علیرضا پوربصیر در گفتگو با مهر در خصوص وضعیت فعلی صنایع تبدیلی و تکمیلی گوشت قرمز و سفید گفت: در حال حاضربالغ بر 436 واحد کشتارگاه (انواع دام سبک و سنگین) در کشور وجود دارد، که از این تعداد 56 واحد به صورت صنعتی و یا نیمه صنعتی فعالیت دارند.
مدیرکل دفتر حمایت از صنایع تبدیلی و تکمیلی وزارت جهاد کشاورزی مهمترین اولویت در بخش کشتارگاههای دام را تجمیع کشتارگاههای سنتی و جایگزینی آن با کشتارگاههای صنعتی خواند و افزود: در سال گذشته بالغ بر865 هزار تن گوشت قرمز و یک میلیون و 415 هزار تن گوشت مرغ درکشور تولید شده، این در حالی است که میزان مصرف سرانه گوشت قرمز رقمی بالغ بر 13 تا 14 کیلوگرم در سال است.
وی مصرف سرانه گوشت مرغ در کشور را بالغ بر20.5 کیلوگرم اعلام کرد و افزود: بر اساس آمار موجود، تعداد 197 واحد کشتارگاه صنعتی و نیمه صنعتی مرغ درکشور با ظرفیتی برابر با یک میلیون و 950 هزار تن نصب شده، این در حالی است که کشتارگاه سنتی در کشور برای مرغ وجود ندارد.
پوربصیر اظهارداشت: با توجه به روند رو به افزایش پرورش و تولید گوشت مرغ در کشور، ظرفیت نصب شده کشتارگاههای صنعتی طیور متناسب با میزان تولیدات است، ولی بازسازی و نوسازی این واحدها و احداث کشتارگاههای جدید در استانهایی که ظرفیت صنعتی مناسبی در آنها نصب نشده در دستور کار قرار گرفته است.
وی اعلام کرد: در حال حاضر در کشور معادل 133 واحد تولید فرآورده های گوشتی با ظرفیت اسمی بالغ بر 380 هزار تن فعالیت دارند، ضمن اینکه هم اکنون بالغ بر 60 نوع فرآورده تهیه، تولید و به بازار مصرف عرضه می شود.
مدیرکل دفتر حمایت از صنایع تبدیلی و تکمیلی وزارت جهاد کشاورزی مصرف سرانه فرآورده های گوشتی در کشور را رقمی حدود 3 کیلوگرم اعلام کرد و گفت: متاسفانه ظرفیت صنعتی موجود در بخش تولید فرآورده های گوشتی با عمر بیش از10 سال است، که به منظوربازسازی و نوسازی این واحدها، بکارگیری فناوریهای نوین و تولید غذاهای آماده در دستورکار وزارت جهاد کشاورزی قرارگرفته است.
مشکلات بسته بندی گوشت قرمز و سفید
وی اظهارداشت: در حال حاضر تعداد 153 واحد بسته بندی انواع گوشت قرمز و سفید با ظرفیت اسمی بالغ بر 200 هزار تن در کشور فعالیت دارند، که این واحدها در شرایط بهداشتی با نظارت سازمان دامپزشکی کشور انواع گوشت را در محل کشتارگاه صنعتی و یا در واحدهای مستقل قطعه بندی و بسته بندی می نمایند.
پوربصیربیان کرد: در کشور ما از دیر بازعرضه گوشت قرمز براساس شرایط سنتی خاص خود ارائه می شود، به این صورت که دام توسط واسطه ها از مراکز تولید خریداری و برای کشتار به کشتارگاهها حمل می شود، از سوی دیگر صاحبان قصابی ها و مراکزعرضه گوشت پس از انتخاب و گزینش دام آنرا کشتار و به محل فروش حمل می نمایند و مشتریان پس از مشاهده لاشه گوشت و انتخاب عضو و یا قسمتی از آن اقدام به خرید می نمایند؛ لذا با توجه به این شرایط واحدهای بسته بندی نتوانسته اند نسبت به میزان تولید ماده اولیه در کشور جایگاه مناسبی در صنایع گوشت باز نمایند.
علل عدم استقبال از بسته بندی گوشت
وی گفت: هزینه های بسته بندی و نیز بهای بالاترآن نسبت به گوشت لاشه، عدم اطمینان از کیفیت و کمیت آن، عدم دسترسی آسان به گوشت بسته بندی، عدم عرضه دراوزان دلخواه مصرف کننده، عدم تطابق نمای ظاهر با کیفیت واقعی محصول، عدم اطمینان به تاریخ مصرف درج شده و نیز عدم امکان شرایط مناسب نگهداری گوشت قرمز و سفید در فروشگاههای کوچک از جمله دلایل عدم استقبال گسترده مردم از استفاده گوشت بسته بندی است.
مشکلات صنایع بسته بندی گوشت
مدیرکل دفتر حمایت از صنایع تبدیلی و تکمیلی وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: عدم فرهنگ سازی مناسب برای مصرف گوشت بسته بندی، نیاز واحدها به سرمایه در گردش با توجه به قیمت گوشت قرمز و سفید، بالاتر بودن قیمت تمام شده گوشت بسته بندی نسبت به گوشت لاشه، کمبود و گران بودن ماشین آلات نوین بسته بندی گوشت به منظور ارتقاء ماندگاری در فروشگاهها از مشکلات صنایع بسته بندی گوشت قرمز و سفید محسوب می شود.
مشکلات کشتارگاههای دام
وی بیان کرد: ازمجوع 436 واحد کشتارگاهی تعداد 380 واحد به صورت سنتی فعالیت دارند و فقط 56 واحد به صورت صنعتی و یا نیمه صنعتی فعال هستند، البته این بدان معنا نیست که نظارت و کنترل بهداشتی توسط سازمان دامپزشکی کشور صورت نمی گیرد.
پوربصیربا تاکید برروند تغییر سیستم کشتارازسنتی به صنعتی یا نیمه صنعتی، خاطرنشان کرد: مشکلات عدیده باعث عدم تمایل و رغبت به سرمایه گذاری لازم توسط بخش خصوصی در این زمینه شده است.
مشکلات صنایع کشتارگاهی
وی عنوان کرد: عدم استقبال صاحبان کشتارگاههای سنتی با تعطیلی این کشتارگاهها و احداث یک واحد صنعتی به مرکزیت شهرستان دراستانها به لحاظ بعد مسافت و اتلاف وقت یکی از مشکلات عمده صنایع کشتارگاهی است، از طرفی در اکثر کشتارگاههای سنتی کشور کشتار توسط صاحبان قصابی ها و واحدهای عرضه گوشت به صورت خرده فروشی پس از انتخاب دام مورد نظرو توزین آن انجام می شود، که این کار موجب تردد افراد متفاوت با شرایط غیراصولی در محیط کشتارگاه و باعث بروز مشکلات عدیده بهداشتی می شود، ضمن اینکه سلامت گوشت و در نتیجه سلامت مصرف کنندگان را دچار مخاطره می نماید.
پوربصیر افزود: دامهای قابل کشتاردر یک استان دراکثر موارد بیش از نیاز داخل استان بوده، که این امرانگیزه صادرات به سایر استانها را تشدید می نماید، از سویی جابجایی دام زنده علاوه بر مشکلات حمل و نقل و افت ماده اولیه در این زمینه بروز مسایل بهداشتی را نیز به دنبال دارد.
وی با اشاره به تعدد متولی در برنامه ریزی و ساماندهی امور کشتارگاهها و صنایع گوشت به عنوان یکی دیگر از مشکلات صنایع کشتارگاهی، تصریح کرد: یکی از مولفه های سودآوری در یک واحد کشتارگاهی صنعتی به لحاظ میزان کشتار در حجم زیاد، استقرار و ایجاد واحد تبدیل ضایعات و صنایع جانبی است، در حالیکه در کشتارگاههای سنتی این مهم به علت پایین بودن تعداد دام کشتار شده در روز، از لحاظ سرمایه گذاری اولیه مقرون به صرفه نیست.
مدیرکل دفتر حمایت از صنایع تبدیلی و تکمیلی وزارت جهاد کشاورزی اظهارداشت: در واحدهای کشتارگاهی صنعتی با توجه به میزان قابل قبول کشتار، احداث سیستم تصفیه فاضلاب و پسابهای حاصله از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است، درحالیکه این امردر یک واحد سنتی به صرفه نیست و باعث بروز مسایل زیست محیطی و به مخاطره انداختن سلامت و بهداشت مردم می شود.
وی عنوان کرد: هزینه کشتار سنتی در حال حاضر به مراتب نازل تر نسبت به کشتار در یک واحد کشتارگاه صنعتی است و انگیزه مادی باعث عدم استقبال بخش خصوصی جهت سرمایه گذاری دراین صنعت شده، ضمن اینکه عدم وجود تشکل منسجم در بخش کشتارگاه دام از دیگر مشکلات صنایع کشتارگاهی به شمار می آید.
نظر شما