پیام‌نما

فَاسْتَقِمْ كَمَا أُمِرْتَ وَمَنْ تَابَ مَعَكَ وَلَا تَطْغَوْا إِنَّهُ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِيرٌ * * * پس همان گونه که فرمان یافته ای ایستادگی کن؛ و نیز آنان که همراهت به سوی خدا روی آورده اند [ایستادگی کنند] و سرکشی مکنید که او به آنچه انجام می دهید، بیناست. * * * پايدارى كن آن‌چنان ‌كه خدا / داد فرمان ترا و تائب را

۱۷ شهریور ۱۳۸۷، ۱۳:۴۹

وجوه کارکردگرایی فلسفی( 6)

جایگاه کیفیات در کارکردگرایی

جایگاه کیفیات در کارکردگرایی

خبرگزاری مهر - گروه دین و اندیشه: کارکردگرایی مانند بیشتر گرایش­های فلسفی دیگر دیدگاهی بسیط و تک آوایی نیست. کارکردگرایان از یک مجموعۀ مشترک بصیرت­ها و باورها شروع می­کنند و این­ها را به روش­های گوناگون بسط می­دهند . پیش از این دیدیم که کارکردگرایی با ظهور ماشین­های محاسبه کننده نضج گرفت.

ما برنامه­ها و محاسبات را از سخت­افزار که گفته می­شود آن­ها را تحقق می­بخشد جدا می­کنیم. کارکردگرایان تصدیق می­کنند که ما می­توانیم این تمایز را در تبیین ذهن هم به کار بریم. به اذهان به عنوان وسایلی بیندیشید که سخت­افزار را بر بخش­های پیچیده سخت­افزار - در موجودات انسانی و مغز انسان اجرا می­کنند. درست همان­گونه که عمل­های محاسباتی با فرآیندهایی در سخت­افزار یک ماشین محاسبه­کننده بدون داشتن رابطۀ این­همانی با فرآیندهای آن­ها تحقق می یابند. حالات ذهن با حالات مغز تحقق می­یابند بدون آن­که که با آن حالات رابطۀ این­همانی داشته باشند.

مثال کامپیوتر در واقع یک مورد ویژه از یک ایدۀ کلی تر است. به وین (wayne) توجه کنید . وین یک موجود انسانی است که 170 سانتی متر قد دارد  و نایب رئیس شرکت صنایع عظیم الجثه ای است. او به نظر واجد پاره­ای از کیفیات است: کیفیت انسان بودن، کیفیت قد 170 سانتی متری و کیفیت نایب رئیس بودن. اجازه بدهید ریزتر به کیفیت سوم از این سه کیفیت عطف توجه نشان دهیم: یعنی به کیفیت نایب رئیس بودن.

داشتن این کیفیت از سوی وین مستلزم رضایتش از یک وصف شغلی مشخص است. وی به جهت نقشش در شرکت فعالیت­های صنایع عظیم­الجثه نایب رئیس است. بالاخره هر کسی که این شغل را تصاحب کند، جدای از جنسیت، قد و حتی ساختار بیولوژیک او (ما ممکن است تصور کنیم وین با یک شامپانزه با هوش یا یک آدم ماشینی پربازده تر تعویض می­شود) از این طریق کیفیت نایب رئیس بودن را واجد است.

کیفیت نایب رئیس بودن یک کیفیت کارکردی است . در اختیار داشتن یک کیفیت کارکردی به­وسیلۀ یک شی­ء رضایت آن شی­ء از وصف شغلی مشخصی است. برای دیدن این موضوع به یک کیفیت کارکردی دیگر یعنی کیفیت یک ساعت بودن توجه کنید. این­که یک شی­ء این کیفیت را دارد (با زبان انگلیسی ساده یک شی­ء ساعت است) بدان جهت نیست که آن نوع مشخصی از ترکیب و یا ساختار درونی را داراست، بلکه بدان جهت است که آن کاری را انجام می­دهد - که این کار وصف شغلی آن است.

ساعت­ها می­توانند از شمع­ها، دنده­ها، پاندول یا فنر،  کریستال­های نوسان کننده و سیستم­هایی با لوله­ها و شیرهای آبی ساخته شوند. یک شی­ء ساعت است نه بدان جهت که به شکل خاصی سامان یافته یا از مواد خاصی تشکیل شده است بلکه بدان جهت ساعت است که کار خاصی را انجام می­دهد: آن زمان را اندازه­گیری می­کند. بنابراین کیفیت ساعت بودن - اگر آن کیفیتی باشد- یک کیفیت کارکردی است.

کد خبر 745506

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha