میشل سلیمان امروز اولین سفر رسمی خود را به دمشق پس از انتخابش به عنوان رئیس جمهوری جدید لبنان در روز یکشنبه 5 خرداد 87 انجام می دهد؛ وی پس از انتخاب خود، در اظهارنظرهای مختلفی از تصمیم جدی خود برای بازگرداندن روابط لبنان و سوریه به روال عادی و حسنه سابق سخن گفته است.
سلیمان با اشاره به اینکه دمشق آمادگی خود را برای برقراری رابطه دیپلماتیک با لبنان تاکید کرده بود : روابط لبنان و سوریه در آینده به روابطی بی نظیر و نمونه تبدیل خواهد شد.
وی همچنین در اظهارنظر دیگری درباره روابط دمشق و بیروت، بر ضرورت بهبود این روابط تاکید کرده و گفته بود : سوریه قدرتمند حامی لبنان است .
همانگونه که میشل سلیمان گفته است؛ مشترکات میان دو کشور بیشتر از نکات مورد اختلاف است و سوریه توانا و قدرتمند می تواند از لبنان حمایت و پشتیبانی کند.
مقامهای سوری نیز تاکید کرده اند که لبنان و سوریه می توانند در همه زمینه ها با هم روابط خوب و محکمی داشته باشند.
روابط دیپلماتیک سوریه و لبنان، ترسیم مرزها و توافقات دوطرف در زمینه های مختلف از جمله مسائلی است که در دیدار میشل سلیمان با همتای سوری خود مورد بحث و تبادل نظر قرار خواهد گرفت.
تنش درروابط دمشق و بیروت زمانی به اوج خود رسید که درفوریه 2005 میلادی سوریه پس از ترور رفیق حریری نخست وزیر اسبق لبنان مجبور به خروج نیروهایش ازلبنان شد و روابط دیپلماتیک دو کشور از آن زمان عملا قطع شد.
عوامل متعددی در این مسئله دخیل بودند که علاوه بر مواضع تند و منفی برخی گروههای همسو با غرب، دخالتها و تحریکات کشورهای غربی و برخی کشورهای عربی سبب شد روابط دو ملت و دو دولت دوست و برادر شکرآب شود، اما با انتخاب میشل سلیمان به عنوان رئیس جمهوری جدید و تشکیل دولت وحدت ملی در لبنان، یخهای این روابط به تدریج در حال آب شدن است.
دیدار بسیار مهم رئیسان جمهوری لبنان و سوریه در حاشیه نشست کشورهای اروپایی و دریای مدیترانه در پاریس؛ اعلام رسمی بیروت و دمشق برای عادی سازی روابط بود.
پافشاری مقامهای رسمی دو کشور و در راس آنها روسای جمهوری،نخست وزیران و روسای مجلس برضرورت قراردادن عناصر همبستگی و همگرایی که به سود منافع دو ملت است، نشانگر پیمودن راهی است که دو کشور برای قراردادن نقشه راهی جدید جهت خارج شدن از دوره تردیدها و اتهامات گذشته علیه یکدیگر و مرحله همزیستی مسالمت آمیز انتخاب کرده اند .
نظر کارشناسان داخلی و خارجی درباره روابط سوریه و لبنان
محمد صالح صدقیان کارشناس عراقی مسائل خاورمیانه در گفتگو با مهر ابراز عقیده می کند لبنان نمی تواند بدون سوریه زندگی کند؛ وی لبنان و سوریه را جدایی ناپذیر خواند.
صدقیان می گوید : برقراری روابط بر اساس احترام متقابل و همکاری مشترک با در نظرگرفتن منافع منطقه ای، به نفع سوریه و لبنان است . لبنان نمی تواند منافع سوریه را نادیده بگیرد؛ در نتیجه لبنان می تواند با سوریه در چارچوب اعتماد و احترام متقابل دوران همزیستی مشترک را آغاز کند.
وی درباره سفر میشل سلیمان به دمشق و نقش آن در بهبود روابط لبنان و سوریه تصریح می کند : میشل سلیمان می تواند نقشی را که به نفع منافع سوریه و لبنان است، ایفا کند؛ ما وقتی از منافع سوریه سخن می گوییم؛ باید منافع لبنان را نیز در نظر بگیریم در نتیجه سیاست واقع گرایی می تواند منافع دو ملت را تامین کند.
انیس النقاش از تحلیلگران برجسته لبنانی درباره سفر میشل سلیمان رئیس جمهوری لبنان به سوریه و آینده روابط میان دو کشور به مهر می گوید : روابط میان سوریه و لبنان به روند عادی خود بازخواهد گشت زیرا طرحی که آمریکایی ها و فرانسوی ها و برخی کشورهای عربی ترسیم کرده بودند، یعنی طرح سرنگونی نظام سوریه از طریق لبنان و در تنگنا قرار دادن نظام سوریه برای تغییر موضع و ائتلاف خود در قبال ایران از طریق این کشور،شکست خورد؛
به گفته نقاش، لبنان به روابط طبیعی با سوریه برمی گردد این به معنای بازگشت ارتش سوریه به لبنان نیست،زیرا نیازی به این نیست، اما روابط سیاسی، اقتصادی به روال سابق خود بازخواهد گشت و دیگر شاهد تهاجمات گذشته نخواهیم بود، زیرا طرح آمریکایی، فرانسوی و سعودی در تضعیف سوریه یا در تنگنا قرار دادن آن شکست خورد.
حسن هانی زاده کارشناس مسائل خاورمیانه نیز در این زمینه می گوید : سفر میشل سلیمان رئیس جمهوری لبنان به سوریه در حقیقت فضای جدیدی در روابط پیچیده دمشق بیروت ایجاد خواهد کرد.
از آنجایی که روابط دو کشور که در عین حال به دلیل هم مرز بودن از مشترکات وسیع فرهنگی، سیاسی و تاریخی برخوردار است طی 3 سال گذشته رو به تیرگی نهاده بود؛به نظر می رسد این سفر فصل جدیدی در روابط بین دمشق بیروت بر اساسا معیارها والگوهای شناخته شده بین المللی خواهد گشود.
هانی زاده می افزاید : پس از ترور رفیق الحریری نخست وزیر اسبق لبنان در فوریه سال 2005 میلادی گروه های سیاسی تندرو لبنان انگشت اتهام را متوجه سوریه کردند و فضای داخلی و منطقه ای و بین المللی غیرقابل قبولی علیه این کشور به وجود آوردند که نتیجه این فضاسازی ها و جریان سازی های سیاسی و رسانه ای، بحرانهای 3 سال اخیر لبنان بود.
به گفته این کارشناس مسائل خاورمیانه، در واقع سفر میشل سلیمان که یک چهره معتدل ملی در لبنان به شمار می آید؛ می تواند افق تازه ای فرا روی مناسبات سیاسی و فرهنگی و امنیتی بگشاید و مسیر را برای تعامل جدید این دو کشور همسایه بر اساس منافع مشترک هموار نماید.بنا براین با توجه به نیاز بیروت و دمشق به یک تعامل دوجانبه سازنده به دور از تاثیرگذاری های خارجی به نظر می رسد این سفردرکاهش دخالت برخی کشورهای منطقه ای و فرا منطقه ای که تلاش می کنند نا امنی ها را در لبنان تشدید کنند بی تاثیر نخواهد بود.
عادی سازی روابط در جهت منافع دو ملت
بدون شک بهبودی روابط بین سوریه و لبنان و بازگشت آن به روال عادی سابق به ویژه با توجه به حل بحران سیاسی لبنان و تحقق آشتی ملی و تشکیل دولت وحدت ملی در جهت منافع دو ملت است.
نکته ای که در این میان نباید فراموش شود؛ ناخرسندی آشکار آمریکا و رژیم صهیونیستی از بهبود مناسبات دمشق - بیروت است؛ شکی نیست که سوریه و لبنان در هرشرایطی به یکدیگر نیاز دارند و نمی توان آنها را از یکدیگر جدا دانست، زیرا دو کشور برادر و همسایه هستند و منافع مشترکی دارند و همگرایی بیشتر به سود آنها است تا واگرایی.
دیدار رسمی میشل سلیمان از دمشق می توان زمینه را برای شکل گیری روابطی مبتنی بر احترام و اعتماد متقابل همراه به درس گرفتن از مراحل تلخ گذشته فراهم نماید .
نکته مهمی که باید در این زمینه اشاره کرد؛ این است که گروهها و جریانهای سیاسی لبنان به ویژه گروههایی که در طول سه سال گذشته، به موضعگیری منفی علیه سوریه می پرداختند؛ باید اهمیت آینده روابط میان دو کشور را درک کرده و بدانند که دیگر دوران اتهام زنی و خصومت ورزی پایان یافته و دوران صلح و دوستی فرا رسیده است و بی شک سفر میشل سلیمان به دمشق می تواند یک فرصت تاریخی برای تحقق این مسئله بزرگ باشد.
هنوز دو کشور برادر در معرض تهدیدهای مشترکی از سوی رژیم اسرائیل قرار دارند، بنابراین مقامهای رسمی و شخصیتهای سیاسی و مذهبی دو کشور باید با توجه به این تهدیدها با جدیت و عقلانیت در مسیر همگرایی و وفاق مشترک گام بردارند.
---------------------
گزارش از رضا مهری
نظر شما