به گزارش خبرگزاری مهر ، برگزاری همایش های متعدد ، با موضوعات مختلف و از سوی دستگاه های گوناگون، هزینه های سنگینی بر بودجه نهادها و سازمان ها تحمیل می کند. همایش هایی که بویژه اگر با پیشوند "بین المللی" باشد بیشتر از گره گشایی از مشکلات واقعی و اولویت دار کشور ، به کار کارنامه کاری برخی مدیران می آید. و حتی اگر اینگونه هم نباشد میزان اثرگذاری آنها به نسبت هزینه هایشان از سوی صاحبنظران مورد تردید جدی واقع می شود. آسیبی که اگر درمان نشود فرصت های گرانبهای مادی و معنوی کشور را به یغما برده و به جای اقناع و پاسخگویی ، تبلیغ و فرار از مسوولیت را نهادینه می کند.
|
همایش های فرمایشی و بدون اثر اگر درمان نشود، فرصت های گرانبهای مادی و معنوی کشور را به یغما برده و به جای اقناع و پاسخگویی ، تبلیغ و فرار از مسوولیت را نهادینه می کند. |
به عنوان نمونه ، تنها در روز دهم آذر ماه گذشته 4 همایش بزرگ در پایتخت برگزار شد که بودجه تمام آنها نیز از منابع دولتی تامین شده است. همایش بین المللی با محوریت سازمان انرژی اتمی ، همایش بین المللی با محوریت وزارت نفت ، همایش بین المللی با محوریت وزارت نیرو و یک همایش دوازده هزار نفری که تحت عنوان "سپاس" کارگزان واحد های صنعتی کشور از متولیان امور (!) با حضور وزیر صنایع و معادن در ورزشگاه 12 هزار نفری برگزار شد. و چه بسا برای شکستن این رکورد در آینده شاهد همایش هایی باشیم که با حضور مثلا یکصد هزار نفر از معلمان برای "سپاس" از وزیر آموزش و پرورش و یا سایر مسوولین در استادیوم یکصد هزار نفری آزادی برگزار خواهد شد! و این احتمال البته ضرورت احداث مجموعه هایی با گنجایش تماشاگر بیشتر را هم گوشزدمان می کند!
ذکر نام این همایش ها به مفهوم این نیست که صرفا اینها مصداق این گزارش هستند. چه بسا همایش های مذکور، اتفاقا درزمره همایش های مفید باشند؛ اما بی تردید در مورد تعداد زیادی از سمینارها و کنگره ها نمی توان اینگونه قضاوت کرد. بسیاری از آنها اگر برگزار نشوند آب که از آب تکان نمی خورد هیچ ، امور مربوطه به سامان بهتری هم می رسد!
|
پرسش اینجاست که چه بخشی از همایش ها و سمینارهای متعدد و اغلب پرهزینه ای که برگزار می شوند، ضروری هستند ، چه بخشی از آنها غیر ضروری اند و آیا اصولا ملاک و معیاری برای سنجش ضرورت همایش ها و سمینارها وجود دارد؟ |
محمد رضایی، کارشناس روش های مدرن تبلیغات در این مورد به مهر می گوید: در کشور ما دست اندرکاران تبلیغات، فرق چندانی بین کنگره و سمپوزیوم و کنفرانس قائل نیستند. بیشتر برنامه هایی که دستگاه ها در این مورد ترتیب می د هند، در واقع نوعی گردهمایی کاملا ساده است که در دنیای امروز با ابزارهای پیچیده و پیشرفته ارتباطی، این کار را می توان بدون جمع کردن افراد در یک مکان خاص هم انجام داد و نیازی به برگزاری همایش های پرهزینه مثل سفر و سالن و حمل و نقل و ... نیست.
|
نام همایش ها اغلب بگونه ای انتخاب می شود که هیچکس نمی تواند برگزاری آن را زیر سوال ببرد. مثلا گاهی همایش نکوداشت یک شخصیت تاریخی یا دینی یا یک صنف از مردم را برگزار می کنند که طبیعتا نمی توان برگزاری آن را به چالش کشید. |
همایش های پرهزینه ؛ اما بی فایده
شاید عنوان دقیق همایش ها و سمینارها برای مخاطبان عادی اخبار، چندان مهم نباشد؛ اما در این اسامی، گاه یک واژه می تواند برای بعضی ها میلیون ها تومان تفاوت قیمت ایجاد کند؛ مثل واژه پر طمطراق "بین المللی".
واقعیت این است که اصل همایش، خودش کار بسیار گرانقیمتی است ؛ از رزرو محل و سالن برگزاری گرفته تا هزینه های پذیرایی از مدعوین (پذیرایی میان وعده ای، ناهار، شام)، هزینه های اقامت میهمانان، هزینه های پوشش رسانه ای، هزینه های تبلیغات، هزینه سفر میهمانان و تهیه بلیت پروازها، هزینه برپایی نمایشگاههای جنبی، هزینه تهیه هدیه برای شرکت کنندگان و... اما وقتی همایشی بین المللی شد ، آن وقت وارد فاز دیگری از هزینه ها می شود ؛ هزینه هایی که مبنای آنها دلاری است و از تنوع و میزان قابل توجهی هم برخوردارند. به عنوان مثال، هتل استقلال تهران که یکی از مکان های مناسب برای پذیرایی از میهمانان خارجی است ، برای اقامت یک شبه یک میهمان در ساختمان جدید خود، هر شب 170 هزار تومان و برای دو میهمان در یک اتاق ، در ساختمان جدید هر شب 215 هزار تومان مطالبه می کند که حتی با تخفیف های رایج هم رقم قابل توجهی است و البته این رقم شامل پذیرایی نهار و شام نمی شود.
|
شاید عنوان دقیق همایش ها و سمینارها برای مخاطبان عادی اخبار، چندان مهم نباشد؛ اما در این اسامی، گاه یک واژه می تواند برای بعضی ها میلیون ها تومان تفاوت قیمت ایجاد کند؛ مثل واژه پر طمطراق "بین المللی". |
با این نگرش، جالب است بدانید که تنها بخشی از همایش های بین المللی که از ابتدای امسال در کشور برگزار شد و امکان بررسی آنها فراهم شده ، بالغ بر 25 همایش بوده است.
105 همایش در 9 ماه ، 729 خبر در 20 روز!
آمار تنها بخشی از همایش هایی که اطلاعات مربوط به آنها در دسترس بود، در 9 ماهه سال جاری بالغ بر 105 همایش می شود که توزیع این تعداد، بر اساس سطح برگزاری همایش ها به این ترتیب است: همایش های بین المللی 25 مورد ، همایش های منطقه ای 2 مورد ، همایش های ملی 65 مورد و همایش های درون سازمانی 13 مورد.
اما در خصوص اینکه چرا در متولیان امور به همایش رغبت فراوانی وجود دارد ، بی گمان مهمترین دلیل بازتاب رسانه ای آن و در نتیجه رهیدن تعدادی زیادی از مدیران از بررسی عملکردهایشان و پنهان ماندن دستاوردهای عملی مدیریت آنان برای کشور است.
|
طی همین دوره 20 روزه ، 8 مورد سمپوزیوم ، 203 مورد کنفرانس ، 126 مورد انواع کنگره (از کنگره برخی احزاب تا کنگره توسعه مخازن شتابدار) ، 135 مورد گردهمایی و 173 مورد اجلاس مورد انعکاس خبری و تصویری قرار گرفته اند. |
طی همین دوره 20 روزه ، 8 مورد سمپوزیوم ، 203 مورد کنفرانس ، 126 مورد انواع کنگره (از کنگره برخی احزاب تا کنگره توسعه مخازن شتابدار) ، 135 مورد گردهمایی و 173 مورد اجلاس مورد انعکاس خبری و تصویری قرار گرفته اند.
گفتگو با یک همایش ساز!
علاوه بر افرادی که در پیشقدم شدن یا به عبارتی پیشنهاد دادن انواع مختلف همایش ها (بسته به جیب دستگاه گیرنده پیشنهاد!) آنهم با توجیهات لازم تبحر دارند ، همایش سازان نیز، شرکت هایی هستند که در زمینه برگزاری سمینارها، کنگره ها و همایش ها، تخصص دارند. آنها به اصطلاح کار برگزاری همایش را "کنترات" می کنند و تنها چیزی که از شما می خواهند، موضوع همایش، تعداد میهمانان، مدت همایش و سطح پذیرایی شماست. اگر این پاسخ ها را در اختیار همایش سازان قرار دهید، آنها همه کارهای یک همایش را خودشان انجام می دهند؛ از پوشش رسانه ای آن گرفته تا دعوت از شرکت کنندگان، تهیه بلیت برای آنها ، استقبال شایسته از مدعوین در فرودگاه و مستقر کردن آنها در هتل، تهیه برنامه دقیق همایش، دعوت از مجری (اغلب مجریان پرطرفدار تلویزیونی) و قاری و گروههای تواشیح و موسیقی و ... پذیرایی از میهمانان، تهیه هدیه برای آنها و هماهنگی برای اجرای دقیق همایش ها و سرانجام بدرقه شرکت کنندگان تا فرودگاه.
|
علاوه بر افرادی که در پیشقدم شدن یا به عبارتی پیشنهاد دادن انواع مختلف همایش ها (بسته به جیب دستگاه گیرنده پیشنهاد!) آنهم با توجیهات لازم تبحر دارند ، همایش سازان نیز، شرکت هایی هستند که در زمینه برگزاری سمینارها، کنگره ها و همایش ها، تخصص دارند. آنها به اصطلاح کار برگزاری همایش را "کنترات" می کنند . |
او می گوید: برگزاری همایش را به او و تیم حرفه ای اش در این مورد بسپارم و با خیالی آسوده، تا روز همایش به سایر کارهایم بپردازم و صرفا در روز همایش مثل سایر شرکت کنندگان ، در آن شرکت کنم.
می پرسم چطور؟
می گوید: ما فهرست برنامه هایتان را از شما می گیریم و آنها را دقیقا همانطور که می خواهید برگزار خواهیم کرد. ما مجری بسیاری از همایش های معتبر بوده ایم.
بعضی از هزینه های یک همایش
از یک برگزار کننده دیگر همایش که شرکتی شناخته شده است، درباره فهرست هزینه ها می پرسم. می گوید: شما درخواست تان را فکس کنید، "پرو پازال" [عبارتی است که او بکار می برد] را به طور کامل برایتان می فرستیم.
می گویم: تا دقایقی دیگر باید در جلسه ای با حضور تصمیم گیرندگان ، استعلام برخی از نرخ ها را ارائه کنم.
چند دقیقه ای وقت می خواهد تا فهرستی مشابه درخواست مرا ازمیان همایش های قبلی خود پیدا کند و سپس برای یک همایش 100 نفره سه روزه - و البته غیر بین المللی- این قیمت ها را می دهد: [ البته بسیاری از همایش ها با ظرفیتی چند برابر این برگزار می شود.]
- هزینه اجاره محل برگزاری برای هر روز از 2 تا 9 میلیون تومان [9 میلیون تومان هزینه روزانه سالن اجلاس است]
- هزینه فیلمبرداری و عکاسی 6 میلیون تومان
- هزینه پذیرایی در روزهای کنفرانس برای یک وعده غذا و 100 نفر میهمان، روزی 3 میلیون تومان
- هزینه دعوت از قاری و مجریان برای هر سه روز 5 میلیون تومان
- هزینه پنج نوبت اطلاع رسانی پیش از برگزاری همایش، 6 میلیون تومان (توضیح می دهد که دعوت از رسانه ها از جمله صدا و سیما در روزهای برگزاری برای دادن پوشش خبری، اشانتیون است!)
- هزینه طراحی و چاپ و توزیع فولدر چهار رنگ با مقوای گلاسه 250 گرمی، یک میلیون تومان
- هزینه چاپ هزار عدد پوستر و سربرگ و یادداشت 3.5 میلیون تومان
- هزینه طراحی سایت دینامیک و دو زبانه و به روز رسانی آن، 5 میلیون تومان
- هزینه بسته اهدایی به شرکت کنندگان 3 میلیون تومان
- هزینه چاپ کتابچه مقالات با تیراژ 1000 نسخه 4 میلیون تومان
- هزینه آماده سای و تهیه سی - دی 3.5 میلیون تومان
- هزینه چاپ بنر، استند و پارچه نویسی ، 3.700 میلیون تومان (جمعا 17 عدد)
- هزینه تهیه نماهنگ روز برگزاری 2.5 میلیون تومان
- هزینه هدایا و تندیس برای سخنرانان 3.700 میلیون تومان
- هزینه های کادر اجرایی و دبیرخانه و نیز هزینه های پیش بینی شده 4.5 میلیون تومان
البته توجه داشته باشید که هزینه اقامت میهمانان در هتل و نیز هزینه تهیه بلیط رفت و برگشت آنها با هواپیما در این فهرست گنجانده نشده است.
تاثیر محدود همایش ها
"همایش، رسانه ای است که از جهت ارائه و اشاعه اطلاعات ، تاثیر آن محدود است".
این جمله ای است که دکتر مقدم، از صاحبنظران تبلیغات رسانه ای در پاسخ به پرسشم در مورد تاثیر همایش ها مطرح می کند.
او به خبرنگار مهر می گوید: از این منظر، تنها همایش های علمی هستند که آن هم در موارد خاص (مثل هم اندیشی دانشمندان یک رشته خاص از علم با یکدیگر) ارزشمند هستند و در سایر موارد، همایش ها، تاثیری کمتر از هزینه هایشان دارند و یا بهتر است بگویم با این هزینه ها، می توان از رسانه های موثرتر و فراگیرتر برای رسیدن به مقصد بهره برد.
|
هیچ نهاد مشخصی برای سنجش ضرورت برگزاری همایش ها وجود ندارد. در حالی که بسیاری از موضوعاتی که همایشی در مورد آنها برگزار می شود، نیازی به برگزاری همایش ندارند و با سایر روش های کم هزینه تر، اهداف آنها قابل دسترسی هستند. |
مقدم تاکید می کند: سال هاست که در اغلب فعالیت های انتخاباتی، داوطلبانی که در صدد جذب آرا مردم هستند، از برگزاری همایش های کم اثر و پرهزینه انتقاد می کنند ؛ اما وقتی جایگاههای مورد نظر خود را بدست می آورند، یادشان می رود به وعده هایشان در مورد ضرورت جلوگیری از برگزاری همایش های کم اثر از جیب مردم ، عمل کنند.
خلاصه اینکه ، تقریبا اکثر این همایش ها به جای اینکه رویدادهایی برنامه ریزی شده بر اساس نیازهای واقعی باشند ، و به جای اینکه روندی تقویمی را طی کنند و لااقل در بودجه سال آینده فلان دستگاه دولتی دیده شوند ، مستقیما و خلق الساعه طرح و تصویب می شوند و هرگز نیز با این سوال روبرو نمی شوند که "چرا؟!"
نظر شما