۳۰ اردیبهشت ۱۳۸۳، ۱۴:۲۸

تاريخچه هنر گرافيك در ايران :

پوستر هايي كه نقاشي شدند

برگزاري نخستين نمايشگاه پوسترهاي تاريخي در سازمان اسناد و كتابخانه ملي ايران زمينه ياد آوري تاريخ هنرگرافيك و طراحي پوستر در ايران را فراهم آورده است .

به گزارش خبرنگار تجسمي مهر ، هنر گرافيك در ايران  در سال 1307 شمسي با شروع طراحي و اجراي  پوستر، توسط دو برادر ارمني به نامهاي  موشخ  و ناپلئون سروري آغاز شد .
اين دو برادر در زمينه هاي تهيه و طراحي پوستر هاي  تصويري، نشانه، اعلان، آگهي تبليغاتي و تابلو سازي و كليشه سازي  و مهرسازي  در تهران فعاليت مي كردند.
از سويي ديگر در سال 1308 مهاجري سوئدي به نام «فردريك تالبرگ» به تهران آمد و به كار تهيه و طراحي پوستر به خصوص در زمينه هاي تبليغاتي پرداخت .
با تمام اين احوال هنر گرافيك به شيوه مدرن  بعد از شهريور 1320  با استقبالي كه از پوستر هاي سينمايي و دربرخي موارد تجاري در جامعه بوجود آمد درايران آغاز شد .  در همين سالها بود كه  حتي در «دانشكده هنرهاي زيبا» درسي به نام «كمپوزيسيون - تزييني»  به دانشجويان هنرهاي تجسمي  ارائه مي شد  . محور بحث و تدريس اين درس در كلاسهاي آن زمان طراحي پوستر بود .
با گذشت تنها يك دهه  توليد  پوستر در ايران با محوريت سه موضوع زير بسيار مورد استقبال قرار گرفته بود : 
 1- پوستر سياسي كه به طور عمده  با تاثيرپذيري از پوستر هاي سياسي جنگ جهاني دوم به ويژه پوستر هاي روسي، طراحي و چاپ مي شد.
2- پوسترهاي سينمايي كه اغلب به صورت اعلان هاي بزرگ در قطع 3 در 8 متر با رنگ روغن روي پارچه  اجرا و منتشر مي شد.
3- پوستر هاي تجارتي كه به خواست و سليقه سفارش دهندگان و متناسب با افكار عمومي و روحيات مردمي طراحي مي شد و كم و بيش از پوستر هاي تجاري اروپا تاثير مي گرفت.
روند صعودي رشد و توسعه هنر گرافيك و طراحي پوستر درايران از اواسط سال 40 تا 50، با استفاده از امكاناتي كه بعضي از موسسات دولتي آن زمان همانند  «كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان»، «سازمان راديو و تلويزيون ملي ايران» و سپس «وزارت فرهنگ و هنر» در زمينه هاي فرهنگي و هنري در اختيار طراحان قرار دادند، پيشرفت زيادي  كرد و به تدريج فاصله هنري طراحان ايراني از همتايان اروپائيشان كم شد . در اين مورد بايد متذكر شد ، هنرمندان ايراني به طور كلي در آثار خود معطوف به تقليد و الگو برداري از آثار هنرمندان اروپاي شرقي از جمله لهستان بودند كه دراين امر زمينه هاي فكري سياسي اجتماعي حاكم برجامعه آن سالها از يك سو و امكانات و اداوات چاپ و تكثير موجود در ايران از سوي ديگر دخيل بوده است .
در همين سالها بود كه تني چند از هنرمندان فعال درعرصه گرافيك مطبوعاتي در اثر گرايش كلي به مطالعه نشريات خاص از قبيل خوشه و كتاب هفته به شهرت به سزائي دست يافتند . نام مرتضي مميز به عنوان يك گرافيست معتبر ايراني از همان زمان با فعاليت به عنوان تصوير گر كتاب هفته مطرح شد .
هر چند سطح هنري طراحي پوستر در ايران آن سالها از كيفيت مطلوبي برخوردار نبود و طي دهه 60 شمسي نيز طراحي پوستر به دليل مشكلات ناشي از جنگ تحميلي و ديگر مسائل اجتماعي رونق چنداني نداشت ، با اين وجود با شروع دهه 70 شمسي اين هنر در ايران كه اينك صاحب دستگاههاي چاپ و تكثير به روز شده و با قابليت هاي بالاتري نسبت به دهه هاي گذشته شده بود ، شاهد تاخت و تاز جوانان بسيار فعال و پويايي  بود كه تحول چشمگيري در زمينه آثار گرافيك ايران بوجود آوردند و سطح كلي آثار گرافيك ايران را درزمينه طراحي پوستر ( البته بيشتر درجنبه هاي تجربي )  همپاي گرافيك اروپا مطرح كردند .
بهترين شاهد اين مدعا هشتمين  نمايشگاه دو سالانه پوستر تهران بود كه جايزه بهترين اثر ان به يك طراحي تجربي با نام پوستر پرچم جديد عراق اهدا شد .

کد خبر 79811

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
  • نظرات حاوی توهین و هرگونه نسبت ناروا به اشخاص حقیقی و حقوقی منتشر نمی‌شود.
  • نظراتی که غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط با خبر باشد منتشر نمی‌شود.
  • captcha