به گزارش خبرنگار مهر، در ابتدای مراسم دکتر مسعود کوثری - استاد دانشگاه تهران - این کتاب را در ارتباط با بخشی از زندگی دکتر گیویان دانست و گفت: وی هنگام نگارش تز دکترا از این کتاب بهره بسیار برده است.
وی ادامه داد: در نگاه اول آنچه از نام کتاب برمی آید این است که عنوان کتاب حکایت از نوعی تقسیم بندی می کند؛ از این جهت که تنها بخشی از ارتباطات، جنبه آیینی دارد و فرم ارتباطات پیش از آنکه محتوایی باشد شکلی آیینی دارد.
کوثری افزود: روابط روزمره ما که مدام تکرار می شود گاهی اوقات سوال ایجاد می کند؛ سوال هایی تکراری که جواب های تکراری دارد از چه رو مدام تکرار می شود؟ پاسخ به این سوال این است که هدف از نوع ارتباط برقرار کردن محتوا نیست بلکه فرم و شکل ارتباط است. ما می خواهیم ارتباط داشته باشیم و پرداختن به این وجه از ارتباطات شاید شان نزول این کتاب باشد. نویسنده این کتاب بسیار متاثر از ویکتور ترنر بوده است چرا که او عقیده داشت اشکال ارتباطی صرف نظر از مناسک، وجدان اجتماعی را دنبال می کنند.
وی تصریح کرد: مهم ترین فصل کتاب بعد از مقدمات، فصلی است که به انواع اشکال ارتباطی می پردازد و با چهار رویکرد آن را تشریح می کند؛ "ارتباط تنها از طریق وقایع رسانه ای ایجاد می شود"، "آیینی شدن از طریق رسانه"، "فعالیت های رسانه ای که آیینی می شود" و "رسانه، منشا اسطوره سازی".
سخنران بعدی، دکتر حسام الدین آشنا عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق بود که گفت: ترجمه "ارتباطات آیینی" را خوشایند می دانم چون دکتر گیویان کتابی اصیل را برای ترجمه انتخاب کرده است.
وی ادامه داد: این کتاب می تواند یک واقعه باشد یا یک خاطره و یا یک نقطه عطف اما من عقیده دارم که نقطه عطف است.
آشنا اضافه کرد: متاسفانه یا واقع بینانه علم ارتباطات در ایران با پدیده روزنامه نگاری و دیدگاهی انتقادی آغاز شد و همه این دو دیدگاه را به عنوان مبنا پذیرفتند و این رشته هنوز نتوانسته خودش را از آن خلاص کند تا جایی که این نظریه ها به عنوان نظریه های مرجع پذیرفته شدند.
وی ادامه داد: این کتاب از ماتریس صحبت می کند. ما می توانیم در ذهنمان ماتریس ذهنی تصور کنیم و ارتباطات فردی، گروهی و جمعی را سازماندهی کنیم.
دکتر یونس شکرخواه از روزنامه نگاران باسابقه نیز ضمن ابراز خرسندی از ترجمه این کتاب گفت: من با نویسنده کتاب احساس رفاقت می کنم چون به مضامینی توجه می کند که ما گنجینه ای از آنها را داریم و سخن او برای من آشنا است.
وی افزود: کتاب هایی که در این زمینه نوشته شده اند موضوع را در سه حوزه بررسی می کنند؛ دسته اول جواب های قاطعی که غالبا رویکرد های اقتصادی و سیاسی آنها را ارائه می دهند و دانش ارتباطات به جای اینکه عاملی برای تغییرات باشد ناقل آنهاست. دسته دوم رویکردی انتقادی است و دسته سوم رویکردی فرهنگی است که این کتاب به عقیده من در دسته سوم قرار دارد. اما این رویکرد نیز یا دست منتقدین فرهنگ است یا دست مارکسیست ها که به شکلی خاص آیین هایی را که در حوزه خود با آن روبرو هستند بیان می کنند ولی ما خود ذخایری داریم که باید به آنها توجه کنیم.
حجت الاسلام عاملی عضو هیئت علمی دانشگاه تهران نیز از سخنرانان این مراسم بود. وی گفت: از معضلات ترجمه در کشور ما این است که افرادی هستند که مثل ماشین ترجمه همه چیز را ترجمه می کنند اما ترجمه باید با اشراف انجام شود همان طور که دکتر گیویان با اشراف و نگاهی تخصصی این کتاب را ترجمه کردند.
وی اضافه کرد: هنگامی که از آیین صحبت می کنیم در حقیقت دین را نیز وارد عرصه می کنیم و دین را به عنوان رسانه و رسانه را به عنوان دین مطرح می کنیم. در حقیقت آیین ها بازنمایی از فهمی است که در عرصه جامعه اتفاق می افتد.
دکتر مهدی منتظر قائم عضو هیئت علمی دانشگاه علوم اجتماعی دانشگاه تهران نیز گفت: هنگامی که آیین ها را با اسطوره در می آمیزیم تعابیر متفاوتی را در فرهنگ های متفاوت ایجاد می کنیم اما برای آنکه آنها را به بستری تاریخی بیاوریم نیازمند این هستیم که اسطوره شناسی را وارد بحث کنیم.
اما عبدالله گیویان - مترجم اثر - درباره کتاب گفت: ترجمه این کتاب پیش از سال 2000 انجام شده بود اما تازه امسال بعد از گذراندن بسیاری از مشکلات به همت دانشگاه امام صادق به چاپ رسیده است. آنچه باید گفت این است که در تمام کشورها علم یک اتفاق جمعی است اما در کشور ما عدم تولید علم یک فعالیت جمعی محسوب می شود.
وی ادامه داد: به هر دلیل مطالعه ارتباطات در ایران تحت تاثیر جامعه شناسی است. یکی از مواردی که در جامعه ای مثل ایران از جامعه شناسی استقبال می شود فهم پدیده ای است که منجر به شناخت دین می شود.
در این مراسم همچنین یادداشتی از نویسنده کتاب "اریک دبلیو. رودنبولر" که برای دکتر گیویان نوشته بود به نمایش درآمد. در پایان مراسم عبدالله گیویان از کتاب رونمایی کرد و دکتر اسدی مدیر فرهنگسرای رسانه هدیه ای را به او اهدا کرد.
نظر شما