بعد از آن " والترپوش" از موسسه مطالعات امنیتی پاریس ما را در جریان کلی ارتباطات ایران و اتحادیه قرار داد. پیش از ظهر با "بنینا فررو والدنر" کمیسر روابط خارجی اروپا دیداری یک ساعته داشتیم که البته مصاحبه با والدنر چندان هم بی رمق نبود. شنیدیم که اروپا از باراک اوباما انتظار گفتگوی مستقیم با ایران را دارد و اینکه بهره‌مندی از انرژی صلح آمیز هسته ای حق طبیعی ایران است و اروپا آن را انکار نمی کند.
" والدنر" خواستار مذاکره هسته ای با ایران شد ، البته تنها بدین منظور که ایران به تسلیحات هسته ای دست نیابد! از همکاریها و برنامه های اقتصادی - فرهنگی اتحادیه با ایران شنیدیم ،از کمکهای مالی اتحادیه برای مبارزه با مواد مخدر، از همکاریهای علمی ، فرهنگی ، تبادلات دانشجویی فی مابین و همچنین از راه اندازی شبکه تلویزیونی فارسی زبان جهت برقراری ارتباط مستقیم بامردم ایران . اما گویا قرار بر این بود ما عمدتا شنونده باشیم و توضیحی در خصوص اهمال اروپا در مشارکت جدی با ایران برای کنترل و مبارزه با قاچاق مواد مخدر ، نقش ناتو در افغانستان (برای کنترل کشت مواد افیونی) و یا تحریم غیر متمدنانه دانشجویان ایرانی از تحصیل در برخی رشته های علمی نظیر پزشکی هسته ای ، شیمی ، فیزیک و متالوژی در دوره های تکمیلی نشنویم!
به روزنامه " لوسواق"( که صبح ها منتشر می شود) می‌رویم؛ روزنامه‌ای صد‌و‌یازده ساله ،ناهار و بازدیدی دوساعته از بخشهای مختلف این رسانه؛ دیدار با مدیر عامل و دبیر‌سرویس سیاسی آن از نزدیک با سیاستها و چگونگی عملکرد پرتیراژ‌ترین روزنامه فرانسوی زبان بلژیک آشنایمان می کند. همچنین از تعداد پرسنل و فروش روزانه 95 هزاری آن. بلافاصله ذهنمان چرتکه می اندازد برای مقایسه با روزنامه های وطنی.
ساختمان روزنامه لوسواق در بروکسل
عصر با تنی چند از فعالان حقوق بشر در بروکسل من جمله " شاد اسلام " گفتگو کردیم. در این دیدار از حقوق نادیده گرفته شده بشر در اروپا شنیدیم. از وضعیت اقلیت‌ها بویژه مسلمانان در اروپا، از اسلام فوبیا و اینکه اروپا برای بقای خود نیاز به مهاجرین دارد و نباید به بهانه مبارزه با تروریسم حقوق مسلم بشر را نادیده بگیرد. از آنجاییکه جمعیت اروپا رو به پیری است؛ مهاجرین اروپا سرمایه انسانی تلقی می‌شوند و لذا نباید با افراط‌گری حقوقشان نادیده گرفته شود.
تحریریه روزنامه لوسواق
دیدار بعدی ما با چند خبرنگار از جمله "پل تایلر" از رویترز و " سباستین فلتی" ازآژانس خبری EU و " گرس ها ردینگ " رئیس یک مدرسه خبرنگاری در بروکسل بود. هر کدام از اینان به بیان دیدگاههای خود در خصوص چشم انداز آتی اتحادیه اروپا پرداختند؛در خصوص نامشخص بودن آینده اتحادیه و مخالفت اولیه آمریکا از شکل‌گیری اتحادیه اروپا به عنوان یک ساختار واحد سیاسی سخن گفتند؛ از بحران اقتصادی فعلی جهان وتاثیر آن برهمگرایی در اروپا، از تلاش اتحادیه برای داشتن هویتی یکپارچه جهت رسیدن به اروپایی واحد.
اینجابود که "تایلر"، اتحادیه اروپا را اتومبیلی بدون مقصد مشخص خواند و با اشاره به توان برابر گروههای گریز از مرکز و مرکز گرا در اتحادیه اروپا، اذعان داشت که این مسئله سبب خواهد شد تا این اتحادیه در آینده ای نزدیک به عنوان یک تشکل واحد واقعیت و تجسم عینی به خود نگیرد.
روز چهارشنبه(سوم دسامبر) ، در دیدارمان با "دیوید رینگ رز" مدیر اطلاعات و روابط عمومی در بخش سیاست خارجی کمیسیون اروپا،در جریان نظرسنجی سال 2006 بی بی سی قرار گرفتیم؛ نظر مردم جهان در مورد اتحادیه اروپا؛ واینکه درصد بسیار کمی از ایرانیان نظر مثبت در مورد اتحادیه داشتند! پس از آن با تنی چند از اعضای اتحادیه اروپا دیدار داشتیم و طبق معمول به مسائل خاورمیانه و سیاست عمومی اتحادیه وتلاش اتحادیه برای گسترش ارتباط فرهنگی و علمی خود با ایران گریزی زدند.
در این روز دیداری متفاوت با دیدارهای دیگر داشتیم .دیدارمان با "جرمی ناگودا" معاون همکاری های کمیسیون اروپا رنگ و بویی دگر داشت. از او شنیدیم که در صورت "موافقت ایران"، او "نماینده" منتخب اتحادیه اروپا در کشورمان خواهد بود.
لازم به ذکر است که اتحادیه به منظور اثبات قدرت بالقوه اش تصمیم به بازگشایی ۱۶۰ سفارتخانه در سراسر جهان کرده و تاکنون ۱۳۰ نمایندگی آن در کشورهای مختلف ایجاد است. در مورد ایران، به ایجاد "دفتر نمایندگی" با حضور "سرپرست" از سوی اتحادیه ابراز تمایل شده است که طبیعتا مخالفت صریح تهران را به همراه داشته است. اتحادیه ای که در کوچک ترین و ضعیف ترین کشورها سفارتخانه دارد، چطور است که حاضر نمی شود در کشور هفتاد میلیونی ایران با پیشینه تاریخی و فرهنگی ممتازش و نقش به سزایش در منطقه، "سفیر" بفرستد؟!
به نظر می رسد تصمیم سران اتحادیه اروپا برای عدم بازگشایی سفارتخانه در تهران متاثر از مسائل سیاسی، مشخصا ابهام سازی ها پیرامون پرونده هسته ای ایران است. نکته اینجاست که تهران و اروپا به جهت نقش مهم سیاسی و تجاریشان هیچ کدام نمی توانند یکدیگر را نادیده بگیرند و با توجه به روابط دیرینه فی مابین نمیتوان به سادگی از کنار گشایش سفارتخانه اتحادیه در تهران گذشت.
سرانجام با اظهارامیدواری به گشودن دریچه های جدید در روابط ایران و اروپا اجلاسمان با مسئول سیاست خارجی اتجادیه- دبیر کل شورای اتحادیه اروپا- "خاویر سولانا" آغاز شد.
از روز اول سفر ، اعضای گروه برای کنفرانس مطبوعاتی یک ساعته خود با " سولانا" روز شماری می‌کردند به این امید که شاید بتوانند رودررو برای طومار سئوالات خود پاسخی قانع کننده بیابند و ره آورد سفرشان، حرفی نو و موضعی شفاف برای هموطنان باشد. زهی خیال باطل ،صد حیف و هزار افسوس و دریغ از جوابی صریح! باپاسخی محافظه کارانه و بسیار سیاستمدارانه ازشخصیت مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مواجه شدیم. گویی وقتی اتحادیه اتومبیلی بدون مقصد است ، دیپلماسی اش هم بیراهه رفتن است!
از انرژی هسته ای پرسیدیم و پاسخ شنیدیم که " حق و نیاز شماست" اما .... به گفته وی "تولید و بهره بری از انرژی هسته ای که صنعت دوچرخه سازی نیست!!" ؛ ظاهرا منظورش این است که حق ما هست ، اما در شان ما نیست که به صنعتی در این سطح مسلط باشیم. از موضع دوگانه شان- سازمانهای جهانی - نسبت به مسائل بین المللی پرسیدیم،از خاورمیانه حقوق بشر و نقض آن؛ سوالمان را با سئوال پاسخ داد!
از بی توجهی به توافقنامه 2005 پرسیدیم؛ که شنیدیم اتحادیه خواهان حل دیپلماتیک موضوع هسته ای ایران است و پاسخهای روشن از ایران را انتظارداشتند!! از عدم تعهد فرانسه به توافقش برای سوخت‌رسانی هسته‌ای به ایران پرسیدیم ، پاسخی در خور نشنیدیم. بحث به روسیه کشانده شد به عنوان تامین کننده ده ساله اورانیوم مورد نیاز راکتور هسته ای ایران در بوشهر. از او شنیدیم "روسیه یکی از شش کشوری است که من نمایندگی آن را برعهده دارم و اینکه اکنون شما اورانیوم غنی شده لازم برای تولید انرژی هسته ای را در اختیار دارید،" مهم این است!!
از اوباما پرسیدیم و سیاستی که احتمالا در قبال ایران در پیش خواهد گرفت، شنیدیم که "من نمی توانم به نمایندگی از اوباما صحبت کنم، بستگی به خود او دارد که چه سیاستی اتخاذ کند." از تاثیر انتخابات آمریکا در تغییر رویکرد اروپا در موضوع هسته ای ایران پرسیدیم و شنیدیم که "ایران غنی سازی را برای چه می خواهد؟!" او تضمین عینی ایران را خواست و هیچ اشاره ای هم به آژانس عریض و طویلی به نام انرژی اتمی نداشت. گویا سولانا این سازمان بین المللی و ماموریت هایش را نمی شناسد یا لااقل آن را به حساب نمی آورد.
از رویکرد دو گانه شان در خصوص موضوع هسته ای ایران پرسیدیم و ازتوافق هسته‌ای هند و آمریکا و تاسیسات اتمی اسرائیل ؛ " سولانا" هم بلافاصله "خواستار خاورمیانه‌ای امن ، عاری از تسلیحات هسته ای" شد!
جلسه یک ساعته مان ،دو ساعت به طول انجامید. اما این سئوال بی پاسخ روی میز سولانا باقی ماند: وقتی فعالیتهای غنی سازی ایران تحت نظارت آژانس و طبق قوانین بین المللی انجام می شود چرا باید تنها به دلیل خواسته سیاسی برخی کشورها متوقف شود؟
------------------------------------
گزارش : سمانه ناظریان خبرنگار اعزامی مهر
نظر شما