام اسلامى و عمل به دستورات شرع مقدس، نمىتوان در سیر الى الله و در مسیر کمال، به پیشرفتى نایل شد.
وی همچنین گفت: حقیقت خدا، چنان است که هیچ چیز را یاراى مقایسه با آن نیست و در واقع اغیار معدوم هستند. به طور کلى، تمامى پیامبران فرستاده شدند تا رحمت و هدایت را به مردمان برسانند، زیرا بدون هدایت وحیانى، مردم در جهل و وهم سرگردان و آواره شده، در امور باطل و غیرحقیقى غرق مىگردند.
چیتیک همچنین بر این نکته تأکید کرد که نزد بزرگان عرفان، شرط اصلى براى رسیدن به عشق حقیقى و وصول به کمال مقصود، همانا داشتن استعداد و توانایى یک سو نگریستن و یکسان دیدن است؛ ولى این امر، مستلزم آن است که ما به راستى از روى یقین، به نقایص وجودى و محدودیتهاى قواى ادراکى خودمان به عنوان یک مخلوق، پى ببریم.
ویلیام چیتیک در سال 1943میلادی(1322شمسی) در شهر میل فورد، از توابع ایالت کنتیکت آمریکا در خانوادهاى با مذهب پروتستان دیده به جهان گشود. دوران دبیرستان را در زادگاه خویش سپرى کرد و بعد از گذراندن این مقطع تحصیلى، وارد دانشگاه شد و در رشته تاریخ در کالج وستر به اخذ مدرک کارشناسى نایل آمد و چون احساس کرد مطالعات تاریخى در خصوص مشرق زمین و خاورمیانه، نیاز مبرمى به دانستن زبان عربى دارد، براى فراگیرى آن به سرزمین لبنان مهاجرت کرد و در دانشگاه آمریکایى بیروت تحصیلات خویش را پى گرفت.
وى در اثناى این مطالعات، به عرفان اسلامى علاقمند گشت و بعد از آشنایى با دکتر سید حسین نصر و حضور در جلسات او، اشتیاقش شدت یافت. بعد از بازگشت به آمریکا، براى آشنایى با عرفان شرقى، کتاب مثنوى را که به زبان انگلیسى ترجمه شده بود، مطالعه کرد و محصول این تلاش را در اختیار سایر علاقمندان قرار داد. شور زایدالوصف او براى آموختن عرفان ناب اسلامى موجب شد به ایران بیاید و در رشته ادبیات دانشگاه تهران مشغول تحصیل شود. مدت اقامت او در ایران، 12 سال به درازا کشید. چیتیک پس از اخذ درجه دکترا در زبان و ادبیات فارسى از دانشگاه تهران در سال 1353شمسی در دانشگاه صنعتى شریف به تدریس علوم انسانى مشغول شد.
وى در طول تحصیل، با دانشوران و ادیبانى چون جلالالدین همایى و استاد سید جلالالدین آشتیانى مأنوس گردید؛ اما کار اساسى وى با دکتر سید حسین نصر در موضوع فلسفه و معارف اسلامى بود. پس از تأسیس انجمن فلسفه، وى نزد هانرى کربن به فراگیرى عرفان و تصوف پرداخت.
ویلیام چیتیک که هم اکنون در دانشگاه ایالتى نیویورک، در شهر استونى بروک، استاد گروه مطالعات تطبیقى ادیان است، به زبان فارسى و عربى و متون کلاسیک عرفانى این دو زبان تسلط کامل دارد.
ویلیام چیتیک در آثار خود تلاش کرده قواعد سلوک در عرفان نظرى و عملى را در قرآن و سنت بجوید. او معتقد است مقامات معنوى به دست آمده از راه کشف و شهود، با مباحث برهانى تناقض ندارد.
مجموعه تألیفات چیتیک، اعم از ترجمه شده و ترجمه نشده، عبارتند از: درآمدى بر تصوف و عرفان اسلامى، عوالم خیال ابن عربى و مسئله کثرت دینى، راه عرفانى عشق، آموزه صوفیانه مولوى، نقد النصوص، فى شرح نقش النصوص عبدالرحمن جامى، برگزیده آثار ائمه شیعه (منتخبى که علامه طباطبایى فراهم آورده بود)، ترجمه و شرح لمعات فخرالدین عراقى، ایمان و عقل در اسلام، تجلى حق درباره اصول جهانشناسى ابن عربى، درباره خودشناسى در فلسفه بابا افضل کاشانى، سیماى اسلام در کلیات جهان بینى اسلامى، معرفت و عرفان، ترجمه صحیفه سجادیه به زبان انگلیسى با مقدمهاى مشروح با عنوان زبور اسلام، آموزههاى صوفیانه مولوى.
نظر شما