به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از پایگاه اطلاع رسانی فرهنگستان زبان، ارائۀ گزارش دکتر علیاشرف صادقی رئیس گروه فرهنگنویسی از عملکرد گروه فرهنگ نویسی در دستور این نشست بود.
صادقی در بخشی از سخنان خود دربارۀ طرح تدوین «فرهنگ جامع زبان فارسی» گفت: سرانجام پس از هفت سال تلاش بیوقفه، پیکرۀ عظیم رایانهای از واحدهای واژگانی متون زبان فارسی در گروه فرهنگنویسی فراهم آمد و از آغاز سال جاری کار تعریفنگاری و تألیف فرهنگ بر اساس این پیکره آغاز شده است.
وی همچنین دربارۀ شیوهنامۀ فرهنگ جامع زبان فارسی افزود: برای بنا کردن ساختمانی زیبا و مقاوم به نقشهای دقیق و هوشمندانه نیاز داریم. در فرهنگنویسی نیز شیوهنامه به منزلۀ نقشۀ کار است. این نقشه از دو جهت برای کار ما ضرورت دارد: یکی از لحاظ علمی و دیگر از لحاظ اجرایی و مالی.
این پژوهشگر ادبی خاطرنشان کرد: در شیوهنامه سعی شده است ساختار فرهنگ با دقیقترین جزئیات مشخص شود. از لحاظ علمی، شیوهنامه به یکدستی و انسجام کار میانجامد و سطح علمی فرهنگ را ارتقا میبخشد. فرهنگنویس که با پدیدۀ زبان سروکار دارد، وقتی با نظریههای گوناگون زبانشناسی روبرو میشود و با گسترۀ زبان فارسی که تاریخی بیش از هزار سال دارد و مناطق جغرافیایی وسیعی را دربرمیگیرد دستوپنجه نرم میکند، هنگام توصیف واحدهای واژگانی سازندۀ زبان در برابر روشهای گوناگونی قرار میگیرد که باید از میان آنها یکی را برگزیند؛ روشی که باید بیشترین هماهنگی را بین دانش زبانشناسی و طبیعت زبان فارسی برقرار کند.
وی اضافه کرد: از لحاظ اجرایی و مالی، کار فرهنگنویسی کاری است طولانی و هزینهبر و در نتیجه به برنامهریزی دقیق نیاز دارد. هر چه کار گستردهتر باشد این نیاز بیشتر خواهد بود و میدانیم که فرهنگ حاضر، بیاغراق بزرگترین طرح فرهنگنویسی برای زبان فارسی است. پس برای تخمین زمان و هزینههای لازم نیز باید طرحی کلی از فرهنگ درنظر داشت.
علی اشرف صادقی ادامه داد: در تألیف شیوهنامۀ گروه فرهنگنویسی با محک زدن روشهای موجود و بحث و بررسی دربارۀ آنها طی جلسات متعدد روشهای کاربردیتری را که حاصل جمع بین علم زبانشناسی و زبان و ادبیات فارسی است انتخاب کردهایم. وجود یک شیوهنامۀ مدون امکان همفکری پژوهشگران را فراهم میکند و موجب انتقال تجارب تکتک افراد به کل گروه میشود؛ خواه تجارب قبلی پژوهشگران و خواه تجاربی که در طی کار کسب میکنند. بنابراین شیوهنامه را باید دائم روزآمد کرد و ویرایشهای جدیدی از آن به دست داد همانطور که تاکنون شیوهنامۀ فرهنگ سه بار ویرایش و روزآمد شدهاست.
وی در پایان گفت: امید ما این است که کار فرهنگ حاضر (با توجه به بیسابقگی امر تدوین شیوهنامۀ دقیق و کامل در تاریخ تألیف فرهنگهای موجود به زبان فارسی) در چارچوب زمانی و مالی مورد نظر و تا حد امکان روشمند و یکدست انجام شود.
نظر شما