به گزارش خبرنگار اجتماعي خبرگزاري مهر با وجود كاربردي بودن اين رشته در جامعه و توانايي هاي بالاي ماماهاي كشور در زمينه كنترل تمامي مراحل بارداري، هدايت زايمان و مراقبت هاي دوران بارداري، مردم و به ويژه مسوولان اين حرفه را جدي نگرفته اند تا جايي كه ماماهاي زيادي به بازارهاي كار خارج از كشور جذب شده اند.
رشته مامايي و ارايه خدمات مامايي به وسيله ماما در كشور لازم و ضروري است و با وجود اينكه اين تعداد ماماها در كشورمان بيش از حد نياز هم نيست اما باز هم تعداد بسياري از ماماهاي كشور بيكار هستند و يا در شغل و حرفه خود مشغول فعاليت نمي كنند.
به گزارش خبرنگار اجتماعي "مهر" معصومه كرپي كارشناس مامايي درباره مشكلات ماماهاي كشور مي گويد: پنج سال بخشودگي سن بازنشستگي در زمينه استخدام كه براي ساير رشته هاي پيراپزشكي در نظر گرفته شده است شامل رشته هاي پيراپزشكي در نظر گرفته شده اما شامل رشته مامايي نمي شود و حتي خيلي از مسائلي كه سازمان مديريت و برنامه ريزي و وزارت بهداشت براي اجراي آن وعده هاي زياد داده است عمل نمي شود.
وي مي گويد: به خاطر وجود مشكلات زياد ماماها سال گذشته دو بار تحصن در جلوي مجلس داشتيم اما به مطالبات اين قشر هيچ توجهي نشد و حتي افزايش حقوقي كه فقط شامل ساير گروهها و رشته شد و رشته مامايي در نظر گرفته نشد.
امكان ادامه تحصيل ماماها وجود ندارد
كرپي ادامه مي دهد: از ديگر مشكلات رشته مامايي ادامه تحصيل اين افراد تا دوره دكتري است كه هنوز در ايران اين اجازه داده نشده است.
وي مي گويد: متاسفانه از آنجا كه اين رشته در كشور شناخته شده نيست مردم كمتر به آنها مراجعه مي كنند چرا كه در ايران مردم عامي فقط به مدرك تحصيلي فردي كه به آن مراجعه مي كنند توجه دارند ، در صورتي كه تمامي مردم بايد در ابتدا به جاي مراجعه به گروههاي متخصص به گروههاي عمومي مراجعه كنند و آن وقت اين گروه ها هستند كه تشخيص مي دهند كه بيمار براي حل مشكلش به كجا مراجعه كند.
وي با بيان اينكه تعرفه هاي اين رشته غير واقعي هستند، مي افزايد: براي ماما ويزيت مشخصي از سوي وزارت بهداشت تعيين نشده است و به علت تعيين نبودن مقدار ويزيت ، ماماها نمي توانند با سازمان هاي بيمه گر قراردادي داشته باشند و اگر هم براي بيمه نسخه اي نوشته شود، مزاياي بيمه فقط شامل حال بيماران مي شود.
وي درباره افزايش زايمان هاي سزارين مي گويد: از آنجا كه زنان كشور از همان ابتداي دوران بارداري خود به متخصص زنان و زايمان مراجعه مي كنند اغلب زايمان ها به صورت سزارين انجام مي شود چرا كه پزشكان متخصص، متخصصان را به انجام عمل سزارين تشويق مي كنند و حتي در برخي از بيماستانهاي دولتي پزشكان متخصص با بيماران خود قراردادهاي مالي جداگانه كه خارج از ليست بيمه است مي بندند و اين باعث ادغام بخش خصوصي و دولتي شده است و بسياري از بيماران با تشويق خود در بخش هاي خصوصي عمل مي كنند.
مامايي هنوز جايگاه خود را در نظام بهداشت و درمان پيدا نكرده است
دكتر حسن هويدا عضو شوراي عالي نظام پزشكي درباره تعرفه هاي غيرواقعي مامايي مي گويد: تعرفه هاي پزشكي در هيچ يك از اقشار و جامعه پزشكي قابل قبول و منطقي نيست و به موازات پايمال شدن حقوق جامعه پزشكي ، حقوق ماما هم پايمال مي شود.
وي با بيان اينكه نزديك به 10 هزار ماماي بيكار در كشور وجود دارد، مي افزايد: نداشتن سرانه بهداشتي عادلانه و منطقي در كشور، جامعه را با خيل عظيم بيكاران در رشته هاي پزشكي و پيراپزشكي روبرو كرده است چرا كه اين تعرفه ها نمي تواند جوابگوي هزينه هاي بسياربالا باشد.
دكتر هويدا اظهار مي دارد: متاسفانه ماماها در حال حاضر نقش موثري در سلامتي مادران و نوزادان ندارد چرا كه از توانايي هاي آنان در اين زمينه بهره گرفته نمي شود، بنابراين هنوز نتوانسته اند به جايگاه اصلي خود در نظام بهداشت، سلامت و درمان كشور برسند.
وي مي گويد: از آنجا كه بسياري از كارهاي صورت گرفته در كشور بدون برنامه ريزي صورت مي گيرد و متناسب با نيازهاي جامعه نيست بنابراين با بيكاري و عدم اشتغال تعداد بسياري از فارغ التحصيلان روبرو شده ايم.
دكتر هويدا مي گويد: نداشتن سيستم تعريف شده از ارايه خدمات بهداشت و درمان باعث شده كه جايگاه افراد مشخص نباشد چرا كه برنامه ها مشخص، قانونمند و هدفدار نيست.
وي اظهار مي دارد: سيستم مراجعه مردم به پزشكان، سيستم بازي است و هر كس به هر پزشكي كه مايل باشد مراجعه مي كند و اين علاوه بر زيان هاي وارده به مردم حتي به ضرر سازمان هاي بيمه گر نيز هست چون وقتي كانالي وجود ندارد كه مردم با توجه به آن به پزشكان مراجعه كنند و همچنين سازمان هاي بيمه گر نيز نسخه ماماها را قبول نكنند به ناچار مردم به پزشكان متخصص رجوع مي كنند و اين سبب بالا رفتن هزينه ها براي اين سازمان ها مي شود.
ناهيد خداكرمي دبير جمعيت مامايي كشور نيز مي گويد: از دهه 70 به بعد به علت عدم مديريت صحيح نظام سلامت كشور مورد بي توجهي قرار گرفته است، به گونه اي كه نه تنها مشكلات مادران در زمينه سلامت كاهش نيافته بلكه در زمينه ميزان سلامت مادران با افت روبرو شده ايم كه اين با افزايش زايمان هاي سزارين تشديد مي يابد.
وي اظهار مي دارد: رقم قابل قبول تعداد سزارين براي يك نظام سلامت 5 تا 15 درصد مجموع زايمان ها است و اين رقم در كشورهاي اروپايي ، نيوزيلند و استراليا 1/9 تا 14 درصد است، در صورتي كه در كشور ما اين رقم در برخي از بيمارستانهاي خصوصي كشور به 100 درصد مي رسد.
خداكرمي با بيان اينكه ما با تعداد زايمان هاي سزارين بسيار در كشور دوش به دوش كشورهاي در حال توسعه اي نظير برزيل كه نزديك به 80 درصد زايمان ها را بصورت سزارين انجام مي دهد حركت مي كنيم و علت آن هم اين است كه ماما در كشور در جايگاه اصلي خودشان قرار نگرفته اند.
عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي اصفهان مي افزايد: كشور در بالا ترين سطح، ماما تربيت مي كند اما متاسفانه اينها در كشور به كار گرفته نمي شود و ناچارند كه توانايي هاي خود را در كشورهاي خارجي به كارگيرند چه بسا كه ماماهاي ايراني در كشورهاي كانادا، انگلستان و قطر جزء زبده ترين نيروها محسوب مي شوند.
وي مي گويد: در بيمارستان هاي خصوصي عمل زايمان طبيعي را ماما انجام مي دهد اما تعرفه آن به پزشكان متخصص اختصاص مي يابد، چرا كه متخصصان مي توانند برگه انجام عمل را امضاء كنند و اين به اين علت است كه با امضاي متخصص هزينه بيشتري از مردم گرفته مي شود و بدين ترتيب درآمد بيمارستان افزايش مي يابد.
خداكرمي اظهار مي دارد: متاسفانه هنگام گرفتن تصميمات در زمينه سلامت مادران از نظرات كارشناسان مامايي استفاده نمي شود در صورتي كه بهره گيري درست از حرفه مامايي مساوي با سلامت خانواده است.
وي مي گويد: بر اساس استانداردهاي جهاني به ازاء هر هزار زايمان به 30 تا 50 ماما نياز است و كشور ما با سالانه يك ميليون تولد به 30 تا 50 هزار ماما نياز دارد و بنابراين نه تنها تعداد فارغ التحصيلان ماما در كشور زياد نيست بلكه بر اساس استانداردها اين ميزان كمتر از حد لزوم است.
ماماها مي توانند پاسخگوي ابهامات نوجوانان در حال بلوغ باشند
همچنين دكتر نجمه تهرانيان رييس جمعيت مامايي ايران درباره مشكلات رشته مامايي مي گويد: به علت پايين بودن سرانه بهداشتي و غيرواقعي بودن تعرفه ها هم بخش خصوصي براي فعال بودن خود مشكل دارد و هم بخش هاي دولتي توان جذب اين نيروها را ندارد.
وي مي افزايد: ماماها مي توانند در زمينه درماني، بهداشت و پيشگيري از بارداري و بهداشت باروري خدمات بسياري ارايه كنند و همچنين اگر مراكز خاصي در اختيار آنها قرار دهند پاسخگوي ابهامات نوجوانان در حال بلوغ بوده و در زمينه ازدواج و تنظيم خانواده مشاوران خوبيبراي زوج هاي جوان هستند .
جايگاه مامايي تعريف شده، اما اجرا نمي شود
دكتر تهرانيان مي گويد: پزشكان متخصص فقط در زمينه درمان و جراحي فعاليت دارند و هنگامي كه بيمار به آنها مراجعه مي كند هيچ فرصتي براي ارايه مسائل بهداشتي و مشاوره ندارند، بنابراين فقط با دادن دارو به رفع آن مشكل مي پردازند در صورتي كه مشاوره و آگاهي هاي بهداشتي از جمله وظايف ماماها محسوب مي شود اما متاسفانه زنان ما كمتر براي در ميان گذاشتن مشكلات خود به آنها مراجعه مي كنند.
وي اظهار مي دارد: جايگاه مامايي در كشور تعريف شده است اما اجرا نمي شود ، چون زمينه اي براي اجراي آن فراهم نشده است بنابراين ماماهاي كشور يكبار به جاي پزشك و بار ديگر در جاي پرستار قرار مي گيرد اين در صورتي است كه شرح وظايف آنها در نظام پزشكي به تصويب رسيده است.
رييس جمعيت مامايي ايران مي گويد: متاسفانه حتي در سطح ستادي وزارت بهداشت نيز فارغ التحصيلان ماماها در تصميم گيري ها و مديريت و برنامه ريزي درباره مسائل مربوط به اين رشته هيچ نقشي ندارند تا جايي كه اداره پرستاري و مامايي ادغام شده است در صورتي كه يك پرستار نمي تواند براي ماما تصميم بگيرد.
وي اظهار مي دارد: مامايي رشته پرمخاطره و پرمسووليتي است و زنان ما تا پايان عمر خود در تمامي مراحل مختلف مي توانند از خدمات آنها استفاده كنند، بر اساس ميزان مسووليت هاي خود به درمان بپردازند و حق تصميم گيري براي بيمار را دارند در صورتي كه پرستار فقط وظيفه مراقبت از بيمار و اجراي دستور پزشك را دارد.
دكتر تهرانيان مي گويد: در كشورهاي پيشرفته از آنجا كه ماما با كم كردن هزينه درمان به اقتصاد و بهداشت جامعه كمك مي كنند، براي آنها نسبت به پزشكان متخصص اهميت خاصي قائل هستند اما در كشورما با عدم استفاده از استعداد و توانايي ها و صلاحيت هايي كه فارغ التحصيلان اين رشته دارند سبب سرخوردگي اين قشرشده اند .
آمار سزارين مسوولان را به وحشت انداخته
وي مي گويد: امروزه آمارهاي سزارين ، مسوولان را به وحشت انداخته است چون ماماها محدود شده اند و مردم به جاي مراجعه به ماماها به پزشكان متخصص رجوع مي كنند، بنابراين اغلب پزشكان آنها را تشويق به عمل سزارين مي كنند و اين به نفع پزشكان متخصص است كه با دريافت پول بيشتر و صرف وقت كمتر اين عمل را انجام دهند، به همين جهت الان رشته مامايي براي رشته هاي پزشكي خطر محسوب مي شود.
معصومه شاه محمدي مدير اداره مامايي وزارت بهداشت با عنوان كردن مشكلات فارغ التحصيلان مامايي مي گويد: متاسفانه مردم ما عادت كرده اند كه حتي براي درمان سردرد ساده به متخصص مغز و اعصاب مراجعه كنند و اين هم باعث افزايش هزينه درمان براي خودشان و هم سازمانهاي بيمه گر مي شود و هم به اقتصاد جامعه لطمه وارد مي سازد و اين وظيفه سازمان هاي بيمه گر است كه در اين زمينه با فرهنگ سازي مردم را در اين زمينه محدوده كنند.
وي مي گويد: هم اكنون دفتر واحد مامايي مركز توسعه شبكه در حال تدوين پروتكل روش هاي كاهش درد است كه پس از تدوين قرار است به صورت آزمايشي در چند دانشگاه اجرا و پس از آن در كشور سراسري شود.
شاه محمدي اظهار مي دارد: در اعتراض ما به سازمان هاي بيمه گر ، مسوولان اين سازمانها معتقدند كه چون مي خواهند به بيماران خود خدمات بهتري قرار دهند و از خدمات بيمه استقبال كنند بنابراين قرار داد با متخصصان اولويت بيشتري دارد در صورتي كه با افزايش هزينه بي مورد به ضرر اين سازمان ها مي شود.
مدير اداره مامايي هم معتقد است كه جايگاه ماماها در كشور تعريف شده است اما به صورت عملي اجرا نمي شود و در مراكز درماني و آموزشي از توانايي هاي آنها به خوبي استفاده نمي شود.
شاه محمدي با بيان اينكه حتي رشته مامايي در ساختار وزارت بهداشت هم در جايگاه اصلي خود قرار نگرفته است ، مي افزايد: تا 12 سال پيش مامايي به عنوان دفتر امور پرستاري و مامايي در وزارت بهداشت فعاليت مي كرد كه با درخواست ما با جداكردن اين دو دفتر از يكديگر مامايي از اين اداره حرف شد و زير گروه مركز توسعه شبكه قرار گرفت.
مايي حتي در سطح وزارت بهداشت مشخص نيست
وي مي گويد: گروهي كه خود نمي تواند براي آينده خود تصميم گيري كند، چگونه مي تواند رشد كند، كساني كه هنوز جايگاه خود را در وزارت بهداشت نيافتهاند چطور مي تواند به وسيله مردم پذيرفته شوند.
شاه محمدي مي گويد: با وجود صرف وقت و هزينه بسيار براي دولت براي تربيت دانشجويان مامايي، زمينه جذب آنها به بازار كار بسيار كم فراهم شده است.
وي مي افزايد: در كشور 3500 مطب مامايي وجود دارد كه فقط يك ششم آنها مي توانند فعاليت كنند، چون تعرفه مامايي بسيارپايين است و جوابگوي هزينه هاي مطب نيست.
به گفته وي بر اساس آمار گرفته شده در سال 1379 ، 35 درصد زايمان هاي كشور سزارين بوده است و اين ميزان در برخي از شهرها به صدردصد مي رسد و اين ظلم به رشته مامايي و مردم است.
نظر شما