علی الادیب عضو بزرگترین فراکسیون پارلمانی عراق در ادامه گفتگوی اختصاصی و مشروح با مهربه پرسشهایی درباره مهترین چالشهای پیش روی نوری المالکی نخست وزیر عراق و موضوع جنجال برانگیز توافقنامه امنیتی میان بغداد و واشنگتن پاسخ داد.
* خبرگزاری مهر - گروه بین الملل : مهمترین چالشهایی که نوری المالکی نخست وزیر عراق در حال حاضر با آنها روبرو است چیست؟
- علی الادیب : نخست وزیر مالکی توانست بسیاری از چالشها در زمینه امنیتی را پشت سربگذارد زیرا دولتش را به طایفه گری و جانبداری از یک طایفه بر ضد طایفه دیگر متهم می کردند وفراموش نمی کنیم این دولت در چارچوب ملی فعالیت می کند و تنها چیزی که برایش اهمیت دارد اجرای قانون است و در نتیجه همه تسلیم همان قانونی هستند که مجلس نمایندگان تصویب کرده است. بازگشت جبهه التوافق(بزرگترین فراکسیون سیاسی اقلیت اهل سنت) به دولت وحدت ملی بهترین دلیل بر حرکت دولت مالکی در مسیر ملی و نه طایفه گری است.
چالش دیگر حضور نیروهای چندملیتی است، از نظر ما حضور این نیروها بر اساس اختیارات شورای امنیت در پایان سال جاری غیر قانونی خواهد بود، این موضوع مطرح است که توافقی میان عراق و ایالات متحده آمریکا برای ایجاد پوشش قانونی ملی برای این حضور به دست آید. در غیر این صورت حضور این نیروها غیر قانونی خواهد بود و ممکن است در صورتی که با ابتکار عراق از این کشور خارج نشوند در چنین حالتی به مثابه نیروهای اشغالگر باشند .با توجه به اینکه امنیت در عراق تا این لحظه به طور کامل تثبیت نشده است به حضور این نیروها نیاز دارد، بنابراین باید برای سازماندهی و تنظیم فعالیت این نیروها و تعیین اختیاراتشان و روشن شدن چگونگی روابط میان نیروهای عراقی و این نیروها وارد مذاکرات شد که اکنون این مذاکرات به وسیله دو تیم مذاکراتی از دو کشور در حال انجام است و طرفین همچنان درباره پیش نویسهای متعددی در حال گفتگو هستند.
* با توجه به پایان یافتن مهلت حضور نیروهای بیگانه در پایان سال جاری میلادی، آیا همانگونه که هوشیار زیباری وزیر امور خارجه عراق گفته است بغداد خواستار تمدید حضور این نیروها و تصویب قطعنامه ای از سوی شورای امنیت در این زمینه خواهد شد؟
- با توجه به اینکه دولت عراق در گذشته خواستار پایان حضور این نیروها در پایان سال جاری شده این موضوع سبب و توجیهی برای ورود در مذاکرات با ایالات متحده درباره توافق امنیتی یا توافق چارچوبی برای همکاری مشترک میان دو دولت شده است که یکی از ابعاد آن همکاری امنیتی است. اگر این مذاکرات با ایالات متحده آمریکا با شکست روبرو شود گزینه جایگزین که در حال بررسی است این است که دولت عراق از شورای امنیت بخواهد برای تمدید فعالیت این نیروها و ساماندهی آن برای مدتی دیگر اقدام کند.
* علت پافشاری آمریکا برای امضای این توافقنامه چیست؟ آیا آمریکا سقف مطالبات خود در قبال این توافق را پایین آورده است؟
- در حقیقت ایالات متحده آمریکا پیش نویسهای متعددی از این توافق را ارائه کرده است و شیوه مذاکرات معمولا بر اساس مطالبات سطح بالا پایه ریزی می شود. اما مذاکره کنندگان تلاش می کنند از برخی مطالبات عقب نشینی کنند. تا کنون با مذاکره کنندگان آمریکایی به فرمولی که بتوان آن را فرمول نهایی مورد توافق قلمداد کرد دست نیافته ایم. مواضع مختلفی در شرایط سیاسی متغیر وجود دارد، اما علت پافشاری ایالات متحده آمریکا برای امضای این توافق به سبب پایان مهلت اختیارات محوله از سوی شورای امنیت در پایان سال جاری است.در نتیجه آمریکا از یک طرف می خواهد نقش این نیروها را پس از سال 2008 بداند و از طرف دیگر این توافق امنیتی باید تاثیر مشخصی بر نوع رقابتهای انتخاباتی آمریکا داشته باشد و جمهوریخواهان و بوش امضای چنین توافقی را حمایت از جان مک کین نامزداین حزب قلمداد می کنند.
* آیا گمان نمی کنید که چنین توافقنامه ای در صورت نهایی شدن به حاکمیت عراق خدشه وارد کند و برای کشورهای همسایه و به طور کلی برای عراقی ها خطرساز شود؟
- عراق برای تعاملات خود اصول سیاسی خاصی دارد که در مذاکره با ایالات متحده آمریکا در زمینه همکاری امنیتی بر اساس آن عمل می کند و قانون اساسی شیوه تعامل با هر کشوری از جمله آمریکا را مشخص کرده است. عراق کشوری دارای حاکمیت است و در نتیجه هیچ توافقنامه ای نباید به حاکمیت این کشور خدشه وارد کند. این موضوع را دولت عراق و شورای سیاسی امنیت ملی مورد تاکید قرار داده اند و حتی دیوید ساترفیلد مشاور ارشد وزارت امور خارجه آمریکا تاکید کرده است حاکمیت عراق در بندهای این توافقنامه مورد احترام خواهد بود.
* آیا بندهای این توافقنامه تغییر کرده است؟
- گفتگو همچنان درباره بسیاری از مفاد این توافقنامه از جمله درباره موضوع مصونیت نظامیان آمریکایی و بازنشستگان غیر نظامی که با نظامیان همکاری می کنند ادامه دارد. همچنین مذاکرات درباره فضاهای عراق و شیوه استفاده از این فضاها، شیوه ورود و خروج این نیروها و مسائلی که دربرگیرنده مواضع حضور نظامی یا امنیتی آمریکایی ها در بسیاری از مناطق است و در نتیجه عراق همچنان تا این لحظه بر این موضوع پافشاری می کند که هرگونه توافقنامه ای باید دربرگیرنده جدول عقب نشینی این نیروها در تاریخهای مشخص باشد ادامه دارد. مذاکره کننده عراقی بداند که حضور این نیروها نمی تواند دائمی یا طولانی باشد، بلکه باید محدود به سقف زمانی مشخص باشد و این زمان را شرایط واقعی امنیتی داخل عراق تعیین و تحمیل می کند.
* پس شما اطمینان می دهید که هیچ توافقی که به حاکمیت عراق و امنیت کشورهای منطقه خدشه وارد کند در پارلمان عراق جایی برای تصویب نخواهد داشت؟
قانون اساسی عراق، این موضوع را الزامی کرده است که هرگونه توافقنامه با هر کشوری باید در مجلس نمایندگان مطرح شود و در نتیجه مجلس که نمایندگان طیفهای مختلف ملت عراق در آن حضور دارند درباره آن تصمیمگیری می کنند. ملت عراق با هرگونه امتیازدهی در موضوع حاکمیت یا استقلال خود به قدرتهای بین المللی یا منطقه ای موافقت نخواهد کرد. اما درباره رئیس جمهور آمریکا باید گفت او می تواند این توافقنامه را از طریق برگشت به کنگره امضا کند که این یکی از موارد منفی توافقنامه برای ما به شمار می رود، زیرا ممکن است دولت بعدی آمریکا متفاوت از دولت کنونی باشد و مانند بوش به تعهدات خود متعهد نباشد.
* دلایل افزایش عملیات انتحاری و حملات در عراق در روزهای اخیر چیست؟
- افزایش نیافته است.
* برخی اوقات مثلا عملیات انتحاری اخیر در کربلا؟
- دستگاهها و طرفهای زیادی تلاش می کنند اینگونه القاء کنند که عملیات امنیتی و بهبود اوضاع، شکننده و ناپایدار است و ممکن است عراق بار دیگر به حالت بی ثباتی بازگردد، اما من تاکید می کنم بازگشت حالت امنیتی سابق هرگز امکان ندارد. چنین حالتهای فردی در عملیات دردسرهای امنیتی ممکن است حتی تا سالهای متعددی طول بکشداما به طور کلی دورنمای وضعیت امنیتی عراق روشن است.
ادامه دارد ...
نظر شما