به گزارش خبرنگار مهر، تقوایی دیروز شنبه هشتم تیرماه پیش از نمایش مستند "تمرین آخر" خود گفت: تمرین آخر یک اصطلاح تئاتری است و شب آخر تمرین هر تعزیه یک اجرای بدون تماشاگر وجود دارد. به همین دلیل شاید این فیلم متفاوت‌تر از آن چیزی به نظر برسد که درباره تعزیه دیده‌اید.
وی ادامه داد: متاسفانه آشنایی ما با تعزیه یک مقدار غیرواقعی است. تمام کسانی که دم از تعزیه می‌زنند تا به حال یک تعزیه کامل ندیده‌اند. فقط از جایی رد شده و دقایقی تماشا کرده‌اند. تعزیه تنها نمایشی است که مختص شیعیان ایرانی و یک سنت کاملا ایرانی است.
تقوایی پس از نمایش "مستند آخر" هم در جلسه نقد و بررسی آن گفت: تمام این کار کاملا اتفاقی بود. قرار بود طرحی به یونسکو ارائه و با ساخت این مستند تعزیه به رسمیت شناخته شود. این موضوع مصادف با برگزاری المپیک آتن بود و قرار شد گروهی تعزیه حر را در حاشیه بازی‌های المپیک اجرا کنند.
وی افزود: وقتی متن آقای فیاض را که یکی از آخرین معین‌البکاها (کارگردان تعزیه) است خواندم، تصمیم گرفتم از آن متن و همان بازیگرانی که قرار بود برای اجرا به المپیک آتن بروند استفاده کنم و این کار انجام شد. اما متاسفانه آن گروه برای اجرا به المپیک نرفت.
این کارگردان سینما درباره میزان توجه به تعزیه ادامه داد: تا پیش از این کار جدی درباره تعزیه انجام نشده بود. معمولا یکسری گزارش سردستی با صدابرداری بد در این مورد تهیه می‌شود. یک تعزیه کامل در هیچکدام از آن گزارش‌ها نیست، از هر متنی لقمه‌ای گرفته‌اند.
وی در مورد زمان اجرای این کار توضیح داد: این فیلم در یک مدت زمان کوتاه هشت یا 9 روزه ساخته شد و به دلیل محدودیت زمان حضور مردم به عنوان تماشاگر ممکن نبود. فقط ما یک روز در شهر اعلام کردیم مردم برای تماشای تعزیه بیایند که آن هم چون در ماه محرم نبود، زیاد آن حس و حال را ایجاد نکرد و در فیلم هم می‌بینید بیشتر مردم لباس سیاه ندارند.
تقوایی درباره انتخاب بازیگر برای حضور در نقش‌های مختلف یک تعزیه گفت: مبنای انتخاب بازیگر برای تعزیه با سینما و تئاتر کاملا متفاوت است. در تعزیه مهم صدای بازیگر است. چون شخصیت‌های مثبت و منفی برای تماشاگران بر اساس صدا شناخته می‌شوند.
این کارگردان برجسته سینما افزود: تعزیه یک نمایش سیار است. تعزیه‌های متفاوت با متن‌های متعدد وجود دارد. ما حتی تعزیه کمدی هم داریم. به طور نمونه تعزیه مختار کمدی است. گاهی نمایش‌هایی داریم که 10 روز طول می‌‌کشد. در این کار به خاطر محدودیت زمان ما مجبور شدیم از بخشی از خواسته‌هایمان بگذریم.
وی ادامه داد: به طور نمونه خیلی‌ها ایراد گرفته‌اند که چرا در این کار اسب نداریم. اسب جزو لاینفک تعزیه است. قرار بود برای این کار هم از اسب استفاده کنیم، اما اسب‌هایی که در اختیار ما گذاشتند اسب مسابقه بود و به درد تعزیه نمی‌خورد. چون در کلیت کار هم تاثیر نداشت از اسب استفاده نکردیم. متن برای من از همه چیز مهمتر بود.
تقوایی با اشاره به لزوم نگارش متن‌های تازه برای تعزیه گفت: با تغییرات زمان می‌توان در تعزیه تغییر به وجود آورد. تغییر در لباس و... ولی این تغییر باید با قرائن تاریخی همسو باشد و در صحنه وحدت به وجود بیاورد. این وحدت است که اثر هنری را می‌سازد. جوانان ما باید تعزیه جدید به وجود بیاورند. متاسفم در این 30 سال تعزیه‌نویس جدید پیدا نشد تا متن جدید بنویسد.
این فیلمساز در پایان نشست نقد و بررسی مستند "تمرین آخر" خاطرنشان ساخت: تعزیه نه تئاتر است نه سینما. به اعتقاد من غیرایرانی‌ها و غیرمسلمانان هم تعزیه را می‌فهمند. به همین دلیل این کار احتیاج به گفتار متن نداشت.
نظر شما