به گزارش خبرگزاری مهر، استاد فلسفه دانشگاه تهران در گفتگو با ماهنامه زمانه افزود: جهانی شدن به شکل غیرمنصفانه کنونی چندان پایدار نخواهد بود و روزی هویتهای ملی دوباره سر بر می‌آورند. تاریخ را هویتها می‌سازند و از آنجا که تاریخ بدون پایان است، هویتها نیز زدودنی نیستند. تاریخ پایان ندارد و از این رو نمی‌توان با قاطعیت گفت که پدیده‌ای همیشگی می ماند؛ همانطور که سران شوروی سابق برای یکسان سازی فرهنگی تلاش کردند اما در نهایت این قومیتها و اقلیتها بودند که سربرآوردند و سبب فروپاشی آن حکومت شدند.
وی با تأکید بر اینکه آنچه از غرب به سمت ما سرازیر شده است فرهنگ نیست، بلکه فقط تهاجم در عرصه‌های گوناگون اقتصادی، اخلاقی و اجتماعی است، افزود: بحران هویتی که امروز در ایران وجود دارد ریشه در تهاجم فرهنگی غرب دارد؛ جامعه ایرانی با ورود فرهنگ غرب با تحولات عمده‌ای رو به رو شد و به واقع تا حدودی خود باخته گردید؛ غرب با تحولات عمده‌ای رو به رو شد و به واقع تا حدودی خود باخته گردید؛ یعنی اعتماد و باور درونی‌اش متزلزل شد. در مقابل این احساس، عده‌ای به دنبال چرایی این مسئله افتادند و گروهی از آنها این عقب‌ماندگی را ناشی از ضعفهای فرهنگ سنتی ما دانستند و بدین صورت مسطله تقابل سنت و تجدد مطرح شد، اما مسائل مربوط به سنت و تجدد به درستی درک نگردید.
وی ادامه داد: متأسفانه اندیشمندان ما نه سنت خود را درست تعریف کردند و نه تجدد را. در عرض حدود صد سالی هم که از طرح این مقوله گذشته است، اگر سنت و تجدد به‌درستی درک می‌شد، شاید تقابل این دو آنقدر حاد به نظر نمی‌رسید.
دکتر مجتهدی تصریح کرد: پیش از پیروزی انقلاب اسلامی، جامعه ما با نوعی بحران هویت و باستان‌پرستی مواجه بود اما با پیروزی انقلاب، این مسئله تا حدودی متعادل شد و بسیاری از ارزشهای کاذب از بین رفت و به نوعی بازگشت به خود روی داد. با این حال برای درک این مسئله که تا چه حد هویت جدید در جوانان ایران شکل گرفته است نیازمند گذشت زمانیم.
وی تصریح کرد: سنت را نباید مضمحل شده تعریف کرد، بلکه آن همان ریشه و اصالت ماست. تجدد هم دانش و آگاهی ما نسبت به مسائل است؛ بنابر این در هر دو مورد باید با مرعوبیت مبارزه کنیم؛ نباید نه در گذشته‌ای موهو م زندانی شد و نه در تجددی غیر اصیل، کاذب و وارداتی اسیر گردید و در مقابل آن اراده خود را از دست داد.
وی در پایان این گفتگو فرهنگ سنتی بسیار غنی ایرانی را تکیه‌گاهی برای مواجهه با تهاجم غرب دانست و تأکید کرد: در درجه اول و با نگاهی مثبت باید اطلاعات دقیقی از سنتهای خودمان داشته باشیم و آن را ارزیابی کنیم تا بتوانیم جنبه‌های واقعاً مثبت آن را به دست آوریم ، پس از آن در برابر فرهنگ غربی، که کاملاً تهاجمی است، موضع‌گیری نماییم. اگر با احتیاط و به درستی و با نگاه مثبت، مسطله سنت و تجدد را طرح کنیم شاید بتوانیم سنت خود را حفظ نماییم و به اصطلاح آن را از ریشه برویانیم.
نظر شما