به گزارش خبرنگار مهر، محمدرضا قانون پرور - استاد ایرانی دانشگاه تگزاس آمریکا - عصر دیروز در حاشیه نشست نقد و بررسی رمان "بیوتن" نوشته رضا امیرخانی، در سخنانی با اشاره به میزان آشنایی غرب با ادبیات و مفاخر ادبی ایران، گفت: غربی ها با آثار فردوسی، سعدی، حافظ، نظامی، خیام، عطار و مولانا آشنایی نسبتاً خوبی دارند. در 20 تا 25 سال گذشته مولانا پرفروش ترین شاعر آمریکا بوده و حتی از مهم ترین شاعران انگلیسی زبان پرفروش تر است اما اینکه فهم و برداشت آنها از آثار مولانا چیست مطلب جدایی است.
هوشنگ مرادی کرمانی در کنار قانون پرور و همسرش (قانون پرور اخیراً آثار مرادی کرمانی را غیر جدی خوانده بود)
وی در ادامه به وضعیت ادبیات معاصر ایران در غرب پرداخت و افزود: ادبیاتی که از زبان هایی مانند فارسی به انگلیسی ترجمه می شود، معمولاً ادبیات جدی آن زبان است و این گونه ادبیات هم به طور متعارف مخاطب زیادی ندارد. حتی در خود آمریکا آثار نویسنده ای جدی مانند ارنست همینگوی بیشتر در سطح دانشگاه ها مطرح است و در واقع کتاب های او از دوره دبیرستان به عنوان مطالب درسی تدریس می شود و شاید به همین خاطر است که برای بسیاری از آمریکایی ها شناخته شده است. سلینجر و مارک تواین هم نمونه های دیگری از این نوع نویسندگان اند که شناخته شده هستند ولی بسیاری از نویسندگان مطرحی هم در این میان ناشناخته مانده اند.
قانون پرور اضافه کرد: با توجه به اینکه برخی آثار جدی ادبیات فارسی هم ترجمه شده، می توان گفت که این نوع آثار مخاطب محدودی دارند و خوانندگان آنها معمولا کسانی هستند که می خواهند چیزهایی درباره غیر از آمریکا، غیر از غرب و درباره خاورمیانه بدانند. پس این ادبیات جهانی نمی شود و کار ادبیات هم به هیچ وجه جهانی شدن نیست. حتی اگر شما آماری بگیرید از فارغ التحصیلان رشته ادبیات انگلیسی دانشگاه های آمریکا، به این نتیجه می رسید که درصد کمی از آنها اسم نویسنده مطرحی مانند جیمز جویس را شنیده اند و درصد کمتری از آنها آثار او را خوانده اند.
استاد ایرانی دانشگاه های آمریکا گفت: کتاب جدی ادبی هیچ وقت میلیون ها فروش نمی رود؛ در این میان کسانی می پرسند پس چگونه است که رمان خالد حسینی (بادبادک باز) این همه پرفروش شد؟ در پاسخ باید گفت که اولاً این کتاب به زبان انگلیسی نوشته شده و ثانیا زبان بسیار روان و خوبی دارد و در وهله بعد هم چند ویراستار خوب داشته است. دیگر اینکه دنیایی که در این داستان برای یک آدم غربی تصویر شده، دنیای عجیب و غریبی است و هر خواننده ای دلش می خواهد با آن آشنا شود. این رمان اثر سرگرم کننده ای هم هست و به همین دلیل هالیوود آن را فیلم کرد و قرار است کتاب دوم خالد حسینی را هم به فیلم برگردانند.
مترجم آثاری مانند سووشون، فال خون، قصه های سبلان و... تاکید کرد: آثاری که از زبان فارسی چه در حوزه شعر و چه در حوزه نثر ترجمه کرده ایم، خیلی زیاد نیست و فهرست آنها به بیشتر از سه صفحه و نیم نمی رسد. تنها کتابی هم که می توان گفت خودش بدون واسطه دانشگاه های آمریکایی به میان مردم این کشور رفته، "بوف کور" (صادق هدایت) بوده است. بعد از بوف کور، رمان "سووشون" (سیمین دانشور) در آمریکا خوب خوانده می شود که با ترجمه من در سال 1989 منتشر شد و هنوز هم زیر چاپ است.
قانون پرور گفت: اولین قدمی که باید برداشته شود این است که کتاب ها می بایست حجیم تر شوند و دوم اینکه از گلچین ها کمتر استفاده شود. آثار نویسندگان را باید به صورت فردی و مجزا چاپ کرد.
وی در پایان سخنانش ابراز امیدواری کرد دانشجویان وی بتوانند در آینده نزدیک با ترجمه آثار نویسندگان معاصر ایرانی، آنها را به دنیا بشناسانند.
نظر شما